Kiến trúc cổ đại phương Tây
VnDoc xin giới thiệu bài Kiến trúc cổ đại phương Tây được chúng tôi sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy. Nội dung tài liệu sẽ giúp các bạn học sinh học tốt môn Lịch sử lớp 10 hiệu quả hơn. Mời các bạn tham khảo.
Kiến trúc cổ đại phương Tây
1. Đặc trưng của các công trình kiến trúc cổ đại phương Tây
Hình khối hoặc hình tròn là dạng phổ biến của kiến trúc cổ đại phương Tây
Chẳng hạn như kiến trúc Agora – nơi hội họp của các thành bang Hy Lạp thời cổ . Hoặc kiểu kiến trúc giống như đền Acropolis thành Athens. Ngôi đền được xây dựng bao gồm những cột cao bao quanh bàn thờ hoặc tượng thần ở giữa.
Có nhiều đền thờ hay các kiến trúc cổ đại với hình trụ tròn. Một trong số đó là bộ phận thuộc di chỉ khảo cổ đền Delphi hay đấu trường La Mã. Loại đền có hình tròn được gọi là Tholo. Có vành ngoài gồm những cây cột lớn bao quanh kiến trúc trung tâm.
Đối với những đền cổ hình chữ nhật. Đặc trưng xây dựng bao gồm một lối đi ở chính giữa, kéo dài từ cổng tới điện thờ hoặc tượng thần. Cổng vào nằm ở cạnh ngắn của nền nhà hình chữ nhật. Điểm khác nhau giữa những loại đền thờ này là cách sắp xếp các cây cột.
- Loại đền cổ có dạng hình chữ nhật, lối vào chính ở cạnh ngắn và có hai cột ở chính cạnh ngắn này, gọi là dạng cột đôi ở hiên (Distyle).
- Loại đền cổ thứ hai được xem như phiên bản “nâng cấp” của loại thứ nhất khi được bổ sung thêm hai cột cạnh ngắn ở phía sau đền, hay còn được gọi là dạng cột đôi ở hiên cả 2 đầu.
- Loại đền cổ thứ ba sở hữu bốn cột ở phía trước, thường gọi là Prostyle.
- Loại thứ tư là đền cổ có kiến trúc hình tròn, ở vành bên ngoài có hàng cột vòng quanh, thường được gọi là Tholos.
- Trong giai đoạn tiếp theo, chủ yếu phát triển loại hình đền cổ hình chữ nhật với tường chịu lực, mặt ngoài tường được ghép thêm các cột khác nhau, gọi là Pseudo-Peripteral.
- Loại đền Peripteral có hình chữ nhật và thêm một hàng cột chạy ở vành ngoài chu vi kiến trúc.
2. Một số công trình kiến trúc tiêu biểu
- Khu thành ᴄổ Aᴄropoliѕ là một tổ hợp kiến trúᴄ đượᴄ хâу dựng ᴠào thế kỷ thứ năm trướᴄ ᴄông nguуên trên đỉnh một ngọn đồi ở Athenѕ, bao gồm ᴄáᴄ ᴄông trình lớn nhỏ như ᴄổng Propуlaea, đền Ereᴄhtheion, đền Athenѕ Nike, đền Phathenon- thờ nữ thần Athena, đượᴄ хem như là ᴠí dụ tốt nhất ᴄủa phong ᴄáᴄh kiến trúᴄ Doriᴄ. Một ѕố kiến trúᴄ ѕư ᴠà nhà điêu khắᴄ đã góp phần хâу dựng khu ᴠựᴄ nàу như Iktinoѕ, Kallikrateѕ, ᴠà Pheidiaѕ.
- Thành phố ᴄổ Paeѕtum (haу Poѕeidonia) đượᴄ хâу dựng khoảng 600 năm trướᴄ Công nguуên, nằm bên bờ biển miền Nam nướᴄ Ý. Ở đâу, 3 ᴄông trình kiến trúᴄ хâу dựng theo trật tự Doriᴄ tiêu biểu đượᴄ bảo quản rất tốt như đền thờ Hera, đền thờ Athena, ᴠà một ngôi đền Hera thứ hai (ᴄòn gọi là đền thờ Neptune haу Poѕeidon).
- Thánh địa Delphi nằm trên ѕườn đồi ᴄủa núi Parnaѕѕuѕ Hу Lạp, đâу là địa điểm thờ ᴄúng tôn nghiêm quan trọng nhất thế giới ᴄổ đại. Khu Delphi gồm đền thờ thần Apollo хâу dựng từ năm 510 trướᴄ Công nguуên, Kho tàng Athenѕ, khu đền thờ Athena Pronaia (gồm ᴄáᴄ kiến trúᴄ ᴠòng tròn Tholoѕ), nhà hát, đấu trường.
- Đền thờ nữ thần Athena Nike
Đền thờ nữ thần thắng lợi Athena được xây dựng và hoàn thành vào năm 424 trước công nguyên. Người Hy Lạp cổ đại đã tôn thờ vị thần chiến thắng và trí tuệ - Athena ngay chính tại nơi này. Đền thờ được tạo nên từ rất nhiều những viên đá cẩm thạch trắng Pentel thật đẹp và bắt mắt người nhìn. Các tác phẩm điêu khắc từ những bức phù điêu cũng được xuất hiện rất nhiều ở nơi đây : bức tranh về Hercules, bức tượng Moschophoros,...
- Nhà hát giảng đường Epidaurus ở Hy Lạp
Nhà hát giảng đường Epidaurus là kiệt tác vĩ đại của kiến trúc sư Polykleitos , nhà hát có hình bán nguyệt rất cổ điển. Khi người Hy Lạp cổ đặt những viên đá cuối cùng lên nhà hát nguy nga ,tráng lệ ở Epidaurus vào thế kỷ thứ IV trước công nguyên, họ ắt hẳn không thể biết rằng mình đã vô tình tạo ra một hệ thống lọc âm thanh tuyệt vời để ngày hôm nay, trải qua bao nhiêu thiên niên kỷ người ta mới tìm được lời giải.
- Tháp Hércules (Tây Ban Nha)
Tháp Hércules là một biểu tượng mang đầy niềm tự hào của người La Mã tự muôn đời. Vượt qua những biến cố trong lịch sử, những thăng trầm theo dòng chảy của thời gian, tháp hải đăng vẫn cứ luôn vững vàng ngự trị ở nơi đây. Tháp Hércules đã trở thành một ngọn hải đăng kiêu hãnh giữa biển trời bao la, mênh mông và đêm đêm vẫn soi sáng, dẫn lối cho những chiếc thuyền đi qua Đại Tây Dương. Dẫu cho La Mã đã sụp đổ, dẫu cho thời tiết có khắc nghiệt bao nhiêu, hay thế giới đã bước sang thời kỳ thiên niên kỷ mới thời hiện đại thì ngọn tháp vẫn tồn tại vững chãi. Vào năm 2009, tháp hải đăng Hercules được UNESCO công nhận là di sản thế giới và được xếp hạng là di tích lịch sử quốc gia ở Tây Ban Nha.
----------------------------------------
Trên đây VnDoc đã giới thiệu tới các bạn nội dung bài Kiến trúc cổ đại phương Tây. Để có kết quả học tập tốt và hiệu quả hơn, VnDoc xin giới thiệu tới các bạn học sinh tài liệu Lịch sử 10 Cánh Diều, Giải bài tập Lịch Sử 10, Lịch sử 10 Kết nối tri thức, Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo, Trắc nghiệm Lịch sử 10. Tài liệu học tập lớp 10 mà VnDoc tổng hợp biên soạn và đăng tải.
