Khoa học tự nhiên 7 bài 28: Trao đổi khí ở sinh vật KNTT

Chúng tôi xin giới thiệu bài Khoa học tự nhiên 7 bài 28: Trao đổi khí ở sinh vật KNTT được biên soạn được VnDoc biên soạn hướng dẫn bạn đọc trả lời các nội dung câu hỏi thảo luận, SGK Khoa học tự nhiên lớp 7 KNTT. Hy vọng thông qua tài liệu bạn đọc có thêm nguồn soạn bài, chuẩn bị bài tốt nhất cho môn học Khoa học tự nhiên 7, từ đó học tốt hơn môn KHTN lớp 7.

Mở đầu

Trả lời câu hỏi trang 118 SGK KHTN 7

Hình bên thể hiện sự trao đổi khí ở người. Trao đổi khí là gì? Quá trình trao đổi khí diễn ra như thế nào ở cơ thể động vật và thực vật?

Lời giải

- Trao đổi khí là quá trình trao đổi sinh vật lấy O₂ hoặc CO₂, đồng thời thải ra môi trường khí với môi trường O₂ hoặc CO₂ diễn ra theo cơ chế khuếch tán.

- Ở cơ thể động vật trao đổi khí được thực hiện qua quá trình hô hấp.

- Ở thực vật, trao đổi khí được thực hiện ở cả quá trình quang hợp và hô hấp.

I. Trao đổi khí ở sinh vật

Trả lời câu hỏi trang 118 SGK KHTN 7

* Câu hỏi và bài tập

Câu 1: Đọc thông tin trên rồi hoàn thành nội dung theo mẫu Bảng 28.1

Bảng 28.1

Lời giải

Câu 2: Trao đổi khí có liên quan gì với hô hấp tế bào?

Lời giải

Mối quan hệ giữa trao đổi khí và hô hấp tế bào:

- Quá trình trao đổi khí lấy khí oxygen từ môi trường ngoài vào trong cơ thể để cung cấp các tế bào thực hiện quá trình hô hấp tế bào.

- Đồng thời, khí carbon dioxide được tạo ra từ quá trình hô hấp tế bào sẽ được tế bào thải ra khỏi tế bào rồi nhờ quá trình trao đổi khí để thải ra ngoài môi trường.

→ Như vậy, quá trình trao đổi khí sẽ cung cấp nguyên liệu và đào thải sản phẩm khí thải cho quá trình hô hấp tế bào còn quá trình hô hấp tế bào chính là động lực thúc đẩy quá trình trao đổi khí diễn ra.

II. Trao đổi khí ở thực vật

Trả lời câu hỏi trang 119 SGK KHTN 7

* Câu hỏi và bài tập

Câu 1: Cấu tạo tế bào khí khổng phù hợp với chức năng trao đổi khí ở thực vật như thế nào?

Lời giải

Cấu tạo tế bào khí khổng phù hợp với chức năng trao đổi khí ở thực vật:

- Khi tế bào hình hạt đậu trương nước, thành mỏng của tế bào hình hạt đậu căng ra làm cho thành dày cong theo → Khí khổng mở rộng giúp thực hiện quá trình trao đổi khí.

- Khi tế bào hình hạt đậu mất nước, thành mỏng hết căng và thành dày duỗi thẳng → Khí khổng đóng lại nhưng không đóng hoàn để đảm bảo cho sự trao đổi khí vẫn có thể diễn ra.

Câu 2: Quan sát Hình 28.1, cho biết sự khác nhau giữa quá trình trao đổi khí qua khí khổng trong hô hấp và quang hợp.

Lời giải

Trong quá trình quang hợp, khí khổng mở cho CO₂ từ môi trường khuếch tán vào lá và O₂ từ lá khuếch tán vào môi trường

Trong quá trình hô hấp, khí O₂ khuếch tán vào lá và CO₂ ra môi trường qua khí khổng

Câu 3: Quá trình trao đổi khí chịu ảnh hưởng của những yếu tố nào? Cây bị thiếu nước ảnh hưởng như thế nào đến quá trình trao đổi khí?

Lời giải

- Các yếu tố môi trường ảnh hưởng đến quá trình trao đổi khí ở thực vật:

+ Nhiệt độ: Khi nhiệt độ tăng, thoát hơi nước tăng, nên sự trao đổi khí trong quá trình quang hợp tăng và ngược lại.

+ Cường độ ánh sáng: Khi cường độ ánh sáng tăng, cường độ quang hợp tăng nên quá trình trao đổi khí cùng tăng.

+ Nồng độ khí CO₂: Khi nồng độ khí CO₂, quá trình quang hợp cũng tăng dẫn đến sự trao đổi khí tăng.

+ Nồng độ các chất khoáng trong đất: Các chất khoáng cũng ảnh hưởng đến quá trình quang hợp nên cũng làm thay đổi tốc độ và tần suất trao đổi khí ở lá.

+ Hàm lượng nước trong đất: Khi lượng nước trong đất giảm, trao đổi khí ở cây cũng giảm do quang hợp giảm.

- Cây bị thiếu nước sẽ làm khí khổng không thể thực hiện được chức năng của nó, do đó khi cây bị thiếu nước, quá trình trao đổi khí ở thực vật sẽ bị ức chế.

III. Trao đổi khí ở động vật

Trả lời câu hỏi trang 121 SGK KHTN 7

* Hoạt động

Thảo luận nhóm, trả lời câu hỏi và yêu cầu sau:

Câu 1: Quan sát Hình 28.2, cho biết tên cơ quan trao đổi khí ở giun đất, cá, châu chấu và mèo.

Lời giải

Khí O₂ được cơ thể động vật hấp thu qua các cơ quan trao đổi khí như da, hệ thống ống khí, mang, phổi rồi đưa đến các tế bào khác trong cơ thể; đồng thời khí CO₂ từ các tế bào đó vận chuyển đến các cơ quan trao đổi khí để thải ra môi trường.

Câu 2: Quan sát Hình 28.3, mô tả đường đi của khí qua cơ quan trao đổi khí ở động vật.

Lời giải

Mô tả đường đi của khí qua cơ quan trao đổi khí ở động vật: Khí O₂ từ môi trường vào cơ thể qua cơ quan trao đổi khí (da, hệ thống ống khí, mang, phổi) cung cấp cho các tế bào. Các tế bào thải ra khí CO₂, CO₂ theo cơ quan trao đổi khí ra ngoài môi trường.

Câu 3: Quan sát Hình 28.4, mô tả đường đi của khí O₂ và CO₂ qua các cơ quan của hệ hô hấp ở người.

Lời giải

Khi hít vào, không khí ở môi trường ngoài đi qua khoang mũi, khí quản, phế quản để vào phổi và đến tận các phế nang trong phổi. Ở các phế nang, oxygen khuếch tán vào máu và được vận chuyển đến để cung cấp cho các tế bào trong cơ thể đồng thời carbon dioxide từ các tế bào sẽ khuếch tán vào mạch máu đếm các phế nang và được đưa ra ngoài qua việc thở ra.

Câu 4: Điều gì sẽ xảy ra nếu đường dẫn khí bị tắc nghẽn? Nêu những việc làm có lợi cho quá trình trao đổi khí ở người.

Lời giải

Khi đường dẫn khí bị tắc nghẽn quá trình trao đổi khí sẽ gặp khó khăn và gây nguy hiểm đến sự sống.

Những việc làm có lợi cho quá trình trao đổi khí ở người :

- Uống đủ nước

- Tập thể dục thường xuyên

- Tập hít thở đúng cách

- Trồng nhiều cây xanh quanh khu vực sống

------------------------------------

Ngoài lời giải chi tiết Khoa học tự nhiên 7 bài 28: Trao đổi khí ở sinh vật KNTT trên đây các bạn có thể tham khảo Toán lớp 7 tập 1 Kết nối tri thức và Ngữ Văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức, Công Nghệ 7 KNTT,...... theo chuẩn kiến thức, kỹ năng của Bộ GD&ĐT ban hành. VnDoc.com liên tục cập nhật Lời giải, đáp án các dạng bài tập Chương trình sách mới cho các bạn cùng tham khảo.