Khoa học tự nhiên 7 Bài 34: Các yếu tố ảnh hưởng đến sinh sản và điều khiển sinh sản ở sinh vật

I. Các yếu tố ảnh hưởng đến sinh sản ở sinh vật

Câu hỏi 1 trang 156 KHTN lớp 7:

Kể tên một số yếu tố ảnh hưởng đến sinh sản ở sinh vật

Trả lời:

Một số yếu tố ảnh hưởng đến sinh sản ở sinh vật: ánh sáng, nhiệt độ, nước, chất dinh dưỡng, ...

Câu hỏi 2 trang 156 KHTN lớp 7

Quan sát hình 34.1, nêu ảnh hưởng của nhiệt độ đến sinh sản ở mỗi sinh vật trong hình

Trả lời:

Ảnh hưởng của nhiệt độ đến sinh sản ở mỗi sinh vật trong hình:

Cây hoa cúc: không ra hoa khi nhiệt độ lớn hơn 30 độ C hoặc ra hoa chậm khi nhiệt độ dưới 12 độ C

Rùa ấp trứng: ở nhiệt độ 28.5 độ C thì tỷ lệ con đực và cái xấp xỉ nhau. Dưới 25 độ C thì đa số là con đực. trên 30 độ C thì đa số là con cái.

Cá chép: chỉ đẻ trứng khi nhiệt độ trên 15 độ C

Rau cải: ra hoa nhiều hơn khi trải qua nhiệt độ thấp của mùa đông

Câu hỏi 2 trang 157 KHTN lớp 7

Nêu ảnh hưởng của ánh sáng đến sinh sản ở sinh vật. Lấy ví dụ

Trả lời:

Ảnh hưởng của ánh sáng đến sinh sản ở sinh vật: Cường độ, thời gian chiếu sáng trong ngày ảnh hưởng đến sự sinh sản ở sinh vật. Ở thực vật có loài ra hoa ở điều kiện ánh sáng mạnh, có loài ra hoa ở điều kiện ánh sáng yếu. Oẻ động vật nếu tăng thời gian chiếu sáng thì gà có thể đẻ hai quả trứng một ngày.

Vận dụng 1 trang 157 KHTN lớp 7

Một số cây chỉ ra hoa, tạo quả vào mùa hè (ví dụ: hoa dâm bụt, hoa chùm ớt) hoặc mùa đông (ví dụ: hoa cúc hoạ mi, hoa thược dược). Theo em, sự ra hoa, tạo quả của cây đó chịu ảnh hưởng rõ rệt của yếu tố môi trường nào?

Trả lời:

Theo em, sự ra hoa, tạo quả của cây chịu ảnh hưởng rõ rệt của các yếu tố nhiệt độ, ánh sáng và nước.

Câu hỏi 3 trang 157 KHTN lớp 7:

Nêu ảnh hưởng của ánh sáng đến sự sinh sản của sinh vật. Lấy ví dụ.

Trả lời:

- Ảnh hưởng của ánh sáng đến sự sinh sản của sinh vật: Cường độ, thời gian chiếu sáng trong ngày ảnh hưởng đến sự sinh sản ở sinh vật.

- Ví dụ:

+ Ở thực vật có loài ra hoa ở điều kiện ánh sáng mạnh (thanh long, nhãn,..), có loài ra hoa ở điều kiện ánh sáng yếu (hoa cúc, hoa đào,…).

+ Ở gà, nếu tăng thời gian chiếu sáng thì gà có thể đẻ hai quả trứng một ngày.

+ Các loài sâu ăn lá ngừng sinh sản vào mùa đông do thời gian chiếu sáng ít.

Vận dụng 2 trang 157 KHTN lớp 7:

Lấy ví dụ chứng minh cho việc bón đúng loại phân, đúng lượng làm cho cây ra hoa, đậu quả nhiều.

Trả lời:

Ví dụ chứng minh bón phân đúng loại sẽ giúp cây ra hoa, đậu quả nhiều. Ví dụ: Khi cây bị thiếu đạm, cây sẽ sinh trưởng kém, còi cọc, lá cây sẽ úa vàng, khả năng quan hợp yếu, khả năng phân cành, đẻ nhánh kém; Thiếu hụt canxi (Ca) các lá non mới ra thường bị biến dạng, cong queo, bộ rễ kém phát triển; Thiếu hụt kẽm (Zn) lá nhỏ, biến dạng, thịt lá có màu vàng nhưng phân gân lá vẫn giữ màu xanh;…

Vận dụng 3 trang 158 KHTN lớp 7:

Nêu những điều cần chú ý khi cung cấp chất dinh dưỡng cho vật nuôi đảm bảo hiệu quả sinh sản.

Trả lời:

Những điều cần chú ý khi cung cấp chất dinh dưỡng cho vật nuôi đảm bảo hiệu quả sinh sản:

Cung cấp đầy đủ thức ăn dễ tiêu, đảm bảo chất lượng và số lượng phù hợp với từng lứa tuổi của vật nuôi. Cho vật nuôi ăn đúng giờ, đúng bữa, đúng lượng thức ăn cần thiết, không quá nhiều mà cũng không quá ít.

Không sử dụng những thức ăn đã ẩm, mốc, ôi thiu, vệ sinh máng ăn, máng uống sạch sẽ trước khi cho vật nuôi ăn uống .

Cho vật nuôi uống nước sạch, nếu trong ngày nhiệt độ xuống thấp cần cho vật nuôi uống nước ấm. Bổ sung thuốc bổ trợ sức như: chất điện giải, vitamin vào nước uống để nâng cao sức đề kháng.

Luyện tập 1 trang 158 KHTN lớp 7:

Lấy ví dụ ở địa phương em:

a) Cây ra hoa một lần và cây ra hoa nhiều lần trong năm.

b) Động vật đẻ ít con và động vật đẻ nhiều con

Trả lời:

Lấy ví dụ:

a) Cây ra hoa một lần trong năm: cải, lúa, ngô,…;

Cây ra hoa nhiều lần trong năm: xoài, na, ổi,…

b) Động vật để ít con: trâu, bò, khỉ,…;

Động vật đẻ nhiều con: lợn, chuột, chó…

II. Điều khiển sinh sản ở sinh vật

Tìm hiểu thêm trang 159 KHTN lớp 7:

Hãy tìm hiểu phương pháp trồng hoa lan trong nhà kính.

Trả lời:

Phương pháp trồng hoa lan trong nhà kính:

1. Làm nhà kính

- Chọn kích thước phù hợp, cao, thoáng, cần có đủ lượng ánh sáng phù hợp với ít nhất 6 giờ chiếu sáng mỗi ngày. Không nên lắp đặt nhà kính gần cây cối hoặc các tòa nhà có nhiều bóng râm.

- Duy trì nhiệt độ 15,5 - 26,6oC vào ban ngày và 7,2 - 18,3oC vào ban đêm. Nên lắp đặt một nhiệt kế trong nhà kính của bạn để theo dõi nhiệt độ liên tục.

- Độ ẩm là yếu tố rất cần thiết để cây lan phát triển tốt. Độ ẩm nên ở khoảng 50 - 80%.

2. Trồng hoa lan

- Lựa chọn chậu trồng hoa lan phù hợp với sự phát triển của rễ.

- Lựa chọn giá thể trồng lan: Sử dụng vật liệu như rêu, vỏ cây, xơ dừa, đá trân châu rây, than củi dạng hạt, nút chai hoặc len đá.

- Trồng lan: Đặt cây phong lan lên trên giá thể và lấp đầy phần còn lại của giá thể. Đóng gói chắc chắn xung quanh cây lan để giữ cố định.

3. Chăm sóc cây lan

- Lá là một chỉ số quan trọng về sức khỏe của cây lan của bạn. Nếu chúng không nhận đủ ánh sáng, lá sẽ có màu xanh đậm và không ra hoa. Cần chú ý đến đặc điểm của lá để có cách chăm sóc hợp lí.

- Tưới nước khi chậu lan bị khô, tránh tưới quá nhiều.

- Bón phân: Có thể sử dụng loại phân bón hòa tan trong nước để có kết quả tốt nhất. Thêm phân bón vào nước sau mỗi ba trong bốn lần tưới.

Luyện tập 2 trang 160 KHTN lớp 7:

Nêu một số ví dụ về sử dụng các hormone nhân tạo điều khiển sinh sản ở cây trồng, vật nuôi.

Trả lời:

Ví dụ về sử dụng các hormone nhân tạo điều khiển sinh sản ở cây trồng, vật nuôi là: Làm cho rễ cây ra nhanh khi giâm cành, chiết cành ở cây cam, bưởi, nuôi cấy mô ở phong lan; Làm cho cây hoa loa kèn ra hoa sớm; Sử dụng hormone tạo nên giống dưa hấu không hạt; Sử dụng hormone điều khiển số trứng ở gà, cá,… kích thích sinh sản ở lợn.