Tính chất hóa học của Oxit Axit Bazơ Muối

Tính chất hóa học của oxit axit bazơ và muối giúp các bạn hệ thống lại kiến thức được học về tính chất hóa học của oxit, axit, bazơ và muối, dễ dàng ghi nhớ các tính chất hóa học, cũng như so sánh đối chiếu tính chất hóa học của các chất. Sau đây mời các bạn tham khảo chi tiết.

A. Tóm tắt nội dung kiến thức trọng tâm

1. Tính chất hóa học của oxit

2. Tính chất hóa học của axit, bazơ

3. Tính chất hóa học của muối

B. Bài tập vận dụng liên quan

1. Câu hỏi tự luận

Câu 1. Có các oxit sau: CaO, Al₂O₃, Fe₂O₃, P₂O₅, CuO, SO₃, CO₂. Oxit nào có thể tác dụng được với:

a) Nước

b) Axit clohidric

c) Natri hidroxit

Câu 2. Tìm các chất kí hiệu bằng chữ cái trong sơ đồ sau và hoàn thành sơ đồ bằng phương trình phản ứng:

a) FeS₂ → M → N → D → CuSO₄

b) CuSO₄ → B → C → D → Cu

Câu 3. Viết các phương trình phản ứng theo sơ đồ chuyển hóa sau:

a) Ca → CaO → Ca(OH)₂ → CaCl₂ → CaCO₃

b) CaCO₃ → CO₂ → NaHCO₃ → Na₂CO₃ → Na₂SO₄

c)  Al → Al₂O₃ → NaAlO₂ → Al(OH)₃ → Al₂₍SO₄)₃ → AlCl₃→ Al(NO₃)₃

Câu 4. Có những chất sau: SO₃, CO₂, Na₂O, BaO, NO, KOH, H₂SO₄, Fe₂O₃. Hãy viết phương trình những cặp chất có thể phản ứng được với nhau

Câu 5. Cho 2,24 lít khí CO₂ (đktc) tác dụng với vừa đủ với 100 ml dung dịch KOH tạo thành muối K₂CO₃. Coi thể tích dung dịch thay đổi không đáng kể. Tính nồng độ mol của dung dịch KOH và K₂CO₃.

Câu 6. Dùng phương pháp nào để phân biệt các khí sau: CO, SO₂, CO₂.

Bằng phương pháp hóa học nào có thể nhận biết được từng chất trong mỗi dãy chất sau: CuO, MnO₂, Ag₂O và FeO

Câu 7. Cho 5 dung dịch riêng biệt: K₂SO₄, AgNO₃, NaOH, Ba(OH)₂, HCl. Chỉ dùng giấy quỳ tím, trình bày các bước nhận biết 5 dung dịch trên. Viết phương trình phản ứng xảy ra.

Câu 8. Nung nóng 26,2 gam hỗn hợp kim loại gồm: Mg, Al, Zn trong không khí đến khí đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 40,6 gam hỗn hợp 3 oxit. Để hòa tan hết lượng oxit trên cần V lít dung dịch HCl 0,5M.

a) Tính giá trị của V

b) Tính khối lượng muối clorua tạo thành sau phản ứng.

Câu 9. Từ 40 tấn quặng pirit (FeS₂) chứa 40% lưu huỳnh, sản xuất được 46 tấn axit sunfuric. Hiệu suất của quá trình sản xuất H₂SO₄ là bao nhiêu?

Câu 10. Cho 200 g dung dịch Na₂CO₃ tác dụng vừa đủ với 120 gam dung dịch HCl. Sau phản ứng dung dịch sau cùng có nồng độ 20%. Tính nồng độ phần trăm của hai dung dịch chất ban đầu.

2. Câu hỏi trắc nghiệm

Câu 1. Dung dịch H₂SO₄ tác dụng với dãy chất là:

A. Fe, CaO, HCl.

B.Cu, BaO, NaOH.

C. Mg, CuO, HCl.

D. Zn, BaO, NaOH.

Câu 2. Để phân biệt 2 dung dịch HCl và H₂SO₄. Người ta dùng thuốc thử là:

A. Quỳ tím .

B. Zn.

C. dung dịch NaOH.

D. dung dịch BaCl₂.

Câu 3. Chất gây ô nhiễm và mưa axit là

A. Khí O₂.

B. Khí SO₂.

C. Khí N₂.

D. Khí H₂.

Câu 4. Cặp chất tạo ra chất kết tủa trắng là

A. CuO và H₂SO₄.

B. ZnO và HCl.

C. NaOH và HNO₃.

D. BaCl₂ và H₂SO₄

Câu 5. Các khí ẩm được làm khô bằng CaO là:

A. H₂; O₂; N₂ .

B. H₂; CO₂; N₂.

C. H₂; O₂; SO₂.

D. CO₂; SO₂; HCl.

Câu 6. Dãy chất tác dụng được với nước:

A. CuO; CaO; Na₂O; CO₂

B. BaO; K₂O; SO₂; CO₂.

C. MgO; Na₂O; SO₂; CO₂.

D. NO; P₂O₅; K₂O; CaO

Câu 7. Chất phản ứng đượcvới dung dịch acid Clohiđric sinh ra chất khí nhẹ hơn không khí, cháy trong không khí với nhọn lửa màu xanh nhạt:

A. BaCO₃

B. Zn

C. FeCl₃

D. Ag

Câu 8. Oxit axit là:

A. Hợp chất với tất cả kim loại và oxi.

B. Những oxit tác dụng được với axit tạo thành muối và nước .

C. Hợp chất của tất cả các phi kim và oxi .

D. Những oxit tác dụng được với dung dịch bazơ tạo muối và nước.

Câu 9. Chất tác dụng được với HCl và CO₂:

A. Sắt

B. Nhôm

C. Kẽm

D. Dung dịch NaOH.

Câu 10. Phương pháp được dùng để điều chế canxi oxit trong công nghiệp.

A. Nung đá vôi ở nhiệt độ cao là trong công nghiệp hoặc lò thủ công.

B. Nung CaSO₄ trong lò công nghiệp.

C. Nung đá vôi trên ngọn lửa đèn cồn.

D. Cho canxi tác dụng trực tiếp với oxi.

Câu 11. Hấp thụ hoàn toàn 2,24 lít CO₂ (đktc) vào dung dịch nước vôi trong có chứa 0,075 mol Ca(OH)₂. Sau phản ứng thu được

A. CaCO₃.

B. Ca(HCO₃)₂.

C. CaCO₃ và Ca(HCO₃)₂.

D. CaCO₃ và Ca(OH)₂ dư.

Câu 12: Cho 2,24 lít CO₂ (đktc) tác dụng với dung dịch Ba(OH)₂ dư. Khối lượng chất kết tủa thu được là

A. 19,7 gam.

B. 9,85 gam.

C. 1,97 gam.

D. 17,9 gam.

C. Đáp án bài tập vận dụng liên quan

1. Câu hỏi tự luận

Câu 1.

a) Tác dụng với H₂O

CaO + H₂O → Ca(OH)₂

P₂O₅ + H₂O → H₃PO₄

SO₃ + H₂O → H₂SO₄

CO₂ + H₂O → CaCO₃

b) Tác dụng HCl

CaO + 2HCl → CaCl₂ + H₂O

Al₂O₃ + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂O

Fe₂O₃ + 6HCl → 2FeCl₃ + 3H₂O

CuO + 2HCl → CuCl₂ + H₂O

c) Tác dụng NaOH

2P₂O₅ + 3NaOH → Na₃PO₄ + H₂O

SO₃ + 2NaOH → Na₂SO₃ + H₂O

CO₂ + 2NaOH → Na₂CO₃ + H₂O

Câu 2. 

a) FeS₂ → M → N → D → CuSO₄

FeS₂ + O₂ → SO₂ + Fe₂O₃

SO₂ + O₂ → SO₃

SO₃ + H₂O → H₂SO₄ 

H₂SO₄  + Cu(OH)₂  → CuSO₄ + H₂O

b) CuSO₄ → B → C → D → Cu

CuSO₄ + NaOH → Cu(OH)₂ + Na₂SO₄ 

Cu(OH)₂ → CuO + H₂O

CuO + H₂ → Cu + H₂O

Câu 3. 

a) Ca → CaO → Ca(OH)₂ → CaCl₂ → CaCO₃

1) 2Ca + O₂ → 2CaO

2) CaO + H₂O →Ca(OH)₂

3) Ca(OH)₂ + HCl → CaCl₂ + H₂O

4) CaCl₂ + H₂CO₃ → CaCO₃ + HCl

b) CaCO₃ → CO₂ → NaHCO₃ → Na₂CO₃ → Na₂SO₄

(1)CaCO₃ \(\overset{t^{o} }{\rightarrow}\)CaO + CO₂

(2) CO₂ + NaOH → NaHCO₃

(3) NaHCO₃ + NaOH → Na₂CO₃  + H₂O

(4) Na₂CO₃ + H₂SO₄ → Na₂CO₃ + CO₂ + H₂O

c) Al → Al₂O₃ → NaAlO₂ → Al(OH)₃ → Al₂(SO₄)₃ → AlCl₃→ Al(NO₃)₃

1) 4Al + 3O₂ → 2Al₂O₃

2) Al₂O₃ + 2NaOH → 2NaAlO₂ + H₂O

3) NaAlO₂ + 2H₂O → NaOH + Al(OH)₃

4) 2Al(OH)₃ + 3ZnSO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3Zn(OH)₂

5) Al₂(SO₄)₃ + 3BaCl₂ → 2AlCl₃ + 3BaSO₄

6) AlCl₃ + 3AgNO₃ → Al(NO₃)₃ + 3AgCl

Câu 4. 

SO₃ + Na₂O → Na₂SO₄

SO₃ + BaO → BaSO₄

SO₃ + 2KOH → K₂SO₄ + H₂O

CO₂ + Na₂O → Na₂CO₃

CO₂ + BaO → BaCO₃

CO₂ + 2KOH → K₂CO₃ + H₂O

Na₂O + H₂SO₄→ Na₂SO₄ + H₂O

BaO + H₂SO₄ → BaSO₄ + H₂O

KOH + H₂SO₄→ K₂SO₄ + H₂O

Fe₂O₃ + 3H₂SO₄ → Fe₂(SO₄)₃ + 3H₂O

Câu 5. 

a) n_CO2 = 2,24/22,4= 0,1(mol)

Phương trình hóa học

CO₂ + 2KOH → K₂CO₃ + H₂O

0,1→ 0,2 → 0,1 (mol)

=> C_M = 0,2/0,1 = 2M

b) Do thể tích ko thay đổi đáng kể

=> V = 100ml = 0,1 lít

=> C_M = 0,1/0,1=1M

Câu 6.

Khí thì tiếp tục dẫn qua dung dịch nước Br₂ →  nếu Br₂ mất màu thì nhận được ;

SO₂ + Br₂ + H₂O → H₂SO₄ + 2HBr

Còn lại 2 khí được dẫn qua nước vôi trong dư →nếu có vẩn đục thì nhận được :

CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃ + H₂O

Khí còn lại không bị hấp thụ chính là CO

Câu 7.

Trích mẫu thử và đánh số thứ tự ta có:

Cho quỳ tím vào các dung dịch trên ta chia được 3 nhóm dung dịch:

Nhóm 1: Quỳ tím hóa đỏ là HCl

Nhóm 2: Quỳ tím hóa xanh là NaOH và Ba(OH)₂

Nhóm 3: Quỳ tím không đổi màu là K₂SO₄ và AgNO₃

Cho dung dịch HCl vừa nhận biết được vào nhóm 3

Xuất hiện kết tủa trắng là AgNO₃

HCl +  AgNO₃ → AgCl + HNO₃

Còn lại là K₂SO₄

Cho dung dịch K₂SO₄ vào nhóm 2

Có kết tủa trắng là Ba(OH)₂

K₂SO₄ + Ba(OH)₂ → BaSO₄ + 2KOH

Còn lại là NaOH

Câu 8. Nung nóng 26,2 gam hỗn hợp kim loại gồm: Mg, Al, Zn trong không khí đến khí đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 40,6 gam hỗn hợp 3 oxit. Để hòa tan hết lượng oxit trên cần V lít dung dịch HCl 0,5M.

a) Tính giá trị của V

b) Tính khối lượng muối clorua tạo thành sau phản ứng.

Hướng dẫn giải chi tiết

Mg, Zn, Al \(\overset{+O_{2} }{\rightarrow}\) MgO, ZnO, Al₂O₃

Phương trình phản ứng hóa học

MgO + 2HCl → MgCl₂ + H₂O

ZnO + 2HCl → ZnCl₂ + H₂O

Al₂O₃ + 6HCl → 2 AlCl₃ + 3H₂O

MgO, ZnO, Al₂O₃ \(\overset{+HCl}{\rightarrow}\) MgCl₂, ZnCl₂, AlCl₃

Ta có khối lượng O₂ đã phản ứng: mO₂ = 40,6  - 26,2 = 14,4 (g)

Vậy khối lượng oxi trong hỗn hợp oxit là 14,4 gam.

Toàn bộ lượng oxi trong oxit đã chuyển vào H₂O nên ta có m_{O (H2O)} = 14,4 gam

Cứ 1 mol H₂O thì chứa 1 mol nguyên tử O ⇒ n_H2O = n_O = 14,4 : 16 = 0,9 mol

Từ phương trình ta có:

n_HCl = 2 n_H2O = 2.0,9 = 1,8 mol

⇒ V_HCl = 1,8/0,5 = 3,6 lít

Bảo toàn khối lượng:

m_oxit + m_HCl = m_muối + m_H2O

⇒ 40,6 + 1,8.36,5 = m_muối + 0,9.18

⇒ m_muối =  90,1 gam