Công thức tính số mol

Cách tính số mol tổng hợp công thức tính số mol cơ bản trong chương trình hóa lớp 8 gúp các em có thể áp dụng để giải một số bài tập đơn giản như tính khối lượng chất, thể tích dung dịch, nồng độ mol.

Một số tài liệu ôn tập Hóa 8

• Tên các nguyên tố hóa học theo danh pháp IUPAC
• Cách đọc bảng tuần hoàn hóa học lớp 8
• Cách tính nồng độ Mol
• Công thức tính phần trăm khối lượng
• Cách nhận biết các chất hóa học lớp 8 và 9
• Các dạng bài tập Hóa 8 đầy đủ từ cơ bản đến nâng cao
• Tổng hợp công thức hóa học 8 cần nhớ

1. Khái niệm mol 

Mol là lượng chất có chứa 6,022 × 10²³ hạt vi mô (nguyên tử, phân tử, …) của chất đó.

Số 6,022 × 10²³ được gọi là hằng số Avogadro, kí hiệu là N.

Ví dụ:

1 mol nguyên tử copper (Cu) là lượng copper có 6,022 × 10²³ nguyên tử Cu.

1 mol phân tử nước (H₂O) là lượng nước có chứa 6,022 × 10²³ phân tử H₂O.

2. Các công thức tính số mol

3. Cách tính số mol dư

Tính số mol dư thường gặp ở dạng khi đề yêu cầu xác định chất nào còn dư trong phản ứng.

Công thức:

Số mol chất dư = Tổng số mol bài cho – tổng số mol đã phản ứng

* Lưu ý:

Tổng số mol đã phản ứng chỉ lấy ở những chất đã phản ứng hết. Để nhận biết chất nào phản ứng hết thì thông thường các bạn lấy số mol chất nào nhỏ nhất nhé. Tuy nhiên không phải lúc nào cách chọn như vậy cũng đúng.

Ngoài ra trong quá trình tính số mol, các bạn cũng cần phải chú ý đến việc cân bằng các phương trình, cần bằng hóa trị.

4. Bài tập ví dụ minh họa

Đáp án hướng dẫn giải chi tiết

a) Số mol phân tử H₂O bằng:

_{\({n_{{H_2}O}} = \frac{{1,44.1{0^{23}}}}{{{N_A}}} = \frac{{1,44.1{0^{23}}}}{{6,02.1{0^{23}}}} = 0,24 (mol)\)} phân tử H₂O

c) Số mol nguyên tử K bằng:

\({n_K} = \frac{{24.1{0^{23}}}}{{{N_A}}} = \frac{{24.1{0^{23}}}}{{6,02.1{0^{23}}}} = 4 (mol)\)nguyên tử K

Đáp án hướng dẫn giải chi tiết

a) Áp dụng công thức: \(n = \frac{m}{M}(mol)\)

Số mol của 3,9 gam K bằng:

\({n_K} = \frac{{{m_K}}}{{{M_K}}} = \frac{{3,9}}{{39}} = 0,1 (mol)\)

Số mol của 5,6 gam KOH bằng:

\({n_K}_{OH} = \frac{{{m_{KOH}}}}{{{M_{KOH}}}} = \frac{{5,6}}{{56}} = 0,1 (mol)\)

Số mol của 24,5 gam H₃PO₄ bằng:

\({n_{{H_3}P{O_4}}} = \frac{{{m_{{H_3}P{O_4}}}}}{{{M_{{H_3}P{O_4}}}}} = \frac{{24,5}}{{98}} = 0,25 (mol)\)

b) Áp dụng công thức: \(n = \frac{V}{{24,79}}(mol)\)

Số mol của 3,7185 lít SO₂ bằng:

\({n_{S{O_2}}} = \frac{{{V_{S{O_2}}}}}{{24,79}} = \frac{{3,7185}}{{24,79}} = 0,15 (mol)\)

Số mol của 7,437 lít khí CO₂ bằng:

\({n_{C{O_2}}} = \frac{{{V_{C{O_2}}}}}{{24,79}} = \frac{{7,437}}{{24,79}} = 0,3 (mol)\)

Đáp án hướng dẫn giải chi tiết

a) Số mol của 1 lít dung dịch HNO₃ 0,2 M bằng:

\({n_{HN{O_3}}} = V.{C_M} = 1.0,2 = 0,2 (mol)\)

b) Số mol của 80 gam dug dịch KCl 20% bằng:

\({n_{KCl}} = \frac{{\frac{{C\% .mdd}}{{100\% }}}}{{{M_{KCl}}}} = \frac{{\frac{{20.80}}{{100}}}}{{74,5}} = 0,21 (mol)\)

c) Đổi 500 ml = 0,5 lít

Số mol của 0.5 l dung dịch NaOH 1,2M bằng:

\({n_{NaOH}} = V.{C_M} = 0,5.1,2 = 0,6 (mol)\)

Đáp án hướng dẫn giải chi tiết

Phản ứng xảy ra theo 2 phương trình

2Na + 2HCl → 2NaCl + H₂ ↑ (1)

2Na + 2H₂O → 2NaKOH + H₂ ↑ (2)

Số mol natri: n_Na= 2,3:23 = 0,1 mol

Theo phương trình phản ứng (1) và (2), n_H2 = n_Na = 0,1 mol

Vậy thể tích khí hydro thu được ở điều kiện tiêu chuẩn là: V_H2 = 0,1 . 24,79 = 2,479 lít.

Đáp án hướng dẫn giải chi tiết

Áp dụng công thức tính khối lượng: m = n.M (gam)

a) Khối lượng của 0,3 mol nguyên tử Na bằng: m_Na = n_Na.M_Na = 0,3.23 = 6,9 gam

Khối lượng của 0,3 mol phân tử O₂ bằng: m_O2 = n_O2. M_O2 = 0,3.32 = 9,6 gam

b) Khối lượng 1,2 mol phân tử HNO₃ bằng: m_HNO3 = n_HNO3.M_HNO3 = 1,2 . 63 = 75,6 gam

Khối lượng 0,5 mol phân tử Cu bằng: mCu = n_Cu.M_Cu = 0,5.64 = 32 gam

c) Khối lượng 0,125 mol phân tử KNO₃ bằng: m_KNO3 = n_KNO3.M_KNO3 = 0,125. 101 = 12,625 gam

Khối lượng 0,125 mol phân tử KMnO₄ bằng:

m_KMnO4 = n_KMnO4.M_KMnO4 = 0,125.158 = 19,75 gam

5. Bài tập vận dụng tự luyện

5.1. Câu hỏi bài tập trắc nghiệm

Câu 1. Tính số mol phân tử có trong 9,916 lít khí H₂S (đkc)?

A. 0,3 mol

B. 0,4 mol

C. 1,2 mol

D. 1,5 mol

Câu 2. Tính khối lượng của Ba(OH)₂ có trong 500 ml dung dịch Ba(OH)₂ 0,1M.

A. 17,36 gam

B. 17,1 gam

C. 20,5 gam

D. 9,74 gam

Câu 3. Tính số mol NaOH có trong 100 gam dung dịch NaOH 15%

A. 0,375 mol.

B. 0,315 mol.

C. 0,3 mol.

D. 0,45 mol.

Câu 4. Số mol phân tử N₂ có trong 140 gam khí nitrogen là:

A. 9 mol

B. 5 mol

C. 6 mol

D. 12 mol

Câu 5. Tính số mol nguyên tử có trong 9.10²³ nguyên tử oxygen?

A. 1 mol

B. 5 mol

C. 1,2 mol

D. 1,5 mol

5.2. Câu hỏi bài tập tự luận

Câu 1. Tính số mol nguyên tử hoặc số mol phân tử trong các lượng chất sau:

a) 1,44.10²³ phân tử H₂O

b) 24.10²³ nguyên tử K

Đáp án hướng dẫn giải 

a) 1,44.10²³ phân tử HCl

n^HCl =1,44.10²³/6.10²³=0,24 mol

b) 24.10²³ nguyên tử N

n_N = 24,10²³/6.10²³ =4 mol

Câu 2. Tính khối lượng của những chất sau:

a) 0,03 mol nguyên tử N; 0,03 mol phân tử N₂

b) 1,5 mol phân tử H₂SO₄, 0,25 mol phân tử Fe

c) 0,5 mol mỗi chất sau: KMnO₄, KClO₃, NaHCO₃

Câu 3. Tính thể tích của các chất khí sau (Đo ở điều kiện tiêu chuẩn)

a) 0,03 mol SO₂, 0,15 mol HCl

b) 0,125 mol CO₂, 1,2 mol H₂SO₄

Đáp án hướng dẫn giải chi tiết 

a) m_SO2 = 0,03.24,79 = 0,7437 lít

m_HCl = 0,15.24,79 = 3,7185 lít

b) m_CO2 = 0,125 .24,79 = 3,09875 lít

m_H2SO4 = 1,2 .24,79 = 29,748 lít

Câu 4. Tính số mol của những lượng chất sau

a) 2,3 gam Na, 5,6 gam KOH, 11,76 gam H₃PO₄; 32,5 gam FeCl₃

b) 3,7185 lít CH₄, 7,437 lít khí CO₂,14,874 lít khí H₂, các thể tích được đo ở điều kiện tiêu chuẩn

Câu 5.

a) Phải lấy bao nhiêu gam KOH để được số phân tử bằng số nguyên tử có trong 2,4 gam magnesium?

b) Phải lấy bao nhiêu gam NaCl để có số phân tử bằng số phân tử có trong 9,916 lít khí CO₂ (đkc)

Đáp án hướng dẫn giải chi tiết 

a) n_Mg = m/M = 2,4/24 = 0,1 mol

n_KOH = n_Mg ⇒n_KOH= n_Mg = 0,1 mol

m_KOH = n.M = 0,1.56 = 5,6gam

b) n_CO2 = V/24,79 = 9,916/24,79 = 0,4 mol

n_NaCl = n_CO2 ⇒ n_NaCl = n_CO2 = 0,4 mol

m_NaCl = n.M = 0,4.58,5 = 23,4 gam

Chi tiết nội dung câu hỏi bài tập nằm trong FILE TẢI VỀ

.......................................