Công thức tính khối lượng mol

Nội dung tài liệu Công thức tính khối lượng mol đưa ra ra khái niệm khối lượng mol là gì, cách tính khối lượng mol, kèm theo các ví dụ minh họa chi tiết lời giải. Từ đó bạn học có thể vận dụng giải các câu hỏi bài tập luyện tập, học tốt môn Khoa học tự nhiên 8.

1. Khối lượng mol là gì?

Khối lượng mol (kí hiệu là M) của một chất là khối lượng tính bằng gam của N nguyên tử hoặc phân tử chất đó.

• Đơn vị khối lượng mol là gam/mol.

Khối lượng mol nguyên tử hay phân tử của một chất có cùng trị số với khối lượng nguyên tử hay phân tử chất đó tính theo đơn vị amu.

Ví dụ 1: Khối lượng một số nguyên tử và khối lượng mol nguyên tử tương ứng:

Nguyên tử	Kí hiệu hóa học	Khối lượng nguyên tử	Khối lượng mol nguyên tử
Carbon	C	12 amu	12 g/mol
Hydrogen	H	1 amu	1 g/mol
Oxygen	O	16 amu	16 g/mol

Ví dụ 2: Khối lượng một số phân tử và khối lượng mol phân tử tương ứng:

Phân tử	Công thức hóa học	Số lượng nguyên tử trong phân tử	Khối lượng phân tử	Khối lượng mol phân tử
Carbonic oxide	CO2	2 nguyên tử O, 1 nguyên tử C	1.12 + 2.16 = 44 amu	44 g/mol
Nước	H2O	2 nguyên tử H, 1 nguyên tử O	2.1+ 1.16 = 18 amu	18 g/mol

Khối lượng mol (g/mol) của một chất và khối lượng nguyên tử hoặc phân tử của chất đó (amu) bằng nhau về trị số, khác về đơn vị đo. 

2. Công thức tính khối lượng mol

$M=\frac{m}{n}$

Trong đó:

• m: khối lượng chất (đơn vị: gam)
• n: số mol (mol)
• M: khối lượng mol (g/mol)

3. Các dạng bài tập thường gặp

3.1. Cách tính khối lượng mol từ công thức hóa học

Khối lượng mol (M) = Tổng khối lượng nguyên tử của các nguyên tố có trong công thức hóa học

Ví dụ: Tính khối lượng mol của H₂SO₄

• H: 2 nguyên tử

• S: 1 nguyên tử

• O: 4 nguyên tử 

→ M(H₂SO₄) = 2.1 + 1.32 + 4.16 = 98 g/mol

3.2. Tính số mol khi biết khối lượng

Ví dụ: Số mol phân tử N₂ có trong 140 gam khí nitrogen

Trả lời

Khối lượng mol phân tử nitrogen là:

M = 2.14 = 28 gam/mol

Số mol phân tử N₂ có trong 140 gam khí Nitrogen là: 

Từ công thức

$M=\frac{m}{n}\Rightarrow n=\frac{m}{M}=\frac{140}{28}=5(mol)$

3.3. Tính khối lượng khi biết số mol

Ví dụ: Tính khối lượng của 0,5 mol NaCl

Trả lời

Khối lượng mol phân tử nitrogen là:

M = 23 + 35,5 = 58,5 g/mol

Khối lượng của NaCl là:

⇒ m = n × M = 0,5 × 58,5 = 29,25 g

3.4. So sánh khối lượng các chất

Ví dụ: So sánh khối lượng mol của các chất sau: H₂O, CO₂, CH₄, O₂

Trả lời

• M(H₂O) = 2×1 + 16 = 18 g/mol

• M(CO₂) = 12 + 2×16 = 44 g/mol

• M(CH₄) = 12 + 4×1 = 16 g/mol

• M(O₂) = 2×16 = 32 g/mol

Kết luận: CH₄ < H₂O, < O₂ < CO₂

4. Câu hỏi vận dụng tự luyện tập

Câu 1. Tính khối lượng mol của các phân tử sau: C₆H₁₂O₆ (glucose), KNO₃, MgCl₂, NaOH, HCl.

Câu 2. So sánh khối lượng mol của NaCl và CaCl₂.

Câu 3. Sắp xếp các chất sau theo thứ tự tăng dần khối lượng mol: CH₄, C₂H₆, C₃H₈, C₄H₁₀

Câu 4. Tính số mol của 11,2 gam Iron (Fe). Biết nguyên tử khối của Fe là 56.

Câu 5. Cho 0,2 mol CO₂. Tính khối lượng chất khí này.

Câu 6. Cho 18 gam nước (H₂O). Tính số mol của lượng nước này.

Câu 7. Đốt cháy hoàn toàn 6 gam carbon trong khí oxygen. Tính số mol carbon đã bị đốt cháy, biết khối lượng mol của carbon là 12 gam/ mol. 

----------------------------------------