Giải bài tập SGK GDCD 8 bài 12: Quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đình

Bài tập môn GDCD lớp 8

Giải bài tập SGK GDCD 8 bài 12: Quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đình được VnDoc sưu tầm và đăng tải, tổng hợp lý thuyết. Đây là lời giải hay cho các câu hỏi trong sách giáo khoa nằm trong chương trình giảng dạy môn GDCD lớp 8. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các em học sinh.

Câu 1: Gợi ý câu hỏi tình huống

a) Em hiểu thế nào về bài ca dao trên? Tình cảm gia đình đối với em quan trọng như thế nào?

Trả lời

Câu ca dao nói về tình cảm gia đình: Công ơn to lớn của cha mẹ đối với con cái, bổn phận của con cái phải biết kính trọng, hiếu thảo với cha mẹ - người đã sinh thành ra mình.

Tình cảm gia đình vô cùng thiêng liêng, cao quý đối với em.

b) Em đồng tình và không đổng tình với cách cư xử của nhân vật nào trong hai mẩu chuyện trên? Vì sao?

Trả lời

Em đồng tình với việc làm của Tuấn.

Bởi vì, bố mất sớm, mẹ vất vả tần tảo nuôi hai anh em, ông bà nội già yếu ở quê, Tuấn hiểu hoàn cảnh của gia đình mình Tuấn đã tự giác nhận trách nhiệm chăm sóc ông bà thay cha mẹ, chứng tỏ Tuấn là người con, người cháu ngoan hiền, hiếu thảo, việc làm của Tuấn thật đáng trân trọng; là con cháu, phải kính trọng, yêu thương, chăm sóc ông bà, cha mẹ.

Em không đồng tình với việc làm của anh con trai cụ Lam, việc làm đó đáng lên án và chê trách, anh ta là một người con bất hiếu. Sự bất hiếu của anh ta sẽ bị người đời cười chê.

c) Em suy nghĩ gì về bổn phận, trách nhiệm của con cháu đối với ông bà, cha mẹ và vai trò của con cháu trong gia đình? Trẻ em có thể tham gia bàn bạc và thực hiện các công việc của gia đình không? Em có thể tham gia như thế nào?

Trả lời

Con cháu có bổn phận yêu quý, kính trọng, biết ơn cha mẹ, ông bà, có quyền và nghĩa vụ chăm sóc, nuôi dưỡng cha mẹ, ông bà đặc biệt khi cha mẹ, ông bà đau ốm, già yếu. Nghiêm cấm con cháu có hành vi ngược đãi, xúc phạm cha mẹ, ông bà.

Câu 2:

1) Em hãy kể những việc làm thể hiện sự quan tâm của mọi thành viên trong gia đình em trong cuộc sống hằng ngày (chia sẻ, chăm sóc, giúp đỡ nhau trong công việc...)

Trả lời

• Cha mẹ chia sẻ với nhau trong công việc (góp ý, trao đổi, bàn bạc).
• Cha đón em bé sau giờ làm việc.
• Cha mẹ cùng nhau đi siêu thị mua sắm.
• Em giúp cha mẹ đón em, cho em ăn, tắm rửa và chơi với em.
• Em quét dọn nhà cửa, rửa ấm trà cho cha.
• Cha chăm sóc em khi mẹ đi công tác vắng...
• Cha mẹ chăm sóc lo lắng cho em khi em đau ôm,...
• Cha mẹ đưa em về quê thăm ông bà...

2) Em thử hình dung nếu không có tình yêu thương, sự chăm sóc dạy dỗ của cha mẹ thì em sẽ ra sao? Điều gì sẽ xảy ra nếu em không làm tốt bổn phận và nghĩa vụ đối với cha mẹ, ông bà, anh chị em?

Trả lời

• Nếu không có tình yêu thương, chăm sóc dạy dỗ của cha mẹ thì cuộc đời em sẽ đầy khó khăn, vất vả và bất hạnh.
• Nếu không làm tốt bổn phận và nghĩa vụ đối với cha mẹ, ông bà, anh chị em là đứa con bất hiếu, sống không có đạo đức, gia đình bất hạnh, em sẽ bị xã hội lên án.

3) Chi là một nữ sinh lớp 8. Một lần, Chi nhận lời đi chơi xa với một nhóm bạn cùng lớp. Bố mẹ Chi biết chuyện đó can ngăn và không cho Chi đi với lí do nhà trường không tổ chức và cô giáo chủ nhiệm không đi cùng. Chi vùng vằng, giận dỗi và cho rằng cha mẹ đã xâm phạm quyền tự do của Chi. Theo em, ai đúng, ai sai trong trường hợp này? Vì sao? Nếu em là Chi thì em sẽ ứng xử như thế nào?

Trả lời

• Bố mẹ Chi đúng và họ không xâm phạm quyền tự do của con vì, cha mẹ có quyền và nghĩa vụ quản lý, trông nom con.
• Chi sai vì Chi không tôn trọng ý kiến của cha mẹ.
• Cách ứng xử đúng là nghe lời cha mẹ, không đi chơi xa mà không có cô giáo, nhà trường quản lý và nên giải thích lý do cho nhóm bạn hiểu.

4) Sơn sinh ra trong một gia đình giàu có và là con một nên bố mẹ rất chiều chuộng và thoả mãn mọi đòi hỏi của Sơn. Sơn đua đòi ăn chơi, hút thuốc lá rồi bị nghiện ma tuý...

Theo em, ai là người có lỗi trong việc này? Vì sao?

Trả lời

Theo em, cả Sơn và cha mẹ Sơn đều có lỗi trong việc này.

Bởi vì, Sơn đua đòi ăn chơi không làm đúng nghĩa vụ của một người con trong gia đình là phải học hành chăm ngoan, hiếu thảo với cha mẹ. Cha mẹ Sơn quá nuông chiều con, buông lỏng việc quản lý con, giáo dục con không đến nơi đến chốn, cho nên Sơn đã sa vào con đường nghiện ngập.

5) Lâm 13 tuổi. Một lần, Lâm đi xe máy vào đường ngược chiều và đâm phải một người đi xe đạp làm người đó bị thương và hỏng xe. Lâm bị cơ quan công an tạm giữ. Khi cơ quan công an mời bố mẹ Lâm đến để giải quyết việc bồi thường cho người bị đâm xe thì bố mẹ Lâm không chịu đến và nói rằng, mình không làm việc đó nên không chịu trách nhiệm.

Theo em, bố mẹ Lâm xử sự như vậy có đúng không? Vì sao?

Trả lời

• Bố mẹ Lâm cư xử như vậy là không đúng, vì cha mẹ thì phải chịu trách nhiệm về hành vi của con, phải bồi thường thiệt hại do con gây ra cho người khác vì Lâm mới 13 tuổi.
• Lâm vi phạm luật giao thông đường bộ do cha mẹ cho Lâm đi xe máy trong khi độ tuổi Lâm chưa cho phép và Lâm lại đi vào đường ngược chiều.

6) Đôi khi giữa cha mẹ và con cái, giữa anh chị em có sự bất hoà. Trong trường hợp đó em sẽ xử sự như thế nào để khắc phục sự bất hoà, giữ gìn mối quan hệ tốt đẹp trong gia đình?

Trả lời

Nếu giữa cha mẹ và con cái, giữa anh chị em có sự bất hoà, trong trường hợp đó cách xử sự tốt nhất để khắc phục sự bất hoà, giữ gìn mối quan hệ tốt đẹp trong gia đình là:

• Ngăn cản không cho mối bất hoà nghiêm trọng thêm;
• Khuyên hai bên thật bình tĩnh, lắng nghe để thấy được đúng sai.

7) Em hãy tự nhận xét việc thực hiện bổn phận và nghĩa vụ của bản thân đối với gia đình và tìm biện pháp khắc phục những điều làm còn chưa tốt?

Trả lời

Học sinh tự nhận xét gia đình em việc thực hiện bổn phận và nghĩa vụ của bản thân với gia đình chưa: đã chăm chỉ học bài, nghe lời bố mẹ chưa, đã biết tự lập, dọn dẹp nhà cửa giúp bố mẹ chưa...