Giáo án môn Vật lý lớp 11 bài 29

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

Nội dung cơ bản

Yêu cầu học sinh nêu cơ sở để khẳng định chất khí là môi trường cách điện.

Yêu cầu học sinh thực hiện C1.

Giải thích tại sao chất khí là môi trường cách điện.

Thực hiện C1.

I. Chất khí là môi trường cách điện

Chất khí không dẫn điện vì các phân tử khí đều ở trạng thái trung hoà điện, do đó trong chất khí không có các hạt tải điện.

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

Nội dung cơ bản

Vẽ hình 15.2.

Trình bày thí nghiệm.

Yêu cầu học sinh thực hiện C2.

Yêu cầu học sinh cho biết khi nào thì chất khí dẫn điện.

Vẽ hình.

Ghi nhận các kết quả thí nghiệm.

Thực hiện C2.

Cho biết khi nào thì chất khí dẫn điện.

II. Sự dẫn điện trong chất khí trong điều kiện thường

Thí nghiệm cho thấy:

+ Trong chất khí cũng có nhưng rất ít các hạt tải điện.

+ Khi dùng ngọn đèn ga để đốt nóng chất khí hoặc chiếu vào chất khí chùm bức xạ tử ngoại thì trong chất khí xuất hiện các hạt tải điện. Khi đó chất khí có khả năng dẫn điện.

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

Nội dung cơ bản

Giới thiệu tác nhân ion hoá và sự ion hoá chất khí.

Yêu cầu học sinh nêu hiện tượng xảy ra đối với khối khí đã bị ion hoá khi chưa có và khi có điện trường.

Yêu cầu học sinh nêu bản chất dòng điện trong chất khí.

Yêu cầu học sinh nêu hiện tượng xảy ra trong khối khí khi mất tác nhân ion hoá.

Giới thiệu đường đặc trưng V – A của dòng điện trong chất khí.

Yêu cầu học sinh thực hiện C3.

Yêu cầu học sinh nêu khái niệm sự dẫn điện không tự lực.

Yêu cầu học sinh giải thích tại sao dòng điện trong chất khí không tuân theo định luật Ôm.

Giới thiệu hiện tượng nhân số hạt tải điện trong chất khí.

Ghi nhận khái niệm.

Nêu hiện tượng xảy ra đối với khối khí đã bị ion hoá khi chưa có và khi có điện trường.

Nêu bản chất dòng điện trong chất khí.

Nêu hiện tượng xảy ra trong khối khí khi mất tác nhân ion hoá.

Ghi nhận khái niệm.

Thực hiện C3.

Nêu khái niệm sự dẫn điện không tự lực.

Giải thích tại sao dòng điện trong chất khí không tuân theo định luật Ôm.

Ghi nhận hiện tượng

III. Bản chất dòng điện trong chất khí

1. Sự ion hoá chất khí và tác nhân ion hoá

Ngọn lửa ga, tia tử ngoại của đèn thuỷ ngân trong thí nghiệm trên được gọi là tác nhân ion hoá. Tác nhân ion hoá đã ion hoá các phân tử khí thành các ion dương, ion âm và các electron tự do.

Dòng điện trong chất khí là dòng chuyển dời có hướng của các ion dương theo chiều điện trường và các ion âm ngược chiều điện trường.

Khi mất tác nhân ion hóa, các ion dương, ion âm, và electron trao đổi điện tích với nhau hoặc với điện cực để trở thành các phân tử khí trung hoà, nên chất khí trở thành không dẫn điện,

2. Quá trình dẫn điện không tự lực của chất khí

Quá trình dẫn điện của chất khí nhờ có tác nhân ion hoá gọi là quá trình dẫn điện không tự lực. Nó chỉ tồn tại khi ta tạo ra hạt tải điện trong khối khí giữa hai bản cực và biến mất khi ta ngừng việc tạo ra hạt tải điện.

Quá trình dẫn diện không tự lực không tuân theo định luật Ôm.

3. Hiện tượng nhân số hạt tải điện trong chất khí trong quá trình dẫn điện không tự lực

Đọc thêm