Giáo án môn Vật lý lớp 11 bài 66

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH

NỘI DUNG BÀI HỌC

Hoạt động 1: vào bài- Đặt vấn đề: Thấu kính phân kì chỉ tạo ra ảnh ảo của vật với mọi khoảng cách d từ vật đến thấu kính. Vì vậy không thể hứng được ảnh trên màn, nên không biết chính xác vị trí của ảnh ảo và do đó không đo được khoảng cách từ ảnh ảo đến thấu kính. Vậy có cách nào xác định tiêu cự của thấu kính phân kì hay không

- GV: giới thiệu nội dung bài mới, trọng tâm của bài.

- HS: Học sinh tiếp nhận thông tin, nhận thức vấn đề cần nghiên cứu.

Hoạt động 2: Tìm hiểu về mục đích thí nghiệm

- GV: Mục đích Biết phương pháp xác định tiêu cự của thấu kính phân kì

HS: Rèn luyện kĩ năng sử dụng giá quang của bài thực hành là để làm gì?

- HS: Lắng nghe và trả lời câu hỏi, tiếp nhận thông tin.

Hoạt động 3: Tìm hiểu về các dụng cụ dùng cho thí nghiệm

GV: Giới thiệu cho học sinh các dụng cụ cần cho bài thực hành

HS:Quan sát, ghi nhận

- HS: Lắng nghe và trả lời câu hỏi, tiếp nhận thông tin.

Hoạt động 4: Tìm hiểu về cơ sở lí thuyết của bài thực hành

GV: Yêu cầu HS nhắc lại sự tạo ảnh của thấu kính cảu vật thật trước thấu kính ở ngoài tiêu điểm

HS: Nhắc lại

GV: Từ trên kết hợp với phần kiểm tra bài cũ ta có thể tính được tiêu cự của thấu kính phân kì

- HS: Lắng nghe và trả lời câu hỏi, tiếp nhận thông tin.

Hoạt động 5: Tìm hiểu về cách sử dụng các dụng cụ đo

GV: Giới thiệu cho HS cách sử dụng các dụng cụ

HS: Quan sát, ghi nhận

- GV: Tiến hành làm thí nghiệm và mô tả từng bước làm cho HS biết

HS:Quan sát

GV: Chia HS ra thành 4 nhóm và yêu cầu HS tiến hành làm thí nghiệm lấy các số liệu để báo cáo

- HS: Lắng nghe và trả lời câu hỏi, tiếp nhận thông tin.

Hoạt động 6: Giáo viên tiến hành thí nghiệm mẫu, HS quan sát

I/ MỤC ĐÍCH THÍ NGHIỆM

- Biết được phương pháp xác định tiêu cự của thấu kính phân kì bằng cách ghép nó đồng trục với một thấu kính hội tụ để tạo ra ảnh thật của vật thật qua hệ hai thấu kính.

- Rèn luyện kỹ năng sử dụng giá quang học để xác định tiêu cự của thấu kính phân kì.

II/ DỤNG CỤ THÍ NGHIỆM

- Bộ thí nghiệm “Xác định tiêu cự của thấu kính phân kì”

III/ CƠ SỞ LÍ THUYẾT

- Ta có thể tính tiêu cự của thấu kính bằng công thức:

- Vật thật đặt trước thấu kính phân kì luôn cho ảnh ảo, nên ta không xác định được vị trí ảnh. Do đó không xác định được tiêu cự của thấu kính

- Để khắc phục, ta ghép đồng trục thấu kính phân kì với thấu kính hội tụ thành một hệ thấu kính theo các bước như sau:

+ B1: Đặt vật AB trước thấu kính hội tụ sao cho thấu kính tạo được ảnh thật A’B’ lớn vật hiện rõ trên một màn ảnh

+ B2: Cố định vị trí thấu kính và màn ảnh

+ B3: Đo khoảng cách từ vật AB đến thấu kính hội tụ

+ B4: Ghép đồng trục thấu kính phân kì tại vị trí giữa vật AB và thấu kính hội tụ

+ B5:Di chuyển vật AB đến vị trí sao cho trên màn ảnh hiện lên ảnh rõ nét

+ B5:Đo khoảng cách từ vật AB đến thấu kính phân kì ta được d. Đo khoảng cách giữa hai thấu kính

+ B6:Tính d’ bằng cách lấy khoảng cách từ vật AB đến thấu kính hội tụ cho khoảng cách giữa hai thấu kính

V. Tiến hành thí nghiệm