Mặt đường khát vọng Đọc hiểu

Mặt đường khát vọng là tác phẩm nổi tiếng của Nguyễn Khoa Điềm. Đây là tác phẩm thường xuất hiện dưới dạng Đọc hiểu trong các bài kiểm tra Văn 12 hoặc thi THPT Quốc gia môn Văn. Mời các bạn cùng theo dõi bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn nhé.

Đọc hiểu Mặt đường khát vọng số 1

Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu.

Ta lớn lên bằng niềm tin rất thật

Biết bao nhiêu hạnh phúc có trên đời

Dẫu phải khi cay đắng dập vùi

Rằng cô Tấm cũng về làm hoàng hậu

Cây khế chua có đại bàng đến đậu

Chim ăn rồi trả ngon ngọt cho ta

Đất đai cỗi cằn thì người sẽ nở hoa

Hoa của đất, người trồng cây dựng cửa

Khi ta đến gõ lên từng cánh cửa

Thì tin yêu ngay thẳng đón ta vào

Ta nghẹn ngào, Đất Nước Việt Nam ơi!...

Ta lớn lên khao khát những chân trời

Những mảnh đất chân mình chưa bén được

Những biển khơi chứa mặt trời đỏ rực

Những ngàn sao trôi miết giữa màu xanh…

(Trích Mặt đường khát vọng, Nguyễn Khoa Điềm, NXB Văn nghệ giải phóng, 1974, tr.35-36)

Câu 1: Xác định phong cách ngôn ngữ và phương thức biểu đạt chính của đoạn thơ.

Câu 2: Chất liệu văn học dân gian hiện lên qua hình ảnh, câu thơ nào? Có tác dụng như thế nào?

Câu 3: “Niềm tin rất thật” mà tác giả nhắc đến trong khổ thơ đầu là gì?

Câu 4: Anh/chị hiểu như thế nào về nội dung câu thơ: “Đất đai cỗi cằn thì người sẽ nở hoa”?

Câu 5: Chỉ ra và phân tích hiệu quả nghệ thuật của một biện pháp tu từ được sử dụng trong hai câu thơ: "Đất đai cỗi cằn thì người sẽ nở hoa/Hoa của đất, người trồng cây dựng cửa

Câu 6: Chỉ ra và cho biết hiệu quả của phép liệt kê được sử dụng ở 4 câu thơ cuối đoạn trích.

Câu 7: Từ đoạn trích trên anh/chị có suy nghĩ gì về sức mạnh và niềm tin trong cuộc sống?

Đáp án Đọc hiểu Mặt đường khát vọng số 1

Câu 1:

- Phong cách ngôn ngữ trong đoạn thơ trên là: nghệ thuật

- Phương thức biểu đạt chính là: biểu cảm.

Câu 2:

– Chất liệu văn học dân gian:

+ “Rằng cô Tấm cũng về làm hoàng hậu” sử dụng chất liệu cổ tích “Tấm cám”

+ “Cây khế chua có đại bàng đến đậu” – sử dụng cổ tích “Ăn khế trả vàng”.

+ “Hoa của đất” – chất liệu tục ngữ “Người ta hoa đất”

– Tác dụng: làm đoạn thơ trở nên gần gũi, thân thuộc, hấp dẫn. Qua đó làm hiện lên hình ảnh con người Việt Nam nhân hậu, nghĩa tình, giàu sức sống, giàu niềm tin.

Câu 3: “Niềm tin rất thật” mà tác giả đề cập đến là: Niềm tin vào hạnh phúc và những điều tốt đẹp hoặc niềm tin vào những vất vả gian nan sẽ được đền đáp bằng hạnh phúc.

Câu 4: “Đất đai cỗi cằn thì người sẽ nở hoa”, ý câu thơ muốn nói thiên nhiên khắc nghiệt, điều kiện tự nhiên không cho phép không phải là cản trở mà ngược lại, là thử thách để con người khẳng định mình. Con người nở hoa là con người đạt được thành quả, con người thành công sau rất nhiều thử thách.

Câu 5:

– Biện pháp tu từ được sử dụng trong hai câu thơ trên là biện pháp tu từ: ẩn dụ

Đất đai cỗi cằn thì người sẽ nở hoa

Hoa của đất, người trồng cây dựng cửa

– Tác dụng: làm câu thơ trở nên mượt mà, bóng bẩy, phong phú, sinh động, hấp dẫn, giàu giá trị biểu cảm; hình ảnh thơ có chiều sâu, gợi nhiều liên tưởng ý vị. Qua đó làm nổi bật ý nghĩa: Bông hoa nở trên đất đai cỗi cằn cho ta thấy được sức sống mạnh mẽ, sức trỗi dậy mãnh liệt bất chấp hoàn cảnh của nó. Đó cũng chính là hình ảnh sức mạnh của con người Việt Nam đã vượt lên trên hoàn cảnh khó khăn thử thách để tỏa sáng, để khẳng định mình. Tác giả cũng khẳng định – con người chính là loài hoa đẹp nhất, rực rỡ nhất, đáng trân trọng nhất thế gian.

Câu 6:

- Xác định phép liệt kê: những chân trời, những mảnh đất , những biển khơi, những ngàn sao

- Hiệu quả biểu đạt: nhấn mạnh những sự phong phú của những khát khao , ước mơ hoặc nhấn mạnh những khát khao khám phá được nhiều điều lớn lao, nhiều vẻ đẹp của cuộc đời.

Câu 7:

– Nội dung của đoạn thơ: ca ngợi niềm tin và sức sống của con người Việt Nam.

– Nội dung ấy gợi cho em suy nghĩ:

+ Con người Việt Nam là những con người chịu thương chịu khó, sống giàu niềm tin, nhân hậu.

+ Có ý chí vươn lên dù trong nghịch cảnh ngặt nghèo.

+ Ngay thẳng, lạc quan, yêu đời.

Đọc hiểu Mặt đường khát vọng số 2

ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)

Đọc đoạn trích dưới đây và thực hiện các yêu cầu:

"Ta lớn lên bằng niềm tin rất thật

Biết bao nhiêu hạnh phúc có trên đời

Dẫu phải khi cay đắng dập vùi

Rằng cô Tấm cũng về làm hoàng hậu

Cây khế chua có đại bàng đến đậu

Chim ăn rồi trả ngon ngọt cho ta

Đất đai cỗi cằn thì người sẽ nở hoa

Hoa của đất, người trồng cây dựng cửa

Khi ta đến gõ lên từng cánh cửa

Thì tin yêu ngay thẳng đón ta vào

Ta nghẹn ngào, Đất Nước Việt Nam ơi!...

Ta lớn lên khao khát những chân trời

Những mảnh đất chân mình chưa bén được

Những biển khơi chứa mặt trời đỏ rực

Những ngàn sao trôi miết giữa màu xanh

(Trích Mặt đường khát vọng, Nguyễn Khoa Điềm, NXB Văn nghệ giải phóng, 1974, tr.35-36)

Câu 1. Những từ ngữ, hình ảnh nào trong đoạn trích được lấy từ chất liệu văn học dân gian?

Câu 2. Anh/chị hiểu như thế nào về nội dung câu thơ: “Đất đai cỗi cằn thì người sẽ nở hoa”?

Câu 3. Nêu tác dụng của biện pháp điệp từ được sử dụng trong bốn câu thơ cuối đoạn trích.

Câu 4. Điều anh/chị tâm đắc nhất trong đoạn trích trên là gì?

Đáp án Đọc hiểu Mặt đường khát vọng số 2

Câu 1. Những từ ngữ, hình ảnh trong đoạn trích được lấy từ chất liệu văn học dân gian: Cô Tấm, hoàng hậu Cây khế chua, đại bàng, (cổ tích)" hoa của đất" (tục ngữ)

Câu 2. Câu thơ: “Đất đai cỗi cằn thì người sẽ nở hoa” có ý nghĩa: Thiên nhiên khắc nghiệt không thể cản trở sự phát triển của con người mà càng làm cho con người sống có bản lĩnh, sống nhân ái và có tâm hồn đẹp đẽ hơn.

Câu 3. Biện pháp điệp từ được sử dụng trong bốn câu thơ cuối đoạn trích:

+ Biện pháp được sử dụng trong bốn câu thơ cuối là biện pháp điệp. “Những chân trời”, những mảnh đất”, “những biển khơi”, “những ngàn sao” là những điều mơ ước của con người, nơi ta chưa đặt chân tới, nơi vẫn còn muốn chinh phục. Biện pháp điệp liệt kê một loạt những ước mơ rất cao đẹp, thiêng liêng, cũng là những ước mơ rất thực. Sau ước mơ đó là niềm tin vào thế hệ mình, thế hệ của chúng “ta” sẽ ước mơ, khao khát và biến những mơ ước đó trở thành hiện thực.

+ Tác dụng: Nhấn mạnh niềm khát khao và ước mơ về đất nước tươi đẹp.

Câu 4. Điều tâm đắc nhất trong đoạn trích: Đoạn thơ gợi trong em cảm xúc tự hào về đất nước Việt Nam dù còn nhiều gian khó nhưng vô cùng tươi đẹp, con người Việt Nam trải qua bao vất vả đau thương mà vẫn nhân hậu thủy chung thắm thiết.

Đọc hiểu Mặt đường khát vọng số 3

ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)

Đọc đoạn trích dưới đây và thực hiện các yêu cầu:

"Ta lớn lên bằng niềm tin rất thật

Biết bao nhiêu hạnh phúc có trên đời

Dẫu phải khi cay đắng dập vùi

Rằng cô Tấm cũng về làm hoàng hậu

Cây khế chua có đại bàng đến đậu

Chim ăn rồi trả ngon ngọt cho ta

Đất đai cỗi cằn thì người sẽ nở hoa

Hoa của đất, người trồng cây dựng cửa

Khi ta đến gõ lên từng cánh cửa

Thì tin yêu ngay thẳng đón ta vào

Ta nghẹn ngào, Đất Nước Việt Nam ơi!...

Ta lớn lên khao khát những chân trời

Những mảnh đất chân mình chưa bén được

Những biển khơi chứa mặt trời đỏ rực

Những ngàn sao trôi miết giữa màu xanh

(Trích Mặt đường khát vọng, Nguyễn Khoa Điềm, NXB Văn nghệ giải phóng, 1974, tr.35-36)

Câu 1: Đoạn thơ trên được viết theo thể thơ nào?

Câu 2: Chỉ ra 2 yếu tố là chất liệu văn hóa dân gian có trong đoạn thơ? Vì sao có thể nói chất liệu văn hóa dân gian ở đoạn thơ này gợi ấn tượng vừa quen thuộc vừa mới lạ?

Câu 3: Theo anh/ chị, đoạn thơ trên thể hiện tình cảm gì của tác giả?

Câu 4: Anh/ chị thích nhất hình ảnh nào trong đoạn thơ trên? Vì sao?

Đáp án Đọc hiểu Mặt đường khát vọng số 3

Câu 1:

Đoạn thơ trên được viết theo thể thơ: tự do

Câu 2:

Các yếu tốt chất liệu văn hóa dân gian có trong đoạn thơ là:

+ Hình ảnh “cây khế” trong truyện cổ tích “Ăn khế trả vàng”

+ Hình ảnh nhân vật “cô Tấm” trong truyện cổ tích “Tấm cám”

+ Hình ảnh “hoa của đất” hiện lên trong câu tục ngữ “Người ta là hoa của đất”

Với cách diễn đạt mới lạ, độc đáo, hình ảnh chất liệu văn hóa dân gian hiện lên vừa mới lạ vừa thân buộc bởi những hình ảnh quen thuộc, thân thương.

Câu 3:

Đoạn thơ trên nói lên tình yêu, niềm tự hào về quê hương Việt Nam nghìn năm văn hiến. Con người Việt Nam sinh ra và lớn lên từ những câu tuyện cổ tích thấm đậm tình người, từ những khó khăn, vất vả, lam lũ để rồi gặt hái được những trái chín ngọt lành. Con người viết Nam dám nghĩ, dám làm, phấn đấu từng ngày để chinh phục thiên nhiên, đất nước, mở ra những chân trời mới.

Câu 4:

Hình ảnh để lại trong em ấn tượng sâu sắc đó chính là hình ảnh: “Đất đai cỗi cằn thì người sẽ nở hoa”. Câu thơ trên cho em thấy được sức sống mãnh liệt của thiên nhiên, loài hoa trên mảnh đất cằn cỗi. Qua đó cũng nói lên tinh thần kiên trung, bất khuất của dân tộc Việt Nam, không quản ngại khó khăn mà vùng lên rành lại sự sống, tinh thần đó thật đáng quý, đáng trân trọng.

Đọc hiểu Mặt đường khát vọng số 4

Đọc đoạn trích dưới đây và thực hiện các yêu cầu:

Ta lớn lên bằng niềm tin rất thật

Biết bao nhiêu hạnh phúc có trên đời

Dẫu phải khi cay đắng dập vùi

Rằng cô Tấm cũng về làm hoàng hậu

Cây khế chua có đại bàng đến đậu

Chim ăn rồi trả ngon ngọt cho ta

Đất đai cỗi cằn thì người sẽ nở hoa

Hoa của đất, người trồng cây dựng cửa

Khi ta đến gõ lên từng cánh cửa

Thì tin yêu ngay thẳng đón ta vào

Ta nghẹn ngào, Đất Nước Việt Nam ơi!…

Ta lớn lên khao khát những chân trời

Những mảnh đất chân mình chưa bén được

Những biển khơi chứa mặt trời đỏ rực

Những ngàn sao trôi miết giữa màu xanh

(Trích Mặt đường khát vọng, Nguyễn Khoa Điềm, NXB Văn nghệ giải phóng, 1974, tr.35-36)

Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt, thể thơ và phong cách ngôn ngữ của văn bản trên.

Câu 2. Nêu nội dung chính của văn bản?

Câu 3. Anh/ chị hiểu như thế nào là “niềm tin”?

Câu 4. Chất liệu văn học dân gian biểu hiện qua hình ảnh, câu thơ nào? Ý nghĩa của việc sử dụng chất liệu dân gian trong văn bản?

Đáp án Đọc hiểu Mặt đường khát vọng số 4

Câu 1: 

Phương thức biểu đạt: Biểu cảm

Thể thơ: Tự do

Phong cách ngôn ngữ: Nghê thuật

Câu 2: 

Nội dung: Văn bản trên viết về cai đổi mới của đất nước. Đất nước là nơi để con người bên nhau tụ hợp – đoàn tự bên nhau. Và đất nước cũng là nơi mà còn người xây dựng lên , bao công sức , khát vọng của nhân dân Việt ta.

Câu 3:

Niềm tin là cách bạn cảm nhận và tin tưởng vào một điều gì đó.

Câu 4:

Chất liệu văn học dân gian :

Dòng thứ 4 sử dụng chất liệu cổ tích: “Tấm Cám”

Dòng thứ 5 sử dụng chất liệu cổ tích: “Ăn khế trả vàng”

Dòng thứ 8 sử dụng chất liệu tục ngữ: “Người ta là hoa đất”

Ý nghĩa sử dụng chất liệu dân gian: Sử dụng vô cùng phong phú, đa dạng, quen thuộc với con người Việt Nam

Đọc hiểu Mặt đường khát vọng số 5

Đọc đoạn trích dưới đây và thực hiện các yêu cầu:

Ta lớn lên bằng niềm tin rất thật

Biết bao nhiêu hạnh phúc có trên đời

Dẫu phải khi cay đắng dập vùi

Rằng cô Tấm cũng về làm hoàng hậu

Cây khế chua có đại bàng đến đậu

Chim ăn rồi trả ngon ngọt cho ta

Đất đai cỗi cằn thì người sẽ nở hoa

Hoa của đất, người trồng cây dựng cửa

Khi ta đến gõ lên từng cánh cửa

Thì tin yêu ngay thẳng đón ta vào

Ta nghẹn ngào, Đất Nước Việt Nam ơi!…

Ta lớn lên khao khát những chân trời

Những mảnh đất chân mình chưa bén được

Những biển khơi chứa mặt trời đỏ rực

Những ngàn sao trôi miết giữa màu xanh

(Trích Mặt đường khát vọng, Nguyễn Khoa Điềm, NXB Văn nghệ giải phóng, 1974, tr.35-36)

Câu 1: Nêu phương thức biểu đạt của đoạn thơ?

Câu 2: Những từ ngữ, hình ảnh nào trong đoạn trích được lấy từ chất liệu văn học dân gian?

Câu 3: Anh chị hiểu như thế nào về nội dung của câu thơ?

“Đất đai cối cằn thì người sẽ nở hoa”

Câu 4: Tác dụng của biện pháp điệp trong những câu thơ sau

Ta lớn lên khao khát những chân trời

Những mảnh đất chân mình chưa bén được

Những biển khơi chứa mặt trời đỏ rực

Những ngàn sao trôi miết giữa màu xanh.

Câu 5: Anh/ chị có nhận xét gì về tình cảm của tác giả trong đoạn trích trên?

Đáp án Đọc hiểu Mặt đường khát vọng số 5

Câu 1: Phương thức biểu đạt: biểu cảm

Câu 2: 

Những từ ngữ hình ảnh được lấy từ chất liệu văn học dân gian là:

– Cô tấm làm Hoàng hậu

– Cây khế chua, đại bàng đến đậu

– Hoa của đất

Câu 3: 

Em hiểu:

– Thiên nhiên khắc nghiệt, cuộc sống khó khăn.

– Khẳng định bản lĩnh sống, biết vượt khó khăn để tạo nên những giá trị tốt đẹp trong cuộc sống làm giàu có tâm hồn.

– Tình cảm của tác giả: Trân trọng những người vượt qua khó khăn với những thành quả tốt đẹp.

Câu 4: 

– Điệp cấu trúc “những”

– Tác dụng:

+ Nhấn mạnh nội dung, ngợi ca vẻ đẹp bao la của đất nước; Thể hiện khát khao được khám phá và dựng xây đất nước. Bộc lộ tình yêu nước đắm say.

+ Tạo giọng điệu hồ hởi, hăng hái.

Câu 5: 

Tình cảm của nhà thơ:

– Yêu mến, tự hào và đất nước Việt Nam dù có nhiều gian khó nhưng vô cùng tươi đẹp.

– Ngợi ca trân trọng về những đạo lý phẩm chất tốt đẹp của dân tộc.

Nhận xét:

– Nhà thơ có tình cảm sâu nặng với đất nước.

– Từ tình cảm nhà thơ ta nhận thức sâu sắc hơn về vẻ đẹp của tâm hồn người Việt và trách nhiệm của bản thân với đất nước.

Đọc hiểu Mặt đường khát vọng số 6

Đọc đoạn trích sau:

Mặt đường khát vọng

Ta lớn lên bằng niềm tin rất thật

Biết bao nhiêu hạnh phúc có trên đời

Dẫu phải khi cay đắng dập vùi

Rằng cô Tấm cũng về làm hoàng hậu

Cây khế chua có đại bàng đến đậu

Chim ăn rồi trả ngon ngọt cho ta

Đất đai cỗi cằn thì người sẽ nở hoa

Hoa của đất, người trồng cây dựng cửa

Khi ta đến gõ lên từng cánh cửa

Thì tin yêu ngay thẳng đón ta vào

Ta nghẹn ngào, Đất Nước Việt Nam ơi!...

Ta lớn lên khao khát những chân trời

Những mảnh đất chân mình chưa bén được

Những biển khơi chứa mặt trời đỏ rực

Những ngàn sao trôi miết giữa màu xanh…

(Trích Mặt đường khát vọng, Nguyễn Khoa Điềm, NXB Văn nghệ giải phóng, 1974, tr.35-36)

Thực hiện các yêu cầu sau đây:

Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt của đoạn thơ. Phong cách ngôn ngữ của đoạn thơ trên là gì?

Câu 2: Nêu lên tác dụng của chất liệu văn học dân gian hiện lên qua hình ảnh, câu thơ.

Câu 3: “Niềm tin rất thật” mà tác giả nhắc đến trong khổ thơ đầu là gì?

Câu 4: Anh/chị hiểu như thế nào về nội dung câu thơ: “Đất đai cỗi cằn thì người sẽ nở hoa”?

Câu 5: Chỉ ra và phân tích hiệu quả nghệ thuật của một biện pháp tu từ được sử dụng trong hai câu thơ:

Đất đai cỗi cằn thì người sẽ nở hoa

Hoa của đất, người trồng cây dựng cửa

Câu 6: Chỉ ra phép liệt kê được sử dụng ở 4 câu thơ cuối đoạn trích và cho biết hiệu quả của nó.

Câu 7: Từ đoạn trích trên anh/chị có suy nghĩ gì về sức mạnh và niềm tin trong cuộc sống?

Đáp án Đọc hiểu Mặt đường khát vọng số 6

Câu 1:

- Phong cách ngôn ngữ của đoạn thơ trên là: nghệ thuật.

- Phương thức biểu đạt chính l của đoạn thơ là: biểu cảm.

Câu 2:

Chất liệu văn học dân gian:

+ Vận dụng truyện cổ tích “Tấm cám” qua câu thơ: “Rằng cô Tấm cũng về làm hoàng hậu”

+ Gợi nhớ đến truyện cổ tích “Ăn khế trả vàng” qua câu thơ: “Cây khế chua có đại bàng đến đậu”

+ Nhắc đến tục ngữ “Người ta là hoa của đất” qua câu “Hoa của đất”

=> Những chất liệu văn học dân gian góp phần tạo sự gần gũi, thân thuộc cho đoạn thơ. Tái hiện lên hình ảnh con người Việt nam, hiền hòa, nhân hậu, nặng nghĩa tình và ngập tràn niềm tin vào cuộc sống.

Câu 3:

“Niềm tin rất thật” được tác giả nhắc đến chính là niềm tin của dân tộc Việt Nam vào một cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Niềm tin vào những thứ tốt đẹp mà cuộc sống mang lại để bù đắp cho những khó khăn, vất vả của mỗi con người.

Câu 4:

Hàm ý ẩn trong câu thơ “Đất đai cỗi cằn thì người sẽ nở hoa" muốn nói rằng trong cuộc đời mỗi con người ắt hẳn không thể tránh khỏi những trông gai, thử thách. Nếu ta biết đứng dậy sau vấp ngã, biết đổi bại thành thắng, biết lấy sự khó khăn làm bàn đạp để cố gắng thì chắc chắn sẽ gặt hái được nhiều thành công, chinh phục chính bản thân mình.

Câu 5:

Biện pháp tu từ được sử dụng trong hai câu thơ trên là: ẩn dụ. có tác dụng giúp câu thơ trở nên sinh động, tăng giá trị biểu cảm, tạo chiều sâu và gợi nên nhiều ý hiểu cho người đọc. Qua đó cho ta thấy được sức sống mãnh liệt của hoa trước sự cằn cỗi, khô cằn của đất cũng như việc con người có sức sống mãnh liệt, nghị lực vươn lên trước khó khăn, thử thách. Hình ảnh “Hoa của đất, người trồng cây gây dựng” nhằm khẳng định rằng con người chính là kết tinh của những bông hoa đẹp nhất, đáng trân trọng nhất.

Câu 6:

Phép liệt kê được sử dụng trong đoạn trích là: những chân trời, những mảnh đất, những biển khơi, những ngàn sao.

Tác giả sử dụng phép liệt kê nhằm khẳng định khát khao về những điều lớn lao, tươi đẹp của cuộc sống.

Câu 7:

Đoạn thơ trên đã cho em thấy được một sức mạnh luôn bùng cháy trong trái tim của mỗi con người Việt Nam, đó chính là sức mạnh và niềm tin về một cuộc sống yên bình, chan hòa yêu thương xuất phát từ những câu truyện cổ tích đến những điều lớn lao về chân trời, mảnh đất, ngàn sao. Để có được cuộc sống ấm no, hạnh phúc như hiện tại, con người Việt Nam đã phải đổ biết bao mồ hôi sương máu, chịu thương chịu khó, luôn sống với một thái độ lạc quan và tấm lòng nhân hậu. Cùng với ý chí quyết tâm, bất khuất trước những nghịch cảnh éo le, những con người đó đã thực hiện được khát khao của dân tộc, đưa nước Việt Nam phát triển vững mạnh.

Đọc hiểu Mặt đường khát vọng số 7

Ta lớn lên khao khát những chân trời

Những mảnh đất chân mình chưa bén được

Những biển khơi chứa mặt trời đỏ rực

Những ngàn sao trôi miết giữa màu xanh

 

Ôi có cách gì ta được ngắm những bình minh

Buổi vũ trụ chớp bùng nên sự sống

Và ánh sáng trên chiếc xe vàng chuyển động

Bỗng một ngày ấm áp kể ta nghe

Về những con ngươi của thiên thể xa xôi

Muốn bầu bạn với con người Trái đất

 

Ôi phút đó ta vùng lên ngây ngất

Muốn ôm choàng hết tất cả trời mây

Trái tim ta nặng trĩu những mê say

Sẽ gieo xuống làm âm vang mặt đất...

***

Nhưng em ơi, cái điều trông đợi nhất

Vẫn những gì có thể có hôm nay

Từ hôm nay, trên mảnh đất ta đây

Ta nắm nó như sợi mây vững chãi

Rồi rút dần từ cánh rừng vĩ đại

Của cuộc đời hằng nuôi dưỡng chúng ta

 

Và diệu kỳ thay! Ta bỗng loá bất ngờ

Ta đã thấy cuộc đời vô hạn

Giữa đất đai, nhân dân, bè bạn

Ta tìm ra ánh sáng của Con Người

Những Con Người làm sông núi sáng tươi...

(Nguyễn Khoa Điềm, Mặt đường khát vọng, NXB Giải phóng, 1974)

Câu 1. Xác định thể thơ và nhân vật trữ tình trong trích đoạn Khát vọng?(0.5đ)

Câu 2. Đặt tên cho 2 phần trong trích đoạn trên. (0.5đ)

Câu 3. Phân tích một số hình ảnh, từ ngữ và thủ pháp nghệ thuật thể hiện khát vọng, cảm xúc của nhân vật trữ tình ở phần 1. (1.0 đ)

Câu 4. Em hiểu như thế nào về 2 dòng thơ: Trái tim ta nặng trĩu những mê say/ Sẽ gieo xuống làm âm vang mặt đất?(1.0đ)

Câu 5. Tác giả muốn nói với độc giả điều gì trong phần 2 của đoạn trích Khát vọng? (1.0đ)

Đáp án Đọc hiểu Mặt đường khát vọng số 7

Câu 1.

Thể thơ tự do

Nhân vật trữ tình: con người đầy sức trẻ, yêu đời và khát khao được dâng hiến, cống hiến cho đất nước

Câu 2

- Phần 1 (14 câu đầu): Khát vọng khám phá vũ trụ của tâm hồn yêu đời

- Phần 2 (11 câu thơ cuối): Dựng xây đất nước bằng trí tuệ của con người.

Câu 3

- Hình ảnh: biển khơi chứa mặt trời đỏ rực; ngàn sao trôi miết giữa màu xanh; chiếc xe vàng chuyển động.

– Từ ngữ: Ta lớn lên khao khát; Ôi có cách gì ta được ngắm; Ôi phút đó; ngây ngất; Muốn ôm choàng hết tất cả trời mây/Trái tim tay nặng trĩu những mê say.

- Điệp từ, điệp cấu trúc câu: Những mảnh đất; Những biển khơi; Những ngàn sao; ẩn dụ: ánh sáng trên chiếc xe vàng chuyển động.

→ Hình ảnh, từ ngữ, sắc màu rực rỡ gợi không gian, vũ trụ bao la, rộng lớn, lộng lẫy đầy hấp dẫn, cuốn hút.

→ Dùng cảm thán, hàng loạt tính từ, những từ cùng trường nghĩa để thể hiện trực tiếp cảm xúc ngây ngất, say mê hân hoan trước cuộc đời... khát vọng được khám phá, chinh phục, sở hữu sự sống và vũ trụ...

Câu 4

– Tâm hồn thi sĩ thăng hoa, đắm mình trong cảm xúc say mê, ngây ngất với vũ trụ, đất trời, bởi Trái tim ta nặng trĩu những mê say → một cái “ta” rất đỗi tự hào và tin yêu cuộc đời.

- Thể hiện quan điểm: có tình yêu sự sống, tình yêu với cuộc đời, con người sẽ làm nên những điều kỳ diệu. Chỉ có say mê mới khiến mặt đất âm vang.

→ Câu thơ đẹp, chứa chan cảm xúc, niềm tin yêu vào cuộc đời, ẩn chứa những khái quát, triết lí sâu xa...

Câu 5

- Bộc bạch trực tiếp suy nghĩ rất thực tế: cái điều trông đợi nhất; có thể có hôm nay; Từ hôm nay, trên mảnh đất ta đây → Khát vọng hãy bắt đầu từ việc dựng xây đất nước băng những hành động cụ thể của ngày hôm nay, trên mảnh đất đã nuôi dưỡng ta, nơi ta đang sinh sống

- Hãy dùng trí tuệ của mình để tìm ra ánh sáng của Con Người; làm sông núi sáng tươi+ Dùng hàng loạt động từ (nắm nó, rút dần, tìm ra, làm) khẳng định hãy bắt đầu từ sáng tạo, khơi dậy khát khao, trí tuệ tiềm ẩn ở con người → Hãy bắt đầu với yếu tố con người. Bởi chỉ có Con Người mới có thể làm sống núi sáng tươi...