Nếu Tổ quốc hôm nay nhìn từ biển

Đề đọc hiểu Ngữ Văn 12 có đáp án do VnDoc biên soạn bám sát thể loại Đọc hiểu văn bản trong chương trình Ngữ Văn 12 sẽ giúp các em học sinh có thêm tài liệu ôn thi học kì cũng như củng cố kỹ năng đọc hiểu văn bản.

Bản quyền tài liệu thuộc về VnDoc.com
Nghiêm cấm sao chép nhằm mục đích thương mại

Đọc hiểu Nếu Tổ quốc hôm nay nhìn từ biển - Đề 1

Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:

"Nếu Tổ quốc hôm nay nhìn từ biển
Mẹ U Cơ hẳn không thể yên lòng
Sóng lớp lớp đè lên thềm lục địa
Trong hồn người có ngọn sóng nào không
Nếu Tổ quốc nhìn từ bao quần đảo
Lạc Long cha nay chưa thấy trở về
Lời cha dặn phải giữ từng thước đất
Máu xương này con cháu vẫn nhớ ghi
Đêm trằn trọc nỗi mưa nguồn chớp bể
Thương Lý Sơn đảo khuất giữa mây mù
Thương Cồn Cỏ gối đầu lên sóng dữ
Thương Hòn Mê bão tố phía âm u..."

(Nguyễn Việt Chiến - Tổ quốc nhìn từ biển)

Câu 1 (0,5 điểm): Xác định phong cách ngôn ngữ của văn bản?

Câu 2 (0,75 điểm): Giải thích nghĩa của từ "sóng" trong 2 câu thơ sau:

"Sóng lớp lớp đè lên thềm lục địa
Trong hồn người có ngọn sóng nào không"

Câu 3 (0,75 điểm): Chỉ ra và nêu hiệu quả của biện pháp tu từ ẩn dụ trong khổ thơ?

"Đêm trằn trọc nỗi mưa nguồn chớp bể
Thương Lý Sơn đảo khuất giữa mây mù
Thương Cồn Cỏ gối đầu lên sóng dữ
Thương Hòn Mê bão tố phía âm u..."

Câu 4 (1,0 điểm): Từ 2 câu thơ: "Lời cha dặn phải giữ từng thước đất - Máu xương này con cháu vẫn nhớ ghi", anh/chị hãy viết đoạn văn trình suy nghĩ của mình về trách nhiệm của thanh niên hiện nay đối với biển đảo Việt Nam?

Đáp án đọc hiểu văn bản: Nếu Tổ quốc hôm nay nhìn từ biển

Câu 1 (0,5 điểm):

Phong cách ngôn ngữ nghệ thuật.

Câu 2 (0,5 điểm):

Sóng 1: Những nguy cơ, hiểm họa đang liên tục bủa vây quanh biển.

Sóng 2: Thái độ, tình cảm, ý chí, hành động trong lòng mỗi người...

Câu 3 (1,0 điểm):

Biện pháp tu từ ẩn dụ: mưa nguồn chớp bể, mây mù, sóng dữ, bão tố...

Hiệu quả: Thể hiện một cách kín đáo những hiểm họa đe dọa đến sự bình yên của biển và nguy cơ mất an toàn lãnh thổ. Bộc lộ nỗi lo lắng, trăn trở của nhà thơ.

Câu 4 (1,0 điểm):

- Trách nhiệm của thanh niên hiện nay đối với biển đảo Việt Nam:

Nhận thức được biển đảo Việt Nam hiện nay đang phải đối mặt với những hiểm nguy, sự phức tạp và khắc nghiệt từ các hoạt động của Trung Quốc.

Điều đó đòi hỏi thanh niên phải dũng cảm, mưu trí, chủ động sáng tạo, tự lực tự cường, sẵn sàng hy sinh xương máu, kiên quyết đứng lên bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của mình.

Đọc hiểu Nếu Tổ quốc hôm nay nhìn từ biển - Đề 2

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:

TỔ QUỐC NHÌN TỪ BIỂN

“Nếu Tổ quốc đang bão giông từ biển

Có một phần máu thịt ở Hoàng Sa

Ngàn năm trước con theo cha xuống biển

Mẹ lên rừng thương nhớ mãi Trường Sa

Đất Tổ quốc khi chập chờn bóng giặc

Các con nằm thao thức phía Trường Sơn

Biển Tổ quốc chưa một ngày yên ả

Biển cần lao như áo mẹ bạc sờn

Nếu Tổ quốc hôm nay nhìn từ biển

Mẹ Âu Cơ hẳn không thể yên lòng

Sóng lớp lớp đè lên thềm lục địa

Trong hồn người có ngọn sóng nào không”.

(Trích Tổ quốc nhìn từ biển — Nguyễn Việt Chiến, ngày 28/5/2011)

Thực hiện các yêu cầu sau:

Câu 1: Chỉ ra phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn thơ.

Câu 2: Nêu nội dung chính của đoạn thơ.

Câu 3: Xác định hai biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ? Nêu tác dụng?

Câu 4: Anh/chị hiểu như thế nào về câu thơ: "Các con nằm thao thức phía Trường Sơn”?

Câu 5: Từ nội dung của đoạn thơ, anh/chị hãy viết một đoạn văn ngắn khoảng 10 dòng trình bày suy nghĩ về trách nhiệm của thanh niên với biển đảo quê hương.

Trả lời câu hỏi đọc hiểu

Câu 1:

Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn thơ trên là: Biểu cảm.

Câu 2:

Nội dung chính của đoạn thơ là: Sự trăn trở và lo lắng về tình hình biển đảo quê hương đang bị đe dọa.

Câu 3:

Hai biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ: Phép điệp, so sánh.

+ Điệp từ: Nếu, Tổ Quốc, biển.

+ Điệp cấu trúc:

“Nếu Tổ Quốc đang bão giông từ biển

Nếu Tổ Quốc hôm nay nhìn từ biển”

+ So sánh: Biển cần lao như áo mẹ bạc sờn.

→Tác dụng: Làm cho câu thơ sôi động và hấp dẫn hơn, đồng thời thể hiện nỗi trăn trở khi nhớ về Tổ Quốc.

Câu 4:

"Các con nằm thao thức phía Trường Sơn” có nghĩa là người dân Việt nam luôn hướng về biển đảo quê hương, luôn thao thức, trăn trở, lo lắng khi thấy biển đảo bị đe dọa.

Câu 5:

Biển đảo có vai trò quan trọng đối với Tổ quốc ta. Là một phần chủ quyền lãnh thổ của đất nước, là nơi khai thác nguồn hải sản và khoáng sản, giúp cho kinh tế đất nước phát triển. Cũng vì thế mà nó trở thành con mồi luôn bị nhăm nhe bởi các nước khác. Mỗi người dân chúng ta, là con dân của Tổ quốc, đặc biệt là thế hệ thanh niên luôn luôn phải biết được tầm quan trọng của biển đảo và hãy luôn đứng lên đấu tranh và bảo vệ biển đảo mội khi cần. Cần có những hành động tuyên truyền, đấu tranh, phê phán những người có hành động xấu về chủ quyền này của đất nước.

Đọc hiểu Nếu Tổ quốc hôm nay nhìn từ biển - Đề 3

Đọc đoạn thơ sau và trả lời yêu cầu:

TỔ QUỐC NHÌN TỪ BIỂN

“Nếu Tổ quốc đang bão giông từ biển

Có một phần máu thịt ở Hoàng Sa

Ngàn năm trước con theo cha xuống biển

Mẹ lên rừng thương nhớ mãi Trường Sa

Đất Tổ quốc khi chập chờn bóng giặc

Các con nằm thao thức phía Trường Sơn

Biển Tổ quốc chưa một ngày yên ả

Biển cần lao như áo mẹ bạc sờn

Nếu Tổ quốc hôm nay nhìn từ biển

Mẹ Âu Cơ hẳn không thể yên lòng

Sóng lớp lớp đè lên thềm lục địa

Trong hồn người có ngọn sóng nào không”.

(Trích Tổ quốc nhìn từ biển — Nguyễn Việt Chiến, ngày 28/5/2011)

Thực hiện các yêu cầu sau:

Câu 1:

a. Ý nghĩa của từ “bão giông”?

A, Chỉ những hiểm họa từ thiên nhiên.

B, Ám chỉ sự xâm phạm chủ quyền đất nước từ biển.

C, Cả giông bão thiên nhiên và hiểm họa đối với chủ quyền đất nước.

b. Văn bản trên thuộc phong cách ngôn ngữ nào?

Câu 2: Truyền thuyết nào được gợi lại trong đoạn thơ này? Ý nghĩa của việc gợi lại truyền thuyết?

Câu 3: Chỉ ra và phân tích biện pháp tu từ phép điệp trong đoạn thơ?

Câu 4: Ý nghĩa của mỗi từ “sóng” trong hai câu thơ cuối?

Câu 5: Từ đoạn thơ trên, em thấy mình cần có trách nhiệm gì với biển đảo quê hương?

Trả lời câu hỏi đọc hiểu

Câu 1:

a. Ý nghĩa của từ “bão giông” là ám chỉ sự xâm phạm chủ quyền đất nước từ biển.

→ Đáp án B Ám chỉ sự xâm phạm chủ quyền đất nước từ biển.

b. Văn bản trên thuộc phong cách ngôn ngữ nghệ thuật

Câu 2:

- Truyền thuyết nào được gợi lại trong đoạn thơ này là: Truyền thuyết Lạc Long Quân và Âu Cơ.

- Ý nghĩa của việc gợi lại truyền thuyết là gợi nhắc về cội nguồn của dân tộc, thông qua đó khơi dậy trong mỗi chúng ta niềm tự hào dân tộc.

Câu 3:

- Biện pháp tu từ phép điệp trong đoạn thơ có điệp từ và điệp câu trúc.

+ Điệp từ: Nếu, Tổ Quốc, biển.

+ Điệp cấu trúc:

“Nếu Tổ Quốc đang bão giông từ biển

Nếu Tổ Quốc hôm nay nhìn từ biển”

→ Tác dụng: Làm cho nhịp thơ sôi động và hấp dẫn hơn, đồng thời thể hiện nỗi trăn trở khi nhớ về Tổ Quốc.

Câu 4:

Ý nghĩa của mỗi từ “sóng” trong hai câu thơ cuối:

+ Từ sóng thứ nhất: ý chỉ những hiểm họa đe dọa đến nền an ninh và chủ quyền của đất nước.

+ Từ sóng thứ hai: ý chỉ lòng yêu nước và ý thức về chủ quyền của đất nước.

Câu 5:

Từ đoạn thơ trên, em thấy mình cần có trách nhiệm với biển đảo quê hương như sau:

+ Có những hành động như tuyên truyền hay tham gia các buổi ngoại khóa về bảo vệ biển đảo Tổ quốc quê hương.

+ Luôn có tinh thần sẵn sàng chiến đấu khi Tổ quốc cần.

+ Khi phát hiện những người có hành động nói xấu, phá hoại hay phản quốc cần khuyên nhủ hay báo cáo với chính quyền nếu người đó không hợp tác.

Đọc hiểu Nếu Tổ quốc hôm nay nhìn từ biển - Đề 4

TỔ QUỐC NHÌN TỪ BIỂN

“Nếu Tổ quốc đang bão giông từ biển

Có một phần máu thịt ở Hoàng Sa

Ngàn năm trước con theo cha xuống biển

Mẹ lên rừng thương nhớ mãi Trường Sa

Đất Tổ quốc khi chập chờn bóng giặc

Các con nằm thao thức phía Trường Sơn

Biển Tổ quốc chưa một ngày yên ả

Biển cần lao như áo mẹ bạc sờn

Nếu Tổ quốc hôm nay nhìn từ biển

Mẹ Âu Cơ hẳn không thể yên lòng

Sóng lớp lớp đè lên thềm lục địa

Trong hồn người có ngọn sóng nào không”.

(Trích Tổ quốc nhìn từ biển — Nguyễn Việt Chiến, ngày 28/5/2011)

Thực hiện các yêu cầu sau:

Câu 1: Chỉ ra câu thơ nhắc tới địa danh thuộc chủ quyền biển đảo, câu thơ nhắc tới địa danh nằm trong đất liền của nước ta? Từ câu thơ đó, tác giả cung cấp nhận thức về tổ quốc như thế nào?

Câu 2: Chỉ ra tác dụng của phép điệp trong câu:

Biển Tổ quốc chưa một ngày yên ả

Biển cần lao như áo mẹ bạc sờn

Câu 3: Dựa vào ý nghĩa những câu thơ trên, kết hợp với nhưng thông tin sau:

Hãng tin Pháp dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao TQ Hồng Lỗi ngang nhiên khẳng định các bãi đá đang được cải tạo thành đường băng và các căn cứ quân sự hoặc dân sự trên Biển Đông, hoàn toàn nằm trong lãnh thổ của TQ.

(Trung Quốc tuyên bố ngang nhiên việc cải tạo bãi đá ở biển đông. báo vietnamnet)

Viết đoạn văn khoảng 5- 8 dòng thể hiện quan điểm, suy nghĩ của em về hành động cải tạo của Trung Quốc ở biển Đông.

Trả lời câu hỏi đọc hiểu

Câu 1:

Câu thơ nhắc tới địa danh thuộc chủ quyền biển đảo là: Có một phần máu thịt ở Hoàng sa/ mẹ lên rừng thương nhớ mãi Trường Sa.

Câu thơ nhắc tới địa danh nằm trong đất liền của nước ta: Các con nằm thao thức phía Trường Sơn

→ Tác giả cung cấp nhận thức về tổ quốc là: Dù là đất liền hay biển đảo thì nó đều gắn bó và có vai trò quan trọng với nhân dân và đất nước chúng ta.

Câu 2:

Biển Tổ quốc chưa một ngày yên ả

Biển cần lao như áo mẹ bạc sờn

Tác dụng của phép điệp trong câu thơ trên là: Cho thấy sự bất ổn và bị đe dọa về chủ quyền biển đảo nước ta.

Câu 3:

Trường Sa, Hoàng Sa là của nước ta là một điều hiển nhiên mà được chứng minh từ xưa, được hiển thị phần lãnh thổ trên bản đồ không chỉ nước ta mà còn rất nhiều nước khác trên thế giới. Nhưng từ trước đến nay, thông tin Trung Quốc luôn nhận Trường Sa, Hoàng Sa là của mình luôn là vấn đề không bao giờ lụi tắt và gây nên nhiều tranh cãi trong thế giới. Từ đó, những khẩu hiệu như “Trường Sa, Hoàng Sa là của Việt Nam” luôn là khẩu hiệu được lan truyền khắp nơi. Phát ngôn của Trung Quốc “Hãng tin Pháp dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao TQ Hồng Lỗi ngang nhiên khẳng định các bãi đá đang được cải tạo thành đường băng và các căn cứ quân sự hoặc dân sự trên Biển Đông, hoàn toàn nằm trong lãnh thổ của TQ” đã cho thấy đây là hành động xấu xa, thâm độc với những luận điểm xảo trá. Việc làm đó đã cho thấy sự xâm phạm chủ quyền dân tộc của Trung Quốc với nước ta.

----------------------------

Trên đây VnDoc đã giới thiệu tới các em Nếu Tổ quốc hôm nay nhìn từ biển. Để có kết quả cao hơn trong học tập, VnDoc xin giới thiệu tới các em học sinh tài liệu Để học tốt Địa lý 12, Giải Toán 12 nâng cao, Tiếng Anh lớp 12 mới, Môn Vật lý 12 mà VnDoc tổng hợp và đăng tải.

Chúc các em học tập thật tốt.