Giao diện mới của VnDoc Pro: Dễ sử dụng hơn - chỉ tập trung vào lớp bạn quan tâm. Vui lòng chọn lớp mà bạn quan tâm: Lưu và trải nghiệm
Đóng
Điểm danh hàng ngày
  • Hôm nay +3
  • Ngày 2 +3
  • Ngày 3 +3
  • Ngày 4 +3
  • Ngày 5 +3
  • Ngày 6 +3
  • Ngày 7 +5
Bạn đã điểm danh Hôm nay và nhận 3 điểm!
Nhắn tin Zalo VNDOC để nhận tư vấn mua gói Thành viên hoặc tải tài liệu Hotline hỗ trợ: 0936 120 169

Miền Trung Câu ví dặm nằm nghiêng Đọc hiểu

Lớp: Lớp 12
Môn: Ngữ Văn
Loại File: Word + PDF
Phân loại: Tài liệu Tính phí
Bài thơ "Miền Trung" của nhà thơ Hoàng Trần Cương có đoạn: "Miền Trung Câu ví dặm nằm nghiêng. Trên nắng và dưới cát. Đến câu hát cũng hai lần sàng lại..." thường được sử dụng để làm dạng bài đọc hiểu trong các đề thi Văn 12 và thi THPT Quốc gia môn Ngữ văn. Để giúp các em học sinh làm quen với các dạng đề đọc hiểu với bài thơ này, VnDoc giới thiệu Đề Đọc hiểu Miền Trung Câu ví dặm nằm nghiêng, giúp các em ôn tập và làm quen với nhiều dạng bài khác nhau. 

Đề Đọc hiểu Miền Trung Câu ví dặm nằm nghiêng mẫu 1

Đọc hiểu (3 điểm)

Đọc đoạn trích:

Miền Trung Câu ví dặm nằm nghiêng

Trên nắng và dưới cát

Đến câu hát cũng hai lần sàng lại

Sao lọt tai rồi vẫn day dứt quanh năm.

Miền Trung

Bao giờ em về thăm

Mảnh đất nghèo mồng tơi không kịp rớt

Lúa con gái mà gầy còm túa đỏ

Chỉ gió bão là tốt tươi như có

Không ai gieo mọc trắng mặt người.

Miền Trung

Eo đất này thắt đáy lưng ong

Cho tình người đọng mật

Em gắng về

Đừng để mę già mong...

(Trích Miền Trung, Hoàng Trần Cương, Thơ hay Việt Nam thế kỉ XX, NXB Văn hóa Thông tin, 2006, tr. 81-82)

Thực hiện các yêu cầu sau:

Câu 1. Đoạn trích trên được viết theo thể thơ nào?

Câu 2. Chỉ ra hai hình ảnh trong đoạn trích diễn tả sự khắc nghiệt của thiên nhiên miền Trung.

Câu 3. Những dòng thơ sau giúp anh/chị hiểu gì về mảnh đất và con người miền Trung?

Miền Trung

Eo đất này thắt đáy lưng ong

Cho tình người đọng mật

Câu 4. Anh/Chị hãy nhận xét về tình cảm của tác giả đối với miền Trung được thể hiện trong đoạn trích.

Đáp án Đề Đọc hiểu Miền Trung Câu ví dặm nằm nghiêng mẫu 1

Câu 1: Đoạn trích trên được viết theo thể thơ tự do.

Câu 2: Hai hình ảnh thể hiện sự khắc nghiệt của thiên nhiên miền Trung là:

+ Câu ví dặm nằm nghiêng/ Trên nắng và dưới cát (chỉ một vùng đất đầy nắng gắt và cát bao phủ, thể hiện một vùng đất khô cằn và khắc nghiệt)

+ Chỉ có gió bão là tốt tươi như cỏ/ Không ai gieo mọc trắng mặt người. (Chỉ một hiện tượng thiên nhiên đặc trưng của vùng đất miền Trung: nhiều bão lũ, mưa giông.)

Câu 3: Những dòng thơ trên gợi ta nghĩ đến mảnh đất và con người miền Trung:

+ Câu thơ Eo đất này thắt đáy lưng ong gợi ra một mảnh đất miền Trung bé nhỏ, dài và hẹp, bị chia cắt thành nhiều đồng bằng nhỏ, đất đai cằn cỗi, không màu mỡ. Tất cả các yếu tố đó khiến cho mảnh đất miền Trung trở nên khó sống, khó phát triển.

+ Câu thơ Cho tình người đọng mật dường như tạo nên một sự đối lập với câu trước đó. Có thể thiên nhiên nghiệt ngã nhưng tình người thì không. Cũng như những giọt mật dâng hiến cho đời, con người nơi đây đậm tình đậm nghĩa, giàu yêu thương, giàu nghị lực, ý chí vươn lên, không ngại khó ngại khổ. Con người vẫn gắn bó với nhau với mảnh đất nơi đây bằng tình yêu chân thành, giản dị.

Câu 4:

- Đây là câu hỏi mở. HS có thể trả lời tự do theo cảm nhận của mình.

- Gợi ý: đọc đoạn trích ta có thể cảm nhận rất rõ tình cảm của tác giả đối với mảnh đất miền Trung:

+ Trước hết, đó là một tình thương mến, một sự đồng cảm dành cho Miền Trung. Những câu thơ như Mảnh đất nghèo mồng tơi không kịp rớt hay Đến câu hát cũng hai lần sàng lại … gợi một nỗi trăn trở, day dứt, một niềm thương cảm sâu sắc đối với mảnh đất khô cằn, thiên nhiên không ưu đãi, luôn gieo bao nỗi tai ương lên cuộc sống vốn đã nhọc nhằn của người dân nơi đây. Đó còn là niềm cảm phục về ý chí, nghị lực của người dân miền Trung.

+ Ta còn cảm nhận được một sự khắc khoải, một khát khao về một lối thoát cho miền Trung qua đoạn thơ cuối… Một sự hi vọng về những người con rồi sẽ trở về gây dựng quê hương, làm cho quê hương thức dậy những tiềm năng…

Đề Đọc hiểu Miền Trung Câu ví dặm nằm nghiêng mẫu 2

Đọc đoạn trích:

Miền Trung Câu ví dặm nằm nghiêng

Trên nắng và dưới cát

Đến câu hát cũng hai lần sàng lại

Sao lọt tai rồi vẫn day dứt quanh năm.

Miền Trung

Bao giờ em về thăm

Mảnh đất nghèo mồng tơi không kịp rớt

Lúa con gái mà gầy còm túa đỏ


Chỉ gió bão là tốt tươi như có

Không ai gieo mọc trắng mặt người.

Miền Trung

Eo đất này thắt đáy lưng ong

Cho tình người đọng mật

Em gắng về

Đừng để mę già mong...

(Trích Miền Trung, Hoàng Trần Cương, Thơ hay Việt Nam thế kỉ XX, NXB Văn hóa Thông tin, 2006, tr. 81-82)

Câu 1. Khái quát về nội dung chính của đoạn thơ trên?

Câu 2. Anh/chị hiểu hai câu thơ sau như thế nào?

Chỉ gió bão là tốt tươi như cỏ

Không ai gieo mọc trắng mặt người.

Câu 3. Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ ẩn dụ được sử dụng trong những câu thơ sau:

Miền Trung

Eo đất này thắt đáy lưng ong

Cho tình người đọng mật

Câu 4. Anh/chị có suy nghĩ gì về tình cảm của mỗi người đối với quê hương mình.

Đáp án đề Đọc hiểu Miền Trung Câu ví dặm nằm nghiêng mẫu 2

Câu 1.

- Như một lời tâm tình của người con quê hương, đoạn trích đã khắc họa một dải đất Miền Trung với thiên nhiên khắc nghiệt, cuộc sống của con người nơi đây còn nhiều vất vả, nhọc nhằn nhưng mạnh mẽ, kiên cường và ấm áp nghĩa tình.

- Qua đó bộc lộ sự thấu hiểu, thái độ sẻ chia và một tình yêu tha thiết của nhà thơ dành cho quê hương mình.

Câu 2.

+ Câu thơ sử dụng cách nói hình ảnh của ngệ thuật so sánh: bão gió tốt tươi như cỏ và phép dùng từ cùng trường từ vựng gieo, mọc để diễn tả sự về thiên nhiên miền Trung khắc nghiệt, gió bão diễn ra thường xuyên, liên tục, “tươi tốt” như sức sống của cỏ dại, không ai mong đợi cứ đến mọc trắng mặt người.

+ Câu thơ bộc lộ niềm xót xa, thương cảm của nhà thơ dành cho quê hương mình.

Câu 3.

- Hình ảnh ẩn dụ: eo đất thắt đáy lưng ong/ tình người đọng mật

- Tác dụng:

+ Cụm từ “eo đất thắt đáy lưng ong” vốn được mượn từ hình ảnh cơ thể của người phụ nữ với vòng eo thon gọn, mềm mại, gợi cảm. Qua đó, người đọc có thể hình dung Miền Trung không chỉ có hình dáng đặc biệt – một dải đất hẹp, cong cong như một vòng eo đầy quyến rũ. Đồng thời ngợi ca vẻ đẹp của con người nơi đây. Họ phải gánh chịu khí hậu khắc nghiệt, của bão lũ, hạn hán, nhưng con người nơi đây vẫn kiên gan, bền bỉ, dẻo dai.

+ “Tình người đọng mật”: tình người luôn đậm đà, ấm áp như mật ngọt” - sự ngọt ngào, chân thành, nồng hậu, chất chứa bao yêu thương và tình cảm.

=> Nhờ biện pháp ẩn dụ, tác giả không chỉ tả hình dáng của dải đất miền Trung mà còn làm nổi bật vẻ đẹp tâm hồn của người dân nơi đây. Đó là tình yêu thương, thấu hiệu và trân trọng con người và quê hương miền Trung của nhà thơ.

Câu 4.

- Đoạn trích là sự phản ánh chân thực về sự khắc nghiệt của thiên nhiên và khốn khó của con người Miền Trung.

- Đoạn trích gợi cho em suy nghĩ sâu sắc hơn về việc bồi đắp tình yêu quê hương, niềm tự hào về vẻ đẹp thiên nhiên và con người của quê hương trong mỗi chúng ta.

- Đánh giá: đó là tình cảm cao quý, là sự gắn bó tự nhiên của con người với cội nguồn sinh dưỡng của chính mình.

Đề Đọc hiểu Miền Trung Câu ví dặm nằm nghiêng mẫu 3

Đọc đoạn thơ:

Miền Trung

Câu ví dặm nằm nghiêng

Trên nắng và dưới cát

Đến câu hát cũng hai lần sàng lại

Sao lọt tai rồi vẫn day dứt quanh năm.

Miền Trung

Bao giờ em về thăm

Mảnh đất nghèo mồng tơi không kịp rớt

Lúa con gái mà gầy còm úa đỏ

Chỉ gió bão là tốt tươi như cỏ

Không ai gieo mọc trắng mặt người.

Miền Trung

Eo đất này thắt đáy lưng ong

Cho tình người đọng mật

Em gắng về

Đừng để mẹ già mong...

(Trích Miền Trung, Hoàng Trần Cương, Thơ hay Việt Nam thế kỉ XX, NXB Văn hóa Thông tin, 2006, tr. 81-82)

Thực hiện các yêu cầu sau:

Câu 1. Sự khắc nghiệt của thiên nhiên miền Trung được gợi ra từ đoạn thơ trên là gì?

Câu 2. Chỉ ra và nêu tác dụng của một biện pháp tu từ đặc sắc trong đoạn thơ trên.

Câu 3. Những dòng thơ sau cho em cảm nhận gì về mảnh đất và con người miền Trung: Miền Trung Eo đất này thắt đáy lưng ong Cho tình người đọng mật

Câu 4. Em có nhận xét gì về tình cảm của Hoàng Trần Cương đối với miền Trung được thể hiện trong đoạn thơ trên?

Đáp án Đề Đọc hiểu Miền Trung Câu ví dặm nằm nghiêng mẫu 3

Câu 1: Sự khắc nghiệt của thiên nhiên miền Trung được gợi ra từ đoạn thơ trên là:

Nắng và cát: "Câu ví dặm nằm nghiêng/Trên nắng và dưới cát".

Đất đai nghèo nàn, cằn cỗi: "Mảnh đất nghèo mồng tơi không kịp rớt/Lúa con gái mà gầy còm úa đỏ".

Gió bão khắc nghiệt: "Chỉ gió bão là tốt tươi như cỏ/Không ai gieo mọc trắng mặt người".

Câu 2: Biện pháp tu từ đặc sắc được sử dụng trong đoạn thơ trên là biện pháp nhân hóa: "Đến câu hát cũng hai lần sàng lại". Tác dụng của biện pháp tu từ này là làm cho những sự vật vô tri, trừu tượng trở nên sống động, gần gũi và mang đặc điểm của con người, qua đó làm tăng tính biểu cảm, gợi hình cho câu thơ, đồng thời thể hiện cái nhìn sâu sắc, tinh tế của tác giả về miền Trung.

Câu 3: Ba dòng thơ sau cho em cảm nhận về mảnh đất và con người miền Trung:

"Miền Trung

Eo đất này thắt đáy lưng ong

Cho tình người đọng mật"

Về mảnh đất: Miền Trung có địa hình hẹp, cong queo, "thắt đáy lưng ong".

Về con người: Dù sống trong hoàn cảnh khắc nghiệt, khó khăn, người dân miền Trung vẫn giữ được những phẩm chất tốt đẹp, quý báu như lòng nhân hậu, sự thủy chung, tình nghĩa, "tình người đọng mật".

Câu 4: Tình cảm của Hoàng Trần Cương đối với miền Trung được thể hiện trong đoạn thơ trên là tình yêu thương sâu sắc, sự đồng cảm, xót xa trước những khó khăn, vất vả mà người dân nơi đây phải trải qua, đồng thời là niềm tự hào về những phẩm chất tốt đẹp của con người miền Trung.

Đề Đọc hiểu Miền Trung Câu ví dặm nằm nghiêng mẫu 4

Đọc văn bản sau:

Bao giờ em về thăm

Mảnh đất quê anh một thời ngún lửa

Miền Trung mỏng và sắc như cật nứa

Chuốt ruột mình thành dải lụa sông Lam

Miền Trung

Tấm lưng trần đen sạm

Những đốt sống Trường Sơn lởm chởm dăng màn

Thoáng bóng giặc núi bửa thành máng súng

Những đứa con văng như mảnh đạn

Thương mẹ một mình trời sinh đá mồ côi

Miền Trung

Đã bao đời núi với bể kề đôi

Ôi! Biển Đông - giọt nước mắt của muôn ngàn thế hệ

Nóng hổi như vừa lăn xuống

Theo những tảng đá cụt đầu của Trường Sơn uy nghiêm

Miền Trung

Câu ví dặm nằm nghiêng

Trên nắng và dưới cát

Đến câu hát cũng hai lần sàng lại

Sao lọt tai rồi vẫn day dứt quanh năm

Miền Trung

Bao giờ em về thăm

Mảnh đất nghèo mồng tơi không kịp rớt

Lúa con gái mà gầy còm úa đỏ

Chỉ gió bão là tốt tươi như cỏ

Không ai gieo mọc trắng mặt người

Miền Trung

Eo đất này thắt đáy lưng ong

Cho tình người đọng mật

Em gắng về

Đừng để mẹ già mong.

(Miền Trung, Hoàng Trần Cương, Trầm tích, NXB Hội nhà văn, 1996)

Trả lời câu hỏi:

1. Xác định thể thơ của văn bản?

2. Xác định nhân vật trữ tình trong bài thơ?

3. Chỉ ra và nêu hiệu quả của biện pháp tu từ được sử dụng trong hai câu thơ sau:

Mảnh đất quê anh một thời ngún lửa

Miền Trung mỏng và sắc như cật nứa

4. Sức gợi của hình ảnh “ tấm lưng trần đen sạm” trong những dòng thơ “ Miền Trung/ Tấm lưng trần đen sạm” là gì?

5. Bài thơ gợi cho anh (chị) những xúc cảm, suy nghĩ gì?

Đáp án Đề Đọc hiểu Miền Trung Câu ví dặm nằm nghiêng mẫu 4

Câu 1: Thể thơ của văn bản là: Tự do

Câu 2: Nhân vật trữ tình trong bài thơ: anh- tác giả

Câu 3: 

- Biện pháp so sánh: Miền Trung mỏng và sắc – cật nứa

- Hiệu quả:

+ Tăng sức gợi hình, gợi cảm cho lời thơ; giúp cho sự diễn đạt trở nên sinh động hơn.

+ Nhấn mạnh bản lĩnh, sự cang cường, bền gan…đối diện với thách thức của miền Trung.

Câu 4: Thí sinh có thể diễn đạt nhiều cách khác nhau, đảm bảo ý cơ bản như sau: Hình ảnh “ tấm lưng trần đen sạm” gợi lên sự dãi dầu, chịu đựng những vất vả, khó khăn, thử thách …trước thiên nhiên và lịch sử bất thường của mảnh đất miền Trung.

Câu 5: Yêu cầu thí sinh trình bày những xúc cảm, suy nghĩ gợi ra từ bài thơ theo những hướng khác nhau, miễn là hợp lí, có tính thẩm mĩ.

Chọn file muốn tải về:
Đóng Chỉ thành viên VnDoc PRO/PROPLUS tải được nội dung này!
Đóng
79.000 / tháng
Đặc quyền các gói Thành viên
PRO
Phổ biến nhất
PRO+
Tải tài liệu Cao cấp 1 Lớp
30 lượt tải tài liệu
Xem nội dung bài viết
Trải nghiệm Không quảng cáo
Làm bài trắc nghiệm không giới hạn
Mua cả năm Tiết kiệm tới 48%

Có thể bạn quan tâm

Xác thực tài khoản!

Theo Nghị định 147/2024/ND-CP, bạn cần xác thực tài khoản trước khi sử dụng tính năng này. Chúng tôi sẽ gửi mã xác thực qua SMS hoặc Zalo tới số điện thoại mà bạn nhập dưới đây:

Số điện thoại chưa đúng định dạng!
Số điện thoại này đã được xác thực!
Bạn có thể dùng Sđt này đăng nhập tại đây!
Lỗi gửi SMS, liên hệ Admin
Sắp xếp theo
🖼️

Thi THPT Quốc gia môn Văn

Xem thêm
🖼️

Gợi ý cho bạn

Xem thêm