Soạn bài Gió lạnh đầu mùa lớp 6 Kết nối tri thức

Bản quyền tài liệu thuộc về VnDoc.
Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép với mục đích thương mại.

1. Trước khi đọc bài Gió lạnh đầu mùa lớp 6

Câu 1 trang 67 Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức: Kể về một sự giúp đỡ, chia sẻ mà em đã dành cho ai đó hoặc từng được đón nhận.

Hướng dẫn trả lời:

Gợi ý:

• Sự giúp đỡ, chia sẻ mà em đã dành cho ai đó: quyên góp tiền, sách vở, áo quần tặng cho các bạn nhỏ nghèo khó; tham gia lao động dọn dẹp nhà cửa giúp cho các bà cụ neo đơn sống một mình…
• Sự giúp đỡ, chia sẻ mà em từng được đón nhận: nhận được món quà là cuốn sách mình luôn mong ước nhưng chưa mua được từ cô giáo chủ nhiệm; được bác hàng xóm cõng về nhà khi bị vấp ngã trầy chân lúc chơi đá bóng…

Câu 2 trang 67 Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức: Đọc nhan đề Gió lạnh đầu mùa, em dự đoán nhà văn sẽ kể chuyện gì?

Hướng dẫn trả lời:

Đọc nhan đề, em dự đoán nhà văn sẽ kể về một câu chuyện ấm áp tình người vào một ngày đầu tiên có gió lạnh tràn về của mùa đông.

2. Đọc văn bản Gió lạnh đầu mùa lớp 6

Dự đoán trang 68 Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức: Chiếc áo bông cũ có xuất hiện ở phần tiếp theo của truyện không?

Hướng dẫn trả lời:

Theo em, chiếc áo bông cũ sẽ xuất hiện ở phần tiếp theo của câu truyện. Vì nó đã được miêu tả rất kĩ (hình dáng, màu sắc, kỉ niệm) - như một sự vật, nhân vật quan trọng.

Theo dõi trang 70 Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức: Dáng vẻ bề ngoài của bé Hiên được miêu tả như thế nào?

Hướng dẫn trả lời:

Dáng vẻ bề ngoài của bé Hiên được miêu tả với các chi tiết sau: đứng co ro bên cột quán, chỉ mặc có manh áo rách tả tơi, hở cả lưng và tay.

Dự đoán trang 71 Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức: Theo em, mẹ Sơn có phạt hai chị em Sơn không? Điều gì khiến em suy đoán như vậy?

Hướng dẫn trả lời:

Theo em, mẹ Sơn sẽ không phạt hai chị em Sơn. Vì qua phần đầu của câu chuyện, em cảm nhận được mẹ Sơn là một người phụ nữ hiền lành, tốt bụng, giàu tình thương người, và hành động của chị em Sơn là một việc tốt, giúp đỡ người khó khăn. Nên chẳng có gì đáng trách phạt cả.

Đối chiếu trang 71 Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức: Em có đoán đúng những gì xảy ra trong phần kết của câu chuyện này không?

HS đối chiếu với những gì mình dự đoán để trả lời câu hỏi này.

3. Trả lời câu hỏi bài Gió lạnh đầu mùa lớp 6

Câu 1 trang 73 Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức: Câu chuyện được kể bằng lời kể của người kể chuyện ngôi thứ mấy?

Hướng dẫn trả lời:

Câu chuyện được kể bằng lời kể của người kể chuyện ngôi thứ 3 (người kể chuyện dấu mặt)

Câu 2 trang 73 Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức: Liệt kê một số chi tiết, hình ảnh miêu tả thái độ của chị em Sơn với các bạn nhỏ.

Hướng dẫn trả lời:

1 số chi tiết, hình ảnh miêu tả thái độ của chị em Sơn với các bạn nhỏ:

• Sơn và chị vẫn thân mật chơi đùa với những đứa trẻ nhà nghèo chứ không kiêu kì và khinh khỉnh như các em họ của Sơn
• Sơn nhận thấy các bạn nhỏ ở ngoài chợ ăn mặc không khác ngày thường, vẫn những bộ quần áo màu nâu bạc đã vá nhiều chỗ
• Chị Lan giơ tay vẫy cái Hiên lại chơi cùng
• Sơn lại gần cái Hiên...
• Một ý nghĩ tốt bỗng thoáng qua trong trí, mang cho Hiên cái áo bông cũ
• Chị Lan hăm hở chạy về nhà lấy áo
• Sơn đứng lặng yên đợi, lòng tự nhiên thấy ấm áp vui vui

→ Tất cả cho thấy chị em Sơn là những đứa trẻ có tấm lòng nhân hậu, ấm áp và trong sáng, đáng yêu, không bị những đặc điểm của hoàn cảnh sống chi phối.

Câu 3 trang 73 Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức: Chỉ ra các câu văn miêu tả ý nghĩ của Sơn khi nghe mẹ và vú trò chuyện về chiếc áo của Duyên; khi Sơn nhớ ra cuộc sống nghèo khổ của mẹ con Hiên. Những suy nghĩ, cảm xúc ấy giúp em cảm nhận được điều gì ở nhân vật này?

Hướng dẫn trả lời:

- Những câu văn miêu tả ý nghĩa của Sơn khi

• Nghe mẹ và vú trò chuyện về chiếc áo của Duyên:
  • Sơn nhớ em, cảm động và thương em quá
  • Sơn hiểu nỗi lòng của mẹ: thấy mẹ hơi rơm rớm nước mắt
• Nhớ ra cuộc sống nghèo khổ của mẹ con Hiên:
  • Sơn thấy động lòng thương, cũng như ban sáng Sơn đã nhớ thương đến em Duyên

- Những suy nghĩ, cảm xúc ấy giúp em cảm nhận được Sơn là một cậu bé sống rất tình cảm, giàu lòng trắc ẩn, biết quan tâm và yêu thương người thân, bạn bè

Câu 4 trang 73 Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức): Khi cùng chị Lan mang chiếc áo bông cũ cho Hiên, Sơn cảm thấy như thế nào? Cảm xúc ấy giúp em hiểu được điều gì của sự chia sẻ?

Hướng dẫn trả lời:

• Khi cùng chị Lan mang chiếc áo bông cũ cho Hiên, “Sơn đứng lặng yên đợi, lòng tự nhiên thấy ấm áp vui vui.”
• Cảm xúc ấy giúp em hiểu được ý nghĩa và niềm vui của sư chia sẻ. Khi chúng ta chia sẻ, cho đi, thì cùng lúc ấy chúng ta cũng nhận lại được niềm vui, sự an nhiên trong tâm hồn.

Câu 5 trang 73 Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức: Hành động vội vã đi tìm Hiên để đòi lại chiếc áo bông cũ có làm em giảm bớt thiện cảm với nhân vật Sơn không? Vì sao?

Hướng dẫn trả lời:

HS trả lời dựa theo suy nghĩ, cảm nhận của mình.

Gợi ý:

• Mẫu 1:

Hành động vội vã đi tìm Hiên để đòi lại chiếc áo bông cũ khiến em giảm bớt thiện cảm với nhân vật Sơn. Vì hành động ấy thật là trẻ con quá. Đã đem cho bạn rồi mà còn đòi lại, chẳng "quân tử" chút nào.

• Mẫu 2:

Hành động vội vã đi tìm Hiên để đòi lại chiếc áo bông cũ không khiến em giảm bớt thiện cảm với Sơn một chút nào. Vì hành động ấy rất dễ hiểu và cảm thông với một đứa nhỏ như Sơn. Vì Sơn cũng chỉ là một bạn nhỏ nên sẽ sợ bị mẹ trách mắng. Và có lẽ là vì đến lúc đó Sơn mới nhớ lại và cảm nhận rõ hơn tình cảm của mẹ dành cho chiếc áo bông đó.

Câu 6 trang 73 Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức: Hãy nhận xét về cách ứng xử của mẹ Hiên và mẹ Sơn trong đoạn kết của chuyện.

Hướng dẫn trả lời:

• Cách ứng xử của mẹ Hiên: mang áo bông đến trả lại cho mẹ Sơn → Thể hiện lòng tự trọng, đứng đắn, và trung thực của một người mẹ nghèo
• Cách ứng xử của mẹ Sơn: cho mẹ Hiên vay tiền để may áo mới cho con, chứ không tặng chiếc áo cũ cho Hiên → Thể hiện tấm lòng nhân hậu, giàu tình yêu thương, cùng sự tinh tế, biết suy nghĩ khi ứng xử.

Câu 7 trang 73 Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức: Đọc lại một số đoạn văn tác giả miêu tả những đổi thay của đất trời khi mùa đông đến. Em có thích những đoạn văn này không? Vì sao?

Hướng dẫn trả lời:

- Một số đoạn văn tác giả miêu tả những đổi thay của đất trời khi mùa đông đến:

Nhìn ra ngoài sân, Sơn thấy đất khô trắng, luôn luôn cơn gió vi vu làm bốc lên những màn bụi nhỏ, thổi lăn những cái lá khô lạo xạo. Trời không u ám, toàn một màu trắng đục. Những cây lan trong chậu, lá rung động và hình như sắt lại vì rét,

[...] Gió thổi mạnh làm Sơn thấy lạnh và cay mắt. Nhưng chân trời trong hơn mọi hôm, những làng ở xa, Sơn thấy rõ như gần. Mặt đất rắn lại và nứt nẻ những đường nho nhỏ, kêu vang lên tanh tách dưới nhịp guốc của hai chị em.

- Em rất thích những đoạn văn ấy. Bởi tác giả Thạch Lam đã miêu tả rất tinh tế, tài tình những chuyển biến của đất trời, cây cối, không khí khi mùa đông về. Những từ láy, hình ảnh so sánh được tác giả sử dụng rất mộc mạc nhưng vẫn giàu sức gợi hình.

Câu 8 trang 74 Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức: Hãy chỉ ra một vài điểm giống nhau và khác nhau giữa hai nhân vậ t cô bé bán diêm (Cô bé bán diêm) và Hiên (Gió lạnh đầu mùa).

Hướng dẫn trả lời:

4. Viết kết nối với đọc bài Gió lạnh đầu mùa

Đề bài: Có nhiều nhân vật trẻ em xuất hiện trong truyện Gió lạnh đầu mùa. Hãy viết đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) trình bày cảm nhận về một nhân vật mà em thấy thú vị.

Hướng dẫn trả lời:

Học sinh tham khảo đoạn văn sau:

(1) Đọc truyện Gió lạnh đầu mùa, em đặc biệt yêu thích nhân vật chị Lan. (2) Cũng như Sơn, Lan là một cô bé của gia đình khá giả, được mẹ và vú yêu thương, chăm sóc. (3) Ở em, người đọc cảm nhận được những đức tính tốt đẹp, đáng quý. (4) Dù là mùa đông rét mướt, Lan vẫn dậy sớm cùng mẹ, rồi đi lấy áo ấm mặc cho em. (5) Đặc biệt, trong Lan vẫn có cái hồn nhiên của trẻ thơ, khi em thoải mái vui chơi cùng những đứa trẻ xóm nghèo, không hề có sự kênh kiệu như con Sinh hay hỗn với bà vú. (6) Ngay cả khi Sơn nảy ra ý định cho cái Hiên chiếc áo bông, em cũng đồng ý ngay, không chút nghĩ suy. (7) Từ đó, người đọc nhận cảm nhận được tình cảm ấm áp, trái tim thiện lương của cô bé Lan nhỏ tuổi.

5. Soạn bài Gió lạnh đầu mùa Ngắn nhất lớp 6

>> Học sinh tham khảo bài soạn ngắn nhất tại đây: Soạn bài Gió lạnh đầu mùa Siêu ngắn