Đọc hiểu bài Bánh chưng gấc - Cao Xuân Sơn
Đọc hiểu bài Bánh chưng gấc - Cao Xuân Sơn chi tiết giúp học sinh dễ dàng tham khảo để chuẩn bị tốt cho kiểm tra sắp tới trong chương trình học Ngữ văn 9.
Đọc hiểu bài Bánh chưng gấc - Cao Xuân Sơn
Đọc văn bản dưới đây và trả lời các câu hỏi:
BÁNH CHƯNG GẤC
Bà nội bảo trong các thứ bánh Tết cổ truyền, bà mê nhất bánh chưng gấc, tiếc là ngoài chợ giờ không thấy bán.
Anh em bé Trân nhìn bố, dò hỏi. Bố nói:
- Đúng đấy, bánh chưng gấc ngon tuyệt. Muốn ăn, nhà mình phải tự gói thôi. Hơi vất vả, nhưng có các con giúp, mẹ sẽ vui hơn.
Hai anh em thích lắm.
Hôm sau, mẹ đi chợ sắm Tết, không quên mua thêm mấy trái gấc chín.
Sáng 30, hai anh em phụ mẹ rửa lá dong rồi xem mẹ gói bánh. Nếp được mẹ ngâm từ sớm, đề ráo, trộn đều với “thịt” gấc. Nhân bánh là đậu, thịt như bánh chưng thường
Bếp lửa nhóm ở góc sân. Nồi bánh ùng ục sôi, hai anh em lăng xăng lui tới hít hà. Con Lu sốt ruột bám theo. Thỉnh thoảng, khói tạt vào mắt cay xè nhưng nghĩ đến lúc được nếm bánh, hai đứa lại nhìn nhau, nhoẻn cười.
10 giờ đêm, bánh chín. Bố cung kính dâng một cặp lên bàn thờ gia tiên. Mẹ bóc một chiếc ra đĩa sứ trắng, đặt giữa mâm cỗ cúng giao thừa, mâm cỗ thoắt biến thành bông hoa nhụy đỏ như son.
Mùi xôi gấc ngầy ngậy quyện với mùi thơm bánh chưng quen thuộc tạo nên hương vị thật đặc biệt khiến bà nội rưng rưng xúc động. Chẳng cần nếm thử, bà cũng biết Tết này ngon nhất vẫn là món bánh chưng gấc bởi nó được gói bằng biết bao yêu thương của con cháu dành cho mình.
(Cao Xuân Sơn, Chùm truyện ngắn sáng tác tại Trại sáng tác Hội Nhà văn Việt Nam, Nhà sáng tác Vũng Tàu tháng 3-2018.)
Chú thích: Cao Xuân Sơn sinh năm 1961, quê gốc xóm Phúc Thọ, thôn Vạn Thọ, xã Nhân Bình, Lý Nhân, Hà Nam.Nguyên Phó Giám đốc NXB Kim Đồng, Giám đốc Chi nhánh NXB Kim Đồng tại TPHCM. Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam (1997). Hiện là Ủy viên Hội đồng thơ, Hội Nhà văn TP. Hồ Chí Minh.
Câu 1. Văn bản trên được kể theo ngôi thứ mấy?
Phương pháp giải
Chú ý lời của người kể chuyện
Lời giải chi tiết
Văn bản trên được kể theo ngôi thứ ba, với các nhân vật được miêu tả từ góc nhìn của người kể chuyện ngoài cuộc, không phải của một nhân vật trong câu chuyện.
Câu 2. Xác định chủ đề của văn bản trên?
Phương pháp giải
Từ nội dung rút ra chủ đề
Lời giải chi tiết
Chủ đề của văn bản trên là tình cảm gia đình trong dịp Tết, qua hình ảnh bánh chưng gấc, món ăn mang đậm tình yêu thương, sự gắn kết giữa các thế hệ và sự tôn trọng truyền thống trong gia đình.
Câu 3. Vì sao bà rưng rưng xúc động khi nếm thử món bánh chưng gấc trong ngày Tết?
Phương pháp giải
Đọc và xác định nguyên nhân
Lời giải chi tiết
Bà rưng rưng xúc động khi nếm thử món bánh chưng gấc trong ngày Tết vì:
- Món ăn gợi lại ký ức, kỷ niệm thời xa xưa của bà.
- Bánh chưng gấc được gói bằng tình yêu thương, sự quan tâm của con cháu, thể hiện tình cảm gia đình đong đầy.
Câu 4. Phân tích tác dụng của phép tu từ so sánh trong câu văn sau: Mẹ bóc một chiếc ra đĩa sứ trắng, đặt giữa mâm cỗ cúng giao thừa, mâm cỗ thoắt biến thành bông hoa nhụy đỏ như son.?
Phương pháp giải
Vận dụng kiến thức về biện pháp so sánh
Lời giải chi tiết
- Biện pháp tu từ: So sánh (“mâm cỗ thoắt biến thành bông hoa nhụy đỏ như son”).
- Tác dụng:
+ Tạo hình ảnh sinh động, gợi cảm, giúp người đọc dễ dàng hình dung vẻ đẹp của mâm cỗ ngày Tết.
+ Nhấn mạnh giá trị truyền thống và sự ấm áp, vui tươi của ngày Tết.
+ Thể hiện thái độ trân trọng nét văn hóa cổ truyền và tình cảm gia đình trong mâm cỗ ngày Tết.
Câu 5. Những thông điệp cuộc sống mà tác giả gửi gắm qua văn bản trên là gì?
Phương pháp giải
Tìm ý nghĩa sâu sắc mà văn bản truyền tải về truyền thống và gia đình.
Lời giải chi tiết
Những thông điệp cuộc sống:
- Nhận thức và trân trọng giá trị của các nét đẹp văn hóa truyền thống trong ngày Tết.
- Vai trò quan trọng của tình cảm gia đình trong cuộc đời mỗi người.
- Khuyến khích mọi người giữ gìn, vun đắp hạnh phúc gia đình, trân trọng những khoảnh khắc sum vầy.
- Lên án sự thờ ơ với truyền thống và tình cảm gia đình.
