Đọc hiểu bài Khun Lú – Náng Ủa (Dân tộc Thái)
VnDoc xin giới thiệu bài Đọc hiểu bài Khun Lú – Náng Ủa (Dân tộc Thái) chi tiết giúp học sinh dễ dàng tham khảo để chuẩn bị tốt cho kiểm tra sắp tới trong chương trình học Ngữ văn 9.
Đọc hiểu bài Khun Lú – Náng Ủa (Dân tộc Thái)
Đọc văn bản dưới đây và trả lời các câu hỏi:
KHUN LÚA – NÁNG ỦA
(CHÀNG LÚA – NÀNG ỦA)
(Trích)
Nàng rời chàng buồn đau theo mẹ
Đường về quê vắng vẻ quạnh buồn
Vời trông nào thấy người thương
Trời âm thầm tỏa màn sương mịt mùng
Vào cánh rừng trông chừng xa khuất
Nàng như cuồng ngã vật nằm queo
Bà Nàng cuống sợ nhào theo
Ôm con nhớn nhác giữa đèo nhờ ai?
Nhờ chim Én cánh dài tìm Lú
Kể ngọn ngành, Chàng sợ đi ngay
Đây rồi Chàng gọi, Chàng lay
-Hỡi ôi, Vía Ủa có hay chăng về
Anh đây mà, dậy đi Em hỡi
250-Người vợ yêu anh đợi anh mong
"Hà hơi” Chàng bế Chàng bồng
Giật mình choàng tỉnh Nàng bừng cơn mê
-Anh yêu quí, chết đi cho khuất
Sống chia lìa, lay lắt anh ơi !
Van Nàng, Mẹ mới nên lời :
-Sợ Cha bắt “chém” cả đôi chẳng nề !
Khun Lú mới vỗ về Nàng Ủa :
Gắng hãy về chớ quá buồn đau
Mặc cho kẻ lượn bên rào
260-Có trời chứng giám ta nào phụ nhau !
Nàng về những âu sầu buồn bã
Nước mắt thì lã chã kêu gào
Người Cha sôi giận tuôn trào
- Hễ mày còn bướng thì tao chặt đầu!
265 - Vừa lúc Tạo thăm Dâu đã đến
Mẹ mắng con, im im trong buồng
Nàng Ủa xinh đẹp ngậm buồn
Khóc thương Chàng Lú chẳng còn thiết chi.
(Bản diễn Nôm “Khun Lú - Náng Ủa” của Nguyễn Khôi dài 452 câu thơ đã được Nhà xuất bản Văn Hóa Dân Tộc in và phát hành 1100 cuốn, tại Hà Nội tháng 9 - 1997)
Chú thích:
(Tóm tắt tác phẩm: Tích truyện cổ Chàng Lú - nàng Ủa có ở các dân tộc Kháng (Xá), Khơ Mú, Thái, ... Chàng Lú và nàng Ủa yêu nhau tha thiết từ nhỏ. Lớn lên, Ủa bị cha mẹ ép gả cho một tù trưởng có thế lực. Cả hai cùng tự vẫn, kiện lên đến Trời. Nhưng chính Trời lại là người chủ mưu trong mọi chuyện. Họ bị đày thành hai ngôi sao (sao Khun Lú và sao Nàng Ủa), mỗi ngôi sao đứng một góc trời, mãi mãi trông đợi nhau mà không được gần nhau.
Tích khác: Câu chuyện duyên trời, tình đất thiếu đạo lý, chia lìa đôi lứa vì ép duyên, nên họ rủ nhau quyên sinh (chết) lên Mường Trời, mong được sum họp; nào ngờ Then (Trời) háo sắc lại tranh Vợ lấy làm tỳ thiếp, nạt Chồng làm oan hồn lẩn khuất trong không gian; chưa thôi, Then (Trời) lại bắt họ trở thành 2 ngôi sao Khun Lú - Náng Ủa (Sao Hôm- Sao Mai) chỉ cho nhìn nhau mà không được gặp.
Đoạn trích: Lú - Ủa không thể đến được với nhau và tâm trạng của nàng Ủa đang theo mẹ về nhà)
Câu 1. Tâm trạng của cô gái trong đoạn truyện thơ trên như thế nào?
Phương pháp giải
Đọc kĩ nội dung, xác định tâm trạng của cô gái
Lời giải chi tiết
Buồn đau khổ sở, âu sầu, nước mắt lã chã rơi khi không thể ở bên cạnh người mình yêu.
Câu 2. Đoạn thoại sau thể hiện nội dung gì?
Giật mình choàng tỉnh Nàng bừng cơn mê
- Anh yêu quí, chết đi cho khuất
Sống chia lìa, lay lắt anh ơi!
Phương pháp giải
Đọc kĩ đoạn trích rút ra nội dung
Lời giải chi tiết
Nàng Ủa gửi lời tới chàng Lú thà rằng mình chết đi còn phải chịu cảnh sống chia lìa, lay lắt.
Câu 3. Người cha thể hiện sự ngăn cấm quyết liệt cuộc hôn nhân của Nàng Ủa Chàng Lú như thế nào?
Phương pháp giải
Đọc và xác định thái độ ngăn cấm của người cha
Lời giải chi tiết
Người cha dọa sẽ chặt đầu nếu không nghe lời.
Câu 4. Tâm trạng của chàng trai thể hiện qua câu thơ sau là gì?
- Hỡi ôi, Vía Ủa có hay chăng về
Anh đây mà, dậy đi Em hỡi
250 - Người vợ yêu anh đợi anh mong
“Hà hơi” Chàng bế Chàng bồng
Phương pháp giải
Từ nội dung đoạn trích rút ra tâm trạng của chàng trai
Lời giải chi tiết
Tâm trạng: Xót xa, lo lắng, đầy yêu thương gọi nàng Ủa tỉnh dậy.
Câu 5. Bằng đoạn văn khoảng 5-7 câu, em hãy nêu cảm nhận về tình cảm của chàng Lú và nàng Ủa trong đoạn trích trên.
Phương pháp giải
Gợi ý:
+ Đau đớn, sầu khổ, khóc nước mắt lã chã khi chẳng thể cạnh người mình yêu.
+ Chàng Lú đau đớn, có những cử chỉ quan tâm, chăm sóc nàng Ủa, khuyên nhủ nàng, không để nàng khó xử
+ Khẳng định tình yêu đôi lứa có trời đất chứng giám…
Lời giải chi tiết
Tình cảm của chàng Lú và nàng Ủa trong đoạn trích hiện lên thật sâu nặng và đau đớn. Nàng Ủa khi bị ép rời xa người mình yêu đã sầu khổ, ngã quỵ và khóc nước mắt lã chã vì không thể chống lại số phận. Chàng Lú cũng đau đớn không kém, vội vã tìm đến, nâng đỡ, hà hơi và an ủi để nàng tỉnh lại. Chàng còn nhẹ nhàng vỗ về, khuyên nàng gắng chịu nỗi buồn, tránh để nàng rơi vào tình cảnh nguy hiểm với gia đình. Lời chàng khẳng định “có trời chứng giám” thể hiện sự thủy chung và niềm tin tuyệt đối vào tình yêu đôi lứa. Qua đó, tình yêu của họ hiện lên mãnh liệt nhưng đầy bi kịch, bị chia cắt bởi những hủ tục ép duyên trong xã hội xưa.
