Đọc hiểu bài Đêm đông hoài cảm - Tản Đà
Chúng tôi xin giới thiệu bài Đọc hiểu bài Đêm đông hoài cảm - Tản Đà chi tiết giúp học sinh dễ dàng tham khảo để chuẩn bị tốt cho kiểm tra sắp tới trong chương trình học Ngữ văn 9.
Đọc hiểu bài Đêm đông hoài cảm - Tản Đà
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:
ĐÊM ĐÔNG CẢM HOÀI
Nỗi nọ, đường kia xiết nói năng!
Chẳng nằm, chẳng nhắp, biết mần răng?
Đầu cành, mấy tiếng chim kêu tuyết.
Trước điểm, năm canh chó sủa trăng.
Bảng lảng lòng quê không chợp được.
Canh gà eo óc đêm thanh thả,
Tâm sự này ai có biết chăng?
(Nguyễn Khuyến – tác phẩm, Nguyễn Văn Huyền, NXB TP Hồ Chí Minh, 2002)
Câu 1. Bài thơ trên sử dụng thể thơ gì?
Phương pháp giải
Dựa vào đặc trưng thể loại
Lời giải chi tiết
Thể thơ song thất lục bát
Câu 2. Những từ ngữ: Chẳng nằm, chẳng nhắp, biết mần răng, khôn chợp được, mơ màng cuộc thế.. cho em hiểu Nguyễn Khuyến đang ở trong trạng thái như thế nào?
Phương pháp giải
Dựa vào ngữ cảnh để trả lời
Lời giải chi tiết
Những từ ngữ: Chẳng nằm, chẳng nhắp, biết mần răng, khôn chợp được, mơ màng cuộc thế.. cho em hiểu đêm đã khuya mà Nguyễn Khuyến vẫn không thể chợp mắt, cũng không thể làm được việc gì, nhà thơ đang trong trạng thái bồn chồn, lo lắng không yên, trong lòng nhiều mối ưu tư, suy nghĩ.
Câu 3. Tâm trạng chủ thể trữ tình được đặt trong bối cảnh thời gian không gian như thế nào?
Phương pháp giải
Đọc kĩ bài thơ
Lời giải chi tiết
Tâm trạng chủ thể trữ tình được đặt trong bối cảnh:
- Thời gian: Đêm đông, khi trời đã khuya, âm thanh tiếng gà báo trời chuyển dần về sáng.
- Không gian: Vắng lặng, lạnh lẽo: Đêm mùa đông, chỉ có tiếng chim kêu, tiếng chó sủa, tiếng gà eo óc - bút pháp lấy động tả tĩnh.
Thời gian không gian ấy phù hợp với việc biểu đạt tâm trạng của người đang suy tư, trằn trọc
Câu 4. Bài thơ cho em hiểu được điều gì về tấm lòng Nguyễn Khuyến đối với đất nước, quê hương?
Phương pháp giải
Đọc kĩ bài thơ
Lời giải chi tiết
Bài thơ gợi lên hình ảnh Nguyễn Khuyến cả đêm thao thức, bồn chồn không thể chợp mắt vì canh cánh "lòng quê'," cuộc thế".
Câu 5. Theo anh/chị, những phương diện thể hiện tình yêu quê hương, đất nước là gì?
Phương pháp giải
Liên hệ thực tế
Lời giải chi tiết
Theo em, những phương diện thể hiện tình yêu quê hương đất nước là:
- Thời chiến: Lòng căm thù giặc, ý thức tự cường, tự hào dân tộc; ý chí quyết chiến, quyết thắng kẻ thù, tinh thần sẵn sàng chiến đấu, hi sinh vì đất nước..
- Thời bình: Niềm mong nhớ về quê hương, đất nước, tự hào về truyền thống lịch sử, văn hiến của đất nước; yêu cảnh vật bình dị quê nhà; gắn bó với quê hương, hướng về quê hương để xây dựng, phát triển quê hương, đất nước giàu mạnh.
