Đọc hiểu bài Chinh phụ ngâm khúc - Đặng Trần Côn
Chúng tôi xin giới thiệu bài Đọc hiểu bài Chinh phụ ngâm khúc - Đặng Trần Côn chi tiết giúp học sinh dễ dàng tham khảo để chuẩn bị tốt cho kiểm tra sắp tới trong chương trình học Ngữ văn 9.
Đọc hiểu bài Chinh phụ ngâm khúc - Đặng Trần Côn
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:
Lòng này gửi gió đông có tiện?
Nghìn vàng xin gửi đến non Yên.
Non Yên dù chẳng tới miền,
Nhớ chàng đằng đẵng đường lên bằng trời.
Trời thăm thẳm xa vời khôn thấu,
Nỗi nhớ chàng đau đáu nào xong.
Cảnh buồn người thiết tha lòng,
Cành cây sương đượm, tiếng trùng mưa phun.
Sương như búa, bổ mòn gốc liễu,
Tuyết dường cưa, xẻ héo cành ngô.
(Trích Chinh phụ ngâm khúc, nguyên tác Đặng Trần Côn, dịch giả Đoàn Thị Điểm)
Câu 1. Xác định thể thơ của đoạn trích trên.
Phương pháp giải
Thể thơ thường gặp trong các tác phẩm cổ điển với cấu trúc gồm hai câu bảy chữ và một cặp lục bát.
Lời giải chi tiết
Thể thơ của đoạn trích: Song thất lục bát.
Câu 2. Giải thích nghĩa của từ “đằng đẵng” trong câu thơ “Nhớ chàng đằng đẵng đường lên bằng trời” là gì?
Phương pháp giải
Từ “đằng đẵng” thường được dùng để chỉ một trạng thái kéo dài trong thời gian hoặc không gian.
Lời giải chi tiết
Nghĩa của từ “đằng đẵng”: Quá dài, quá lâu, không biết bao giờ mới kết thúc (thường nói về thời gian).
Câu 3. Nhận xét tâm trạng nhân vật trữ tình trong hai câu thơ sau:
“Trời thăm thẳm xa vời khôn thấu,
Nỗi nhớ chàng đau đáu nào xong.”
Phương pháp giải
Hãy xem từ ngữ trong hai câu thơ bộc lộ nỗi nhớ nhung và cảm xúc của nhân vật trữ tình.
Lời giải chi tiết
- Buồn bã, nhớ nhung triền miên, khắc khoải dằng dặc.
- Nỗi đau sầu muộn của người chinh phụ khi xa cách người chồng thân yêu.
Câu 4. Nêu hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tu từ so sánh trong hai câu thơ sau:
“Sương như búa, bổ mòn gốc liễu,
Tuyết dường cưa, xẻ héo cành ngô.”
Phương pháp giải
Tập trung phân tích hình ảnh so sánh và liên hệ với tâm trạng nhân vật trữ tình.
Lời giải chi tiết
- Biện pháp tu từ: So sánh (“sương như búa”, “tuyết dường cưa”).
- Tác dụng:
+ Làm cho cách diễn đạt giàu sức gợi hình, gợi cảm, gây ấn tượng mạnh với người đọc.
+ Đặc tả cảnh thời tiết khắc nghiệt, giá lạnh, khiến cảnh vật héo úa, tàn tạ.
+ Tả ngoại cảnh nhưng cũng phản ánh nội tâm: Tâm trạng cô đơn, sầu muộn, mòn mỏi của người chinh phụ chờ đợi chồng trong vô vọng.
Câu 5. Đoạn trích gợi cho em suy nghĩ gì về số phận những người phụ nữ trong cuộc chiến tranh phi nghĩa?
Phương pháp giải
Liên hệ đến cuộc sống xa cách, thiệt thòi của người phụ nữ trong bối cảnh chiến tranh.
Lời giải chi tiết
- Trong cuộc chiến tranh phi nghĩa, người phụ nữ phải chịu nhiều bất hạnh khi phải rời xa người chồng, sống trong cảnh cô đơn, mòn mỏi chờ đợi.
- Họ mất đi tuổi xuân, hạnh phúc lứa đôi không được trọn vẹn.
- Đoạn trích gợi lên sự đồng cảm với quyền sống, quyền hạnh phúc của những người phụ nữ. Đồng thời, nó kêu gọi lên án chiến tranh phi nghĩa và khuyến khích mọi người trân trọng, bảo vệ hòa bình.
