Đọc hiểu bài Tôi chẳng muốn kỷ niệm về tôi là một điều hát buồn - Lưu Quang Vũ
Đọc hiểu bài Tôi chẳng muốn kỷ niệm về tôi là một điều hát buồn - Lưu Quang Vũ chi tiết giúp học sinh dễ dàng tham khảo để chuẩn bị tốt cho kiểm tra sắp tới trong chương trình học Ngữ văn 9.
Đọc hiểu bài Tôi chẳng muốn kỷ niệm về tôi là một điệu hát buồn - Lưu Quang Vũ
Đọc văn bản và thực hiện những yêu cầu dưới đây:
Bao bài ca xáo trộn trong tôi
Có tiếng khóc của con chim gãy cánh
Tiếng đau rên của ngôi nhà đổ sập
Tiếng con thuyền không về được bờ quen
Tiếng mưa rơi trên ngọn cỏ yếu mềm ...
Nhưng đêm hội này, chỉ một lần tôi được hát
Chỉ sống một cuộc đời giữa vô cùng năm tháng
Chỉ một lần gặp bạn, bạn yêu thương
Chẳng muốn kỷ niệm về tôi là một điệu hát buồn
Tôi chọn bài ca của mùa hạ nắng
Tôi chọn bài ca của người gieo hạt
Hôm nay là mầm, mai sẽ thành cây
Khổ đau dẫu nhiều, tôi chọn niềm vui
Là suối mát lòng tôi gửi bạn
Một cuộc đời - một bài ca duy nhất
Tôi chẳng muốn điệu hát buồn là kỷ niệm về tôi.
(Tôi chẳng muốn kỷ niệm về tôi là một điệu hát buồn - Lưu Quang Vũ, trích Lưu Quang Vũ thơ và đời, Nxb Văn hóa - Thông tin, H. 1997, tr.239)
Câu 1. Xác định thể thơ của đoạn trích trên
Phương pháp giải
Dựa vào đặc trưng thể loại
Lời giải chi tiết
Thể thơ tự do
Câu 2. Nhân vật trữ tình đã cảm nhận như thế nào về cuộc sống qua 5 câu thơ đầu.
Phương pháp giải
Căn cứ bài đọc hiểu, tìm ý.
Lời giải chi tiết
Qua 5 câu thơ đầu, tác giả đã cảm nhận cuộc sống:
- Những âm thanh cuộc sống: tiếng khóc của những con chim gãy cánh, tiếng đau rên của ngôi nhà đổ sập; tiếng con thuyền không về được bờ quen; tiếng mưa rơi trên ngọn cỏ yếu mềm.
- Cuộc sống qua cảm nhận của nhân vật trữ tình đều mang âm điệu buồn, thể hiện những đau thương, khốn khổ.
- Cách cảm nhận đó thể hiện sự nhạy cảm, tinh tế, giàu trắc ẩn nhưng có phần tiêu cực, phiến diện.
Câu 3. Nêu tác dụng của phép tu từ ẩn dụ được dùng trong hai câu thơ sau: Tôi chọn bài ca của mùa hạ nắng Tôi chọn bài ca của người gieo hạt
Phương pháp giải
Căn cứ bài ẩn dụ, phân tích.
Lời giải chi tiết
Hình ảnh ẩn dụ: bài ca của mùa hạ nắng, bài ca của người gieo hạt.
Nội dung ẩn dụ: chỉ niềm vui, sự phấn khởi, lạc quan, niềm tin vào sự tốt đẹp của cuộc sống.
Tác dụng: làm cho cách diễn đạt về sự lựa chọn của tác giả trở nên hàm súc, làm tăng tính gợi hình, gợi cảm, sinh động, hấp dẫn.
Câu 4. Từ sự thay đổi về hình thức của hai câu thơ sau, hãy nêu dụng ý nghệ thuật của tác giả. Chẳng muốn kỷ niệm về tôi là một điệu hát buồn Tôi chẳng muốn điệu hát buồn là kỷ niệm về tôi
Phương pháp giải
Phân tích.
Lời giải chi tiết
Sự thay đổi về hình thức của hai câu thơ thể hiện ở cách sắp xếp các từ ngữ, hình ảnh: kỉ niệm về tôi, một điệu hát buồn.
Dụng ý nghệ thuật: nhấn mạnh, xoáy sâu vào sự lựa chọn của nhân vật trữ tình - từ bỏ lối sống bi quan, buồn chán để hướng đến lối sống tích cực, lạc quan.
Câu 5. Từ nội dung đoạn trích trên, tác giả muốn gửi gắm thông điệp gì?
Phương pháp giải
Từ nội dung rút ra thông điệp phù hợp
Lời giải chi tiết
Gợi ý: Dù cuộc sống có nhiều đau thương, mất mát, con người vẫn có quyền lựa chọn cách sống tích cực, lạc quan. Tác giả không muốn bị nhớ đến như một con người buồn bã hay bi lụy, mà muốn sống và để lại dấu ấn như một người gieo niềm vui, hy vọng, như "bài ca mùa hạ nắng", "bài ca của người gieo hạt".
