Đọc hiểu bài Hồn Trương Ba, da hàng thịt - Lưu Quang Vũ
Với nội dung bài Đọc hiểu bài Hồn Trương Ba, da hàng thịt - Lưu Quang Vũ chi tiết giúp học sinh dễ dàng tham khảo để chuẩn bị tốt cho kiểm tra sắp tới trong chương trình học Ngữ văn 9.
Đọc hiểu bài Hồn Trương Ba, da hàng thịt - Lưu Quang Vũ
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:
Đế Thích: Ông Trương Ba... (đắn đo rất lâu rồi quyết định) Vì lòng quí mến ông, tôi sẽ làm cu Tị sống lại, dù có bị phạt nặng... Nhưng còn ông... rốt cuộc ông muốn nhập vào thân thể ai?
Hồn Trương Ba: (sau một hồi lâu): Tôi đã nghĩ kĩ... (nói chậm và khẽ) Tôi không nhập vào hình thù ai nữa! Tôi đã chết rồi, hãy để tôi chết hẳn!
Đế Thích: Không thể được! Việc ông phải chết chỉ là một lầm lẫn của quan thiên đình. Cái sai ấy đã được sửa bằng cách làm cho hồn ông được sống.
Hồn Trương Ba: Có những cái sai không thể sửa được. Chắp vá gượng ép chỉ càng làm sai thêm. Chỉ có cách là đừng bao giờ sai nữa, hoặc phải bù lại bằng một việc đúng khác. Việc đúng còn làm kịp bây giờ là làm cu Tị sống lại. Còn tôi, cứ để tôi chết hẳn...
Đế Thích: Không! Ông phải sống, dù với bất cứ giá nào...
Hồn Trương Ba: Không thể sống với bất cứ giá nào được, ông Đế Thích ạ! Có những cái giá đắt quá, không thể trả được... Lạ thật, từ lúc tôi có đủ can đảm đi đến quyết định này, tôi bỗng cảm thấy mình lại là Trương Ba thật, tâm hồn tôi lại trở lại thanh thản, trong sáng như xưa...
Đế Thích: Ông có biết ông quyết định điều gì không? Ông sẽ không còn lại một chút gì nữa, không được tham dự vào bất cứ nỗi vui buồn gì! Rồi đây, ngay cả sự ân hận về quyết định này, ông cũng không có được nữa.
Hồn Trương Ba: Tôi hiểu. Ông tưởng tôi không ham sống hay sao? Nhưng sống thế này, còn khổ hơn là cái chết. Mà không phải chỉ một mình tôi khổ! Những người thân của tôi sẽ còn phải khổ vì tôi! Còn lấy lí lẽ gì khuyên thằng con tôi đi vào con đường ngay thẳng được? Cuộc sống giả tạo này có lợi cho ai? Họa chăng chỉ có lão lí trưởng và đám trương tuần hỉ hả thu lợi lộc! Đúng, chỉ bọn khốn kiếp là lợi lộc.
(Lưu Quang Vũ, Hồn Trương Ba, da hàng thịt, Ngữ văn 12, tập hai, NXB Giáo dục - 2008, tr.151-152)
Câu 1. Nhân vật nào đã đề nghị làm cho cu Tị sống lại và vì sao?
Phương pháp giải
Tìm chi tiết trong lời thoại đầu đoạn trích.
Lời giải chi tiết
Nhân vật Đế Thích đã đề nghị làm cu Tị sống lại vì lòng quý mến ông Trương Ba, dù có thể bị phạt nặng.
Câu 2. Xác định chủ đề của đoạn trích
Phương pháp giải
Từ nội dung rút ra chủ đề
Lời giải chi tiết
Cuộc trò chuyện giữa Hồn Trương Ba và Đế Thích thể hiện quyết định kiên định của Hồn Trương Ba chọn cái chết để trở thành chính mình.
Câu 3. Vì sao Hồn Trương Ba quyết định “không muốn nhập vào hình thù ai nữa”? Quyết định này thể hiện điều gì trong tâm hồn Trương Ba?
Phương pháp giải
Đọc lời thoại của nhân vật và lí giải
Lời giải chi tiết
- Mặc dù mong muốn sống ("Ông tưởng tôi không muốn sống à?"), nhưng Hồn Trương Ba quyết định từ chối "không muốn nhập vào hình thù ai nữa" vì ông hiểu rõ nỗi đau của việc sống dựa vào thân xác của người khác. Ông không muốn những người thân của mình phải chịu khổ, phải bị ảnh hưởng vì quyết định của mình.
- Bằng cách từ bỏ cuộc sống mượn mà sống, Hồn Trương Ba đã chiến thắng sự giả tạo, trở lại với bản nguyên trong sạch, nhân hậu và mong ước sống cao quý của mình ("tôi bỗng cảm thấy mình lại là Trương Ba thật, tâm hồn tôi lại trở lại thanh thản, trong sáng như xưa"
Câu 4. Anh/chị có ủng hộ quyết định của hồn Trương Ba không? Vì sao?
Phương pháp giải
Đồng tình hoặc không đồng tình, lí giải phù hợp
Lời giải chi tiết
Cách giải quyết của Hồn Trương Ba là duy nhất và hoàn hảo nhất dù có thể khiến Hồn Trương Ba mãi mãi rời xa cuộc đời này, thậm chí "cả sự ân hận về quyết định này, ông cũng không có được nữa". Chỉ khi “chết hẳn”, Hồn Trương Ba mới đạt được sự thanh thản, trong sáng; những người thân của Trương Ba cũng sẽ không phải chịu đựng vì ông nữa; thằng con của Trương Ba cũng sẽ có cơ hội lựa chọn con đường đúng đắn. Đến phút cuối cùng, Hồn Trương Ba vẫn giữ một tâm hồn nhân hậu và rộng lượng.
Câu 5. Từ quyết định của Hồn Trương Ba trong đoạn trích, em rút ra bài học gì cho bản thân trong cuộc sống hôm nay?
Phương pháp giải
Liên hệ với thực tế đời sống: vấn đề sống thật, sống giả, danh vọng, vật chất…
Lời giải chi tiết
Cần sống thật với chính mình, biết trân trọng giá trị của nhân cách, đạo đức hơn là chạy theo những thứ hào nhoáng bề ngoài. Không nên sống giả tạo, vay mượn hoặc đánh đổi bản chất để đạt được điều gì đó không xứng đáng.
