Đọc hiểu bài Ca dao tình yêu đôi lứa

Đọc hiểu bài Ca dao tình yêu đôi lứa chi tiết giúp học sinh dễ dàng tham khảo để chuẩn bị tốt cho kiểm tra sắp tới trong chương trình học Ngữ văn 9.

Đọc hiểu bài Ca dao tình yêu đôi lứa

Đọc bài thơ sau và trả lời các câu hỏi:

(1) Ước gì sông rộng một gang

Bắc cầu dải yếm cho chàng sang chơi.

(2) Ước gì dải yếm em to,

Để em buộc lấy mũi đò kéo lên,

Ước gì dải yếm em bền,

Để em buộc lấy kéo lên trên bờ.

(3) Kiếp sau đừng hóa ra người

Hóa ra dải yếm buộc người tình nhân

Câu 1. Hình ảnh nào được lặp lại trong 3 bài ca dao trên? Nêu ý nghĩa của hình ảnh đó?

Phương pháp giải

Tìm hình ảnh xuất hiện ở cả ba bài.

Lời giải chi tiết

- Hình ảnh lặp lại: “Dải yếm”

- Ý nghĩa:

+ “Dải yếm” là vật dụng thân thiết của người con gái xưa, biểu tượng cho sự duyên dáng, kín đáo nhưng đầy tình tứ.

+ Trong ca dao, nó được dùng như một ẩn dụ cho tình yêu tha thiết, chủ động và đầy khao khát được gần gũi, gắn bó với người mình yêu.

Câu 2. So sánh điểm giống nhau và khác nhau trong việc sử dụng hình ảnh để thể hiện tâm trạng của cô gái trong bài (1) và (2)?

Phương pháp giải

Phân tích cách dùng hình ảnh trong mỗi bài.

Lời giải chi tiết

So sánh	Bài 1	Bài 2
Giống nhau	đều dùng “dải yếm” để biểu đạt mong muốn gần gũi, kết nối với người mình yêu.
Khác nhau	- Hình ảnh đơn giản: dùng dải yếm để bắc cầu cho chàng sang chơi. - Hình ảnh phong phú hơn: dùng dải yếm buộc mũi đò, buộc thuyền vào bờ.	Tình cảm bộc lộ nhẹ nhàng, kín đáo Tình cảm mạnh mẽ, sâu sắc, thể hiện mong muốn gắn bó trọn đời.

Câu 3. Các từ ngữ kiếp sau, hoa ra, buộc người tình nhân ở bài (3) đạt hiệu quả nghệ thuật như thế nào trong việc bộc lộ tâm trạng của nhân vật trữ tình?

Phương pháp giải

Chú ý tầng nghĩa và cảm xúc ẩn sau từ ngữ.

Lời giải chi tiết

- “Kiếp sau” → thể hiện mong muốn dài lâu, vượt cả thời gian trong tình yêu.

- “Hóa ra người” → ẩn chứa niềm hy vọng được tái sinh làm người để yêu thương trọn vẹn.

- “Buộc người tình nhân” → dùng “dải yếm” để gắn kết người mình yêu, thể hiện khao khát mãnh liệt được ở bên nhau.

Câu 4. Viết đoạn văn ngắn (khoảng 5 đến 7 dòng) bày tỏ suy nghĩ về vẻ đẹp tình yêu đôi lứa qua 3 bài ca dao.

Phương pháp giải

Nêu khái quát nội dung yêu cầu, xác định hình ảnh tiêu biểu trong ca dao, rút ra nét đẹp tình yêu và viết đoạn văn ngắn khoảng 5–7 dòng xoay quanh nội dung đó.

Lời giải chi tiết

Đoạn tham khảo:

Ba bài ca dao đã khắc họa một tình yêu đôi lứa thật ngọt ngào, sâu lắng và chan chứa khát khao. Những ước muốn giản dị như bắc cầu dải yếm cho chàng sang chơi hay buộc thuyền bằng dải yếm đều thể hiện tình cảm chân thành, chủ động và tha thiết. Qua đó, ta cảm nhận được nỗi nhớ nhung da diết, niềm tin và hy vọng vào tình yêu bền chặt, vượt qua mọi cách trở. Lời ca mộc mạc nhưng giàu hình ảnh đã làm hiện lên vẻ đẹp trong sáng, lãng mạn của tình yêu. Tình yêu trong ca dao vừa bình dị, gần gũi vừa mang đậm bản sắc tình cảm truyền thống của người Việt xưa.