Đọc hiểu bài Nhớ - Nguyễn Đình Thi
Đọc hiểu bài Nhớ - Nguyễn Đình Thi chi tiết giúp học sinh dễ dàng tham khảo để chuẩn bị tốt cho kiểm tra sắp tới trong chương trình học Ngữ văn 9.
Đọc hiểu bài Nhớ - Nguyễn Đình Thi
Đọc văn bản dưới đây và trả lời các câu hỏi:
NHỚ (Nguyễn Đình Thi)
Ngôi sao nhớ ai mà sao lấp lánh
Soi sáng đường chiến sĩ giữa đèo mây
Ngọn lửa nhớ ai mà hồng đêm lạnh
Sưởi ấm lòng chiến sĩ dưới ngàn cây
Anh yêu em như anh yêu đất nước
Vất vả đau thương tươi thắm vô ngần
Anh nhớ em mỗi bước đường anh bước
Mỗi tối anh nằm mỗi miếng anh ăn
Ngôi sao trong đêm không bao giờ tắt
Chúng ta yêu nhau chiến đấu suốt đời
Ngọn lửa trong rừng bập bùng đỏ rực
Chúng ta yêu nhau kiêu hãnh làm người
* Chú thích:
- Nguyễn Đình Thi (1924-2003) là một nghệ sĩ đa tài. Ông sáng tác nhạc, làm thơ, viết tiểu thuyết, kịch, tiểu luận phê bình; ở lĩnh vực nào ông cũng có những đóng góp đáng trân trọng. Thơ ông tự do, phóng khoáng mà vẫn hàm súc, sâu lắng, suy tư, dạt dào cảm xúc, giàu nhạc điệu và có nhiều tìm tòi theo hướng hiện đại.
- Bài thơ “Nhớ” của Nguyễn Đình Thi được tác giả sáng tác trong kháng chiến chống Pháp, là một trong những bài thơ tình hay thời chống Pháp và cũng là một trong những bài thơ tình đặc sắc trong thơ Việt Nam hiện đại.
Câu 1. Xác định nhân vật trữ tình của bài thơ.
Phương pháp giải
Đọc và xác định nhân vật trữ tình
Lời giải chi tiết
Nhân vật trữ tình là người chiến sĩ cách mạng – người đang chiến đấu trong hoàn cảnh kháng chiến gian khổ, mang trong mình tình yêu tha thiết với đất nước và với người yêu.
Câu 2. Chỉ ra những từ ngữ miêu tả hình ảnh ngọn lửa trong bài thơ trên.
Phương pháp giải
Dựa vào ngữ cảnh để xác định
Lời giải chi tiết
Trong bài thơ, hình ảnh ngọn lửa được tác giả miêu tả qua những từ ngữ sau:
- Hồng đêm lạnh.
- Bập bùng đỏ rực.
Câu 3. Nêu tác dụng của biện pháp tu từ điệp cấu trúc trong đoạn thơ sau:
Ngôi sao nhớ ai mà sao lấp lánh
Soi sáng đường chiến sĩ giữa đèo mây
Ngọn lửa nhớ ai mà hồng đêm lạnh
Sưởi ấm lòng chiến sĩ dưới ngàn cây
Phương pháp giải
Vận dụng kiến thức về phép điệp cấu trúc
Lời giải chi tiết
- Điệp cấu trúc: Ngôi sao nhớ – Ngọn lửa nhớ
- Tác dụng:
+ Tạo nhịp điệu cân xứng, hài hòa cho đoạn thơ.
+ Gợi liên tưởng giữa thiên nhiên và con người, giữa sao – lửa với tấm lòng người chiến sĩ.
+ Thể hiện tình yêu, nỗi nhớ da diết của người chiến sĩ giữa đêm dài chiến đấu, đồng thời làm nổi bật vẻ đẹp lãng mạn, thủy chung trong tâm hồn anh.
Câu 4. Anh/chị thấy nhân vật trữ tình là người như thế nào qua đoạn thơ sau?
Anh yêu em như anh yêu đất nước
Vất vả đau thương tươi thắm vô ngần
Anh nhớ em mỗi bước đường anh bước
Mỗi tối anh nằm mỗi miếng anh ăn
Phương pháp giải
Dựa vào ngữ cảnh để xác định
Lời giải chi tiết
Nhân vật trữ tình là người chiến sĩ giàu tình yêu thương, thủy chung và yêu nước sâu sắc. Anh đem tình yêu đôi lứa hoà với tình yêu đất nước, mang trong mình niềm nhớ nhung, gắn bó với người yêu dù đang trong hoàn cảnh chiến đấu gian khổ. Qua đó, ta thấy anh là con người tình cảm, trách nhiệm, kiên cường và giàu lý tưởng.
Câu 5. Từ nội dung của văn bản, em hãy trình bày suy nghĩ của mình về trách nhiệm của thế hệ trẻ hôm nay đối với đất nước (Bằng một đoạn văn từ 5-7 dòng).
Phương pháp giải
Từ nội dung rút ra thông điệp phù hợp. Gợi ý:
- Có ý thức và trách nhiệm trong việc bảo vệ và xây dựng đất nước;
- Yêu nước, chung tay góp sức xây dựng và bảo vệ đất nước;
- Sẵn sàng đảm nhận công việc khó khăn, gian khổ, cấp bách khi Tổ quốc cần;
- Phát huy truyền thống dựng nước và giữ nước của dân tộc;
- Xung kích, sáng tạo, đi đầu trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; …
Lời giải chi tiết
Thế hệ trẻ hôm nay có vai trò và trách nhiệm lớn lao trong việc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. Mỗi người cần có lòng yêu nước, ý thức gìn giữ hòa bình và phát triển đất nước bằng tri thức, năng lực và hành động cụ thể. Trong thời đại mới, thanh niên phải sống có hoài bão, dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới sáng tạo. Đồng thời, cần biết kế thừa và phát huy truyền thống kiên cường, bất khuất của cha ông. Khi thế hệ trẻ sống trách nhiệm và cống hiến, đất nước sẽ ngày càng giàu mạnh, văn minh hơn.
