Đọc hiểu bài Màu mây đỏ trên đỉnh đồi A1 - Nguyễn Việt Chiến
Với nội dung bài Đọc hiểu bài Màu mây đỏ trên đỉnh đồi A1 - Nguyễn Việt Chiến chi tiết giúp học sinh dễ dàng tham khảo để chuẩn bị tốt cho kiểm tra sắp tới trong chương trình học Ngữ văn 9.
Đọc hiểu bài Màu mây đỏ trên đỉnh đồi A1 - Nguyễn Việt Chiến
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:
MÀU MÂY ĐỎ TRÊN ĐỈNH ĐỒI A1 (1)
(Trích, Nguyễn Việt Chiến)
Lịch sử vĩnh hằng ở đây là những ngọn đồi
Nơi mấy ngàn anh hùng liệt sĩ đã ngã xuống
…
Nơi đây
Không có chỗ cho sự hèn nhát
Nên hai ngàn năm trăm người lính
Đã không tiếc máu xương mình
Trong trận đánh cuối cùng ở Điện Biên (2)
…
Trên đỉnh đồi A1 có đám mây phượng vĩ
Nghiêng xuống sắc hoa đỏ chói
Như máu những người lính năm xưa
Lịch sử nhuộm đỏ từng thước đất
Nơi các anh nằm
Nhưng máu phải bay lên
Máu phải đọng thành hoa dọc những chiến hào(3)
Mẹ Tổ quốc đón trên tay mình
Những người con ngã xuống
Trong khúc hát ru màu hoa đỏ
Trên những ngọn đồi Điện Biên Phủ
Lịch sử suốt ngàn đời
Vẫn giữ lại khúc hát ru của mẹ
Khúc hát ru màu đỏ
Trên cánh đồng ngút ngàn mây trắng
Xứ Mường Thanh(4)
Điện Biên Phủ, trái tim và khẩu súng
Phút hi sinh người lính trẻ nghĩ gì
Anh gọi mẹ, trời quê đầy ắp nắng
Mẹ trên đồng gặt lúa, mẹ còn nghe
Con trai mẹ hồn nhiên như khoai lúa
Sẽ một ngày trở lại với quê hương
Trong đêm lạnh con sẽ là ánh lửa
Con bên đời là tiếng hát yêu thương.
(Theo vannghequandoi.com.vn)
Chú thích:
(1) Đồi A1: cứ điểm quan trọng bậc nhất trong tập đoàn cứ điểm của thực dân Pháp ở Điện Biên Phủ, nay thuộc phường Mường Thanh, thành phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên.
(2) Điện Biên: một tỉnh miền núi biên giới thuộc vùng Tây Bắc Việt Nam. Trong kháng chiến chống Pháp (1946 – 1954); ở đây, quân và dân ta đã làm nên chiến thắng “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”.
(3) Chiến hào: rãnh rộng và sâu dùng để ẩn nấp và đánh địch.
(4) Mường Thanh: thung lũng Mường Thanh (T.P Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên), nơi từng được xem như pháo đài bất khả chiến bại của Thực dân Pháp.
Câu 1. Hãy chỉ ra dấu hiệu hình thức để xác định thể thơ của bài thơ trên.
Phương pháp giải
Dựa vào đặc trưng thể loại
Lời giải chi tiết
Dấu hiệu hình thức: Số chữ trong các dòng thơ không bằng nhau là dấu hiệu để xác định thể thơ tự do của bài thơ.
Câu 2. Ở hai khổ thơ đầu, sự hi sinh của những người lính Điện Biên Phủ được khắc họa qua những từ ngữ nào?
Phương pháp giải
Chú ý các chi tiết miêu tả sự hi sinh của những người lính
Lời giải chi tiết
Ở hai khổ thơ đầu, sự hi sinh của những người lính Điện Biên Phủ được khắc họa qua những từ ngữ:
+ “ngã xuống”
+ “không tiếc máu xương mình”
Câu 3. Nêu hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tu từ so sánh trong các dòng thơ sau:
“Trên đỉnh đồi A1 có đám mây phượng vĩ
Nghiêng xuống sắc hoa đỏ chói
Như máu những người lính năm xưa”.
Phương pháp giải
Vận dụng kiến thức đã học về biện pháp so sánh
Lời giải chi tiết
- BPTT so sánh: đám mây phượng vĩ nghiêng xuống sắc hoa đỏ chói - máu những người lính năm xưa:
- Tác dụng:
+ Miêu tả khung cảnh rực rỡ trên đỉnh đồi A1 nổi bật với sắc đỏ của những chùm phượng vĩ như màu máu của những người chiến sĩ năm xưa ngã xuống; qua đó khẳng định sự hi sinh anh dũng của họ đã hóa thân vào non sông, đất nước.
+ Làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho câu thơ.
+ Thể hiện niềm tự hào, ngưỡng mộ và biết ơn đối với những người lính đã hi sinh.
Câu 4. Em hiểu thế nào về hình ảnh “ánh lửa” trong câu thơ “Trong đêm lạnh con sẽ là ánh lửa”?
Phương pháp giải
Nêu suy nghĩ của em
Lời giải chi tiết
Hình ảnh “ánh lửa” trong câu thơ “Trong đêm lạnh con sẽ là ánh lửa” là một tín hiệu nghệ thuật của bài thơ. Dưới đây là một vài gợi ý về cách hiểu:
- Ánh lửa là ánh sáng, hơi ấm xua đi cái lạnh lẽo của đêm dài.
- Ánh lửa còn tượng trưng cho tình yêu, sự gắn bó với quê hương, đất mẹ.
Câu 5. Bài thơ đã gợi nhắc sự hi sinh của bao thế hệ cha anh vì nền độc lập, hòa bình của dân tộc. Theo em, trong thời đại ngày nay, tuổi trẻ cần làm gì để xứng đáng với sự hi sinh ấy?
Phương pháp giải
Nêu suy nghĩ về sự hy sinh, liên hệ với trách nhiệm tuổi trẻ.
Lời giải chi tiết
- Học tập, rèn luyện không ngừng, vững vàng tri thức, bản lĩnh để góp phần xây dựng và bảo vệ đất nước trong thời bình.
- Giữ gìn truyền thống, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, biết tri ân, tưởng nhớ những người đi trước.
- Tích cực tham gia các hoạt động cộng đồng, sống đẹp, sống có ích, truyền cảm hứng yêu nước cho thế hệ mai sau.
