Đọc hiểu bài Nhớ ơn cha mẹ - Hoàng Mai
Với nội dung bài Đọc hiểu bài Nhớ ơn cha mẹ - Hoàng Mai chi tiết giúp học sinh dễ dàng tham khảo để chuẩn bị tốt cho kiểm tra sắp tới trong chương trình học Ngữ văn 9.
Đọc hiểu bài Nhớ ơn cha mẹ - Hoàng Mai
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:
NHỚ ƠN CHA MẸ
Ngày tháng bảy mưa rơi lướt thướt
Chạnh lòng con sướt mướt canh thâu
Mẹ cha giờ khuất nơi đâu
Dương gian hay cõi thâm sâu ngút ngàn
Đêm trở gió bàng hoàng tỉnh giấc
Nhớ công ơn chất ngất lòng đau
Mẹ cha khuất bóng đã lâu
Con chưa đền đáp ơn sâu cửu trùng
Nhớ cái thuở bần cùng cạn kiệt
Cha đảm đương mải miết vườn rau
Cơm canh khoai sắn bên nhau
Chắt chiu ngày tháng mong cầu vươn lên
Thời gian vững lòng bền cha bước
Lên tỉnh thành sau trước lo toan
Đàn con sâm sấp hiền ngoan
Mẹ thay cha dạy bảo ban con khờ
Rồi đến lúc con thơ đã lớn
Bỏ mẹ cha về chốn phồn hoa
Đứa an phận đứa bôn ba
Xót xa con trẻ lệ nhòa đêm thâu.
Khi con đã bắt đầu ổn định
Thì mẹ cha thân tịnh bất an
Mẹ đi về chốn mây ngàn
Cha thương nhớ mẹ võ vàng theo sau
Con chưa kịp ơn sâu đền đáp
Chỉ mong sao Phật Pháp nhiệm màu
Mẹ cha thoát cảnh khổ đau…
Luân hồi sanh tử nguyện cầu vãng sanh
(Tác giả: Hoàng Mai)
Chú thích:
* Hoàng Mai quê ở Đông Anh, Hà Nội, sáng tác không nhiều nhưng thơ của Hoàng Mai hấp dẫn người đọc bởi một hồn thơ đậm sắc thái hoài cổ, giàu cảm xúc và thường tập trung khai thác đề tài nói về tình cảm gia đình. Ngôn ngữ thơ giản dị, gần gũi nhưng đã chạm đến trái tim bạn đọc bởi tình cảm chân thành, tha thiết.
* Từ ngữ khó:
- Dương gian: trần gian
- Cửu trùng: chín tầng trời cao. Trong câu thơ, “cửu trùng" ý chỉ công lao to lớn của cha mẹ.
- Vãng sanh: Vượt qua sầu não, sống một cuộc sống thanh tịnh, an vui.
Câu 1. Bài thơ trên thuộc thể thơ nào?
Phương pháp giải
Dựa vào đặc trưng thể loại
Lời giải chi tiết
Thể thơ: song thất lục bát
Câu 2. Nhân vật trữ tình trong bài thơ là ai?
Phương pháp giải
Đọc kĩ văn bản và xác định nhân vật trữ tình
Lời giải chi tiết
Nhân vật trữ tình là người con, đang bày tỏ nỗi nhớ thương, biết ơn cha mẹ.
Câu 3. Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ nói giảm nói tránh
được sử dụng trong hai câu thơ sau:
“Mẹ đi về chốn mây ngàn
Cha thương nhớ mẹ võ vàng theo sau"
Phương pháp giải
Vận dụng kiến thức đã học về biện pháp nói giảm nói tránh
Lời giải chi tiết
- Biện pháp nói giảm, nói tránh: “Mẹ đi về chốn mây ngàn”, “Cha… theo sau” thay cho cách nói trực tiếp “cha mẹ đã qua đời”.
- Tác dụng: Làm cho sự ra đi của cha mẹ trở nên nhẹ nhàng, bớt đau thương, đồng thời thể hiện nỗi xót xa, thương nhớ khôn nguôi của người con trước sự mất mát lớn lao.
Câu 4. Đoạn thơ sau đã diễn tả tình cảnh và nỗi niềm gì của nhân vật trữ tình?
“Khi con đã bắt đầu ổn định
Thì mẹ cha thân tịnh bất an
Mẹ đi về chốn mây ngàn
Cha thương nhớ mẹ võ vàng theo sau
Con chưa kịp ơn sâu đền đáp
Chỉ mong sao Phật Pháp nhiệm màu
Mẹ cha thoát cảnh khổ đau...
Luân hồi sanh từ nguyện cầu vãng sanh"
Phương pháp giải
Đọc kĩ văn bản
Lời giải chi tiết
- Đoạn thơ diễn tả nỗi đau đớn, xót xa của người con khi cha mẹ lần lượt qua đời, không còn cơ hội phụng dưỡng, báo hiếu.
- Đồng thời, nhân vật trữ tình bộc lộ tấm lòng hiếu thảo sâu nặng: mong cầu cha mẹ thoát cảnh khổ đau, được an yên nơi cõi Phật.
Câu 5. Là một người con, em sẽ làm gì để khi cha mẹ mất đi rồi sẽ không còn điều gì ân hận và nuối tiếc.
Phương pháp giải
Liên hệ bản thân
Lời giải chi tiết
- Biết yêu thương, kính trọng, hiếu thảo với cha mẹ ngay từ khi còn sống.
- Chăm ngoan, học giỏi, sống có trách nhiệm để cha mẹ vui lòng.
- Quan tâm, chia sẻ, phụ giúp cha mẹ trong công việc hằng ngày.
- Luôn biết ơn, trân trọng những hi sinh của cha mẹ và cố gắng sống tốt để xứng đáng với công lao sinh thành, dưỡng dục.
