Phương trình chuyển động thẳng đều

Trong chương trình Vật lý phổ thông, chuyển động thẳng đều là dạng chuyển động cơ bản nhất, giúp học sinh làm quen với các khái niệm về vận tốc, quãng đường và thời gian. Phương trình chuyển động thẳng đều là công cụ quan trọng để mô tả quỹ đạo và vị trí của vật theo thời gian, đồng thời là nền tảng để học các dạng chuyển động phức tạp hơn. Bài viết này sẽ giới thiệu chi tiết công thức, cách thiết lập và vận dụng phương trình chuyển động thẳng đều, kèm ví dụ minh họa giúp bạn dễ dàng nắm bắt và áp dụng.

A. Thế nào là chuyển động thẳng đều

Chuyển động thẳng đều là chuyển động có quỹ đạo là đường thẳng và có tốc độ trung bình như nhau trên mọi quãng đường

B. Các đại lượng đặc trưng. Phương trình chuyển động thẳng đều

a) Vectơ vận tốc:  Để xác định phương chiều, độ nhanh chậm của chuyển động.

Độ lớn vận tốc của vật trong chuyển động thẳng đều là ađại lượng không đổi: v = không đổi

b) Quãng đường: s = v.t

Trong chuyển động thẳng đều, quãng đường s tỉ lệ thuận với thời gian chuyển động t

c) Phương trình chuyển động: x = x₀ + v.t

x₀: vị trí ban đầu của vật ( ở thời điểm t = 0) .     

• Nếu x₀> 0: vật bắt đầu chuyển động ở phần dương trên trục Ox

v: vận tốc của vật, đơn vị m/s         

• Nếu x₀< 0: vật bắt đầu chuyển động ở phần âm trên trục Ox.

t: thời điểm của chuyển động (s).               

x: vị trí của vật trên trục Ox ở thời điểm t. 

Lưu ý: Vật chuyển động trên trục Ox. 

• Nếu v > 0: vật chuyển động theo chiều dương của trục Ox
• Nếu v < 0: vật chuyển động theo chiều âm (ngược chiều dương) của trục Ox

C. Đồ thị tọa độ theo thời gian x(t)

Đồ thị tọa độ theo thời gian trong chuyển động thẳng đều

D. Đồ thị vận tốc theo thời gian v(t)

Đồ thị vận tốc theo thời gian:

--------------------------------------

Hiểu và vận dụng thành thạo phương trình chuyển động thẳng đều sẽ giúp bạn giải nhanh các bài tập cơ bản và nâng cao trong môn Vật lý, cũng như ứng dụng trong thực tế như tính toán thời gian di chuyển hay quãng đường đi được. Với công thức và ví dụ cụ thể đã được trình bày ở trên, bạn có thể luyện tập để ghi nhớ lâu và áp dụng linh hoạt. Hãy thường xuyên giải các dạng bài khác nhau để rèn luyện kỹ năng phân tích đề, thiết lập phương trình chính xác và tính toán nhanh chóng.