Bàn luận về phép học (Nguyễn Thiếp) - Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm
Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm: Bàn luận về phép học
Tác phẩm Bàn luận về phép học (Nguyễn Thiếp) - Ngữ văn 8 học kì 2. Để giúp các em học sinh nắm được những thông tin cơ bản về tác phẩm này, VnDoc gửi tới các bạn tài liệu Bàn về phép học - Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm. Sau đây mời các bạn tham khảo chi tiết.
I. Đôi nét về tác giả Nguyễn Thiếp
- Nguyễn Thiếp (1723-1804) tự là Khải Xuyên, hiệu là Lạp Phong Cư Sĩ, người đương thời kính trọng gọi là La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp
- Quê quán: làng Mật Thôn, xã Ao Nguyệt, huyện La Sơn (nay thuộc huyện Đức Thọ) tỉnh Hà Tĩnh
- Cuộc đời và sự nghiệp sáng tác:
+ Ông từng làm quan dưới triều Lê nhưng sau đó từ quan về dạy học
+ Ông từng được vua Quang Trung viết thư mời giúp triều Tây Sơn, góp phần xây dựng đất nước về mặt chính trị
+ Những tác phẩm tiêu biểu: La Sơn tiên sinh thi tập, Hạnh Am di văn…
II. Đôi nét về tác phẩm Bàn luận về phép học
1. Hoàn cảnh sáng tác
- Nguyễn Thiếp làm quan một thời gian dưới triều Lê rồi về dạy học. Khi Quang Trung xây dựng đất nước đã viết thư mời ông giúp dân giúp nước về mặt văn hóa giáo dục, vì vậy tháng 8 năm 1971, Nguyễn Thiếp đã đang lên vua bản tấu này
2. Thể loại: Tấu
3. Bố cục
Chia làm 3 phần:
- Phần 1: Từ đầu đến “điều tệ hại ấy”: Mục đích của việc học
- Phần 2: Tiếp đến “xin chớ bỏ qua”: Bàn luận về cách học
- Phần 3: Còn lại: Tác dụng của việc học
4. Giá trị nội dung
- Bài tấu giúp ta hiểu được mục đích của việc học là để làm người có đạo đức, có tri thức, góp phần xây dựng đất nước chứ không phải học để cầu danh lợi. Học tốt phải có phương pháp học đặc biệt học phải đi đôi với hành.
5. Giá trị nghệ thuật
- Bài tấu có cách lập luận chặt chẽ, lí lẽ rõ ràng
- Ngôn ngữ giản dị, rõ ràng, ý tứ bộc lộ trực tiếp giàu sức thuyết phục
III. Dàn ý phân tích tác phẩm Bàn luận về phép học
I/ Mở bài
- Giới thiệu vài nét về tác giả Nguyễn Thiếp - một viên quan dưới triều nhà Lê, có nhiều đóng góp cho xây dựng đất nước về chính trị.
- Bàn luận về phép học là một bài tấu đã khát quát và đưa ra một cách khách quan nhất về mục đích của việc học và cách học sao cho đúng đắn đạt hiệu quả.
II/ Thân bài
1. Bàn luận về mục đích của việc học
- Khái quát mục đích của việc học: “Ngọc không mài, không thành đồ vật; người không học, không biết rõ đạo” => chân lí học tập đúng đắn từ lâu đời
- Chỉ bằng con đường học tập thì con người mới trưởng thành, là người có đạo đức
- Học là một quá trình tất yếu, quy luật muôn đời
- Phê phán lối học hình thức
- Nêu lên hậu quả khôn lường của những lối học tiêu cực ấy
⇒ Những lời bàn luận sâu sắc, nghiêm túc, xác đáng với tầm nhìn cao rộng, đầy tâm huyết với nước nhà
2. Bàn luận về cách học
- Phê phán những cách học sai lầm và nêu rõ mục đích tai hại của nó
- Tác giả cũng đã trình bày quan điểm tích cực của mình về chủ trương phát triển sự học cho thật hiệu quả
- Bên cạnh đó tác giả còn nêu lên chủ trương phát triển sự học sâu rộng khắp cả nước
⇒ Về nội dung học, tác giả vẫn đi theo truyền thống cũ, không đưa ra điều gì mới mẻ mà chủ yếu là cải cách về phương pháp học
3. Tác dụng của phép học
- Mục đích học chân chính, cách học tích cực sẽ là cơ sở vững chắc cho đạo học, bồi dưỡng được nhân tài cho quốc gia
⇒ Tin tưởng rằng, học chân chính nhất đinh trường tồn và cũng gửi gắm niềm hi vọng về tương lai tốt đẹp của đất nước
III/ Kết bài
- Khẳng định lại giá trị nội dung, nghệ thuật: Là bản tâu của Nguyễn Thiếp về việc học để phần nào củng cố, kiến thiết xây dựng nước nhà phát triển theo hướng chú trọng giáo dục.
- Liên hệ: Bản thân mỗi người nhất là học sinh cần chú trọng việc học tập, tu dưỡng để đưa đất nước ngày càng giàu đẹp bằng con đường học tập chân chính
Dàn ý Suy nghĩ của bản thân về mục đích và phương pháp học của bản thân qua bà Bàn luận về phép học của La sơn Phu tử Nguyễn Thiếp
1. Mở bài
Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: Câu nói của La sơn Phu tử Nguyễn Thiếp “Người không học như ngọc không mài”.
2. Thân bài
a. Giải thích
“ngọc không mài”: viên ngọc sần sùi, thô ráp của tự nhiên, không có tác động của con người, chưa được chế tác hay mài giũa để trở nên tỏa sáng, làm đẹp cho đời, cho người.
Ý cả câu: con người không được học hành sẽ không trở thành người tài giỏi, giúp ích cho xã hội, tỏa sáng, không giúp cho xã hội phát triển. Đề cao vai trò của việc học tập trong cuộc sống mỗi người và trong sự phát triển chung của xã hội.
b. Phân tích
Để có được cuộc sống tốt đẹp hơn, tiến bộ hơn, con người cần phải học tập, trau dồi kiến thức để hoàn thiện bản thân mình.
Không có học hành, con người sẽ chỉ dừng lại ở một mức độ nhất định và xã hội không thể phát triển mạnh mẽ như hiện nay.
Nếu tất cả con người đều cố gắng mài giũa bản thân, trau dồi kiến thức, vươn lên, hướng về phía trước thì xã hội sẽ phát triển và tốt đẹp hơn.
c. Chứng minh
Học sinh tự lựa chọn dẫn chứng minh họa cho bài làm văn của mình.
(Lưu ý: dẫn chứng phải gần gũi, xác thực và tiêu biểu được nhiều người biết đến).
d. Phản đề
Trong xã hội có những người tuy có điều kiện tốt để học tập và phát triển bản thân nhưng lại không biết trân trọng và cố gắng mà chỉ biết lao theo những thú vui của bản thân mình. Những người này đáng bị chỉ trích và phê phán thẳng thắn.
3. Kết bài
Khái quát lại vấn đề nghị luận (Câu nói: “Người không học như ngọc không mài”) và rút ra bài học và bản thân.
......................................
Trên đây VnDoc đã gửi tới các bạn Lý thuyết Ngữ văn 7: Bàn luận về phép học (Nguyễn Thiếp). Hy vọng thông qua tài liệu này, các em học sinh sẽ nắm được những thông tin chính về tác phẩm bao gồm tóm tắt nội dung, lập dàn ý phân tích, bố cục, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật cùng hoàn cảnh sáng tác, ra đời của tác phẩm ....
Ngoài Bàn luận về phép học (Nguyễn Thiếp) - Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm, các bạn có thể tham khảo các tài liệu Ngữ văn 8 khác trên VnDoc để chuẩn bị cho kì thi học kì 2 lớp 8 sắp tới.
Năm học 2023 - 2024 các em học sinh sẽ được làm quen với 3 bộ sách mới: Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức với cuộc sống và Cánh diều. Để giúp các em học sinh biết cách soạn văn 8 những bộ sách mới này, VnDoc đã biên soạn tài liệu soạn bài, văn mẫu, tác giả tác phẩm cho 3 bộ sách. Mời các bạn tham khảo qua các chuyên mục dưới đây:
