Giải bài tập trang 73 SGK Sinh lớp 9: Thường biến
Lời giải hay bài tập Sinh lớp 9 bài 25
Giải bài tập trang 73 SGK Sinh lớp 9: Thường biến được VnDoc sưu tầm và đăng tải. Lời giải hay bài tập Sinh học 9 bài 25 này tổng hợp lý thuyết và lời giải của các câu hỏi trong sách giáo khoa về thường biến trong chương trình học môn Sinh học 9. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các em học sinh.
Thường biến là gì?
Thường biến là những biến đổi ở kiểu hình của cùng một kiểu gen, phát sinh trong đời cá thể dưới ảnh hưởng của môi trường, không do sự biếnđổi trong kiểu gen(không liên quan đến cơ sở di truyền).
A. Tóm tắt lý thuyết:
Cùng một kiểu gen quy định tính trạng số lượng nhưng có thể phản ứng thành nhiều kiểu hình khác nhau tuỳ thuộc vào điều kiện môi trường. Tuy nhiên, khả năng phản ứng khác nhau hay thường biến có giới hạn do kiểu gen quy định.
Ví dụ: Giống lúa DR2 được tạo ra từ một dòng tế bào (2n) biến đổi, có thể đạt năng suất tối đa gần 8 tấn/ha/vụ trong điều kiện gieo trồng tốt nhất, còn trong điều kiện bình thường chỉ đạt năng suất bình quân 4,5 – 5,0 tấn/ha.
Trong thực tiễn, người ta thường gặp hiện tượng một kiểu gen cho nhiều kiểu hình khác nhau khi sống ở các điều kiện môi trường (đất, nước, không khí, thức ăn, điều kiện chăm sóc,...) khác nhau.
Ví dụ 1: Ở một cây rau dừa nước: khúc thân mọc trên bờ có đường kính nhỏ và chắc, lá nhỏ; khúc thân mọc ven bờ có thân và lá lớn hơn; khúc thân mọc trải trên mặt nước thì thân có đường kính lớn hơn hai khúc trên và ở mỗi đốt, một phần rễ biến thành phao, lá cũng to hơn.
Ví dụ 2: Cùng thuộc một giống su hào thuần chủng, nhưng cây trồng ở luống được bón phân, tưới nước và phòng trừ sâu bệnh đúng quy trình kĩ thuật thì có củ to hơn hẳn so với củ ở những cây trồng ở luống không làm đúng quy trình kĩ thuật.
Sự biểu hiện ra một kiểu hình của một cơ thể phụ thuộc vào sự tương tác giữa kiểu gen và môi trường.
Yếu tố được xem như không biến đổi là kiểu gen. Sự biến đổi kiểu hình trong các trường hợp trên do tác động của môi trường.
Thường biến là những biến đổi ở kiểu hình phát sinh trong đời cá thể dưới ảnh hưởng trực tiếp của môi trường.
B. Hướng dẫn giải bài tập SGK Sinh Học 9 trang 73:
Bài 1: (trang 73 SGK Sinh 9)
Thường biến là gì? Phân biệt thường biến với đột biến?
Đáp án và hướng dẫn giải bài 1:
Thường biến là những biến đổi kiểu hình phát sinh trong đời cá thể dưới ảnh hưởng trực tiếp của môi trường.
Phân biệt thường biến với đột biến:
Thường biến | Đột biến |
1. Biến đổi kiểu hình | 1. Biến đổi cơ sở vật chất |
2. Không di truyền | 2. Di truyền |
3. Phát sinh đồng loạt theo cùng một hướng, tương ứng với điều kiện môi trường | 3. Xuất hiện với tần suất thấp, ngẫu nhiên |
4. Giúp sinh vật thích nghi | 4. Thường có hại |
Bài 2: (trang 73 SGK Sinh 9)
Mức phản ứng là gì? Cho ví dụ trên cây trồng hoặc vật nuôi?
Đáp án và hướng dẫn giải bài 2:
Mức phản ứng là giới hạn của thường biến của một kiểu gen (hoặc chỉ một gen hay nhóm gen) trước môi trường khác nhau. Mức phản ứng do kiểu gen quy định.
Bài 3: (trang 73 SGK Sinh 9)
Đáp án và hướng dẫn giải bài 3:
Người ta đã vận dụng những hiểu biết về ảnh hưởng của môi trường đốì với các tính trạng số lượng trong trường hợp tạo điều kiện thuận lợi nhất để đạt tới kiểu hình tối đa nhằm tăng năng suất và hạn chế các điều kiện ảnh hưởng xấu, làm giảm năng suất.
Người ta vận dụng những hiểu biết về mức phản ứng để tăng năng suất vật nuôi cây trồng theo hai cách: áp dụng kĩ thuật chăn nuôi, trồng trọt thích hợp hoặc cải tạo, thay giống cũ bằng giống mới có tiềm năng năng suất cao hơn.
