Giải Hóa 9 bài 29: Axit cacbonic và muối cacbonat

Giải Hóa 9 bài 29: Axit cacbonic và muối cacbonat được VnDoc sưu tầm và đăng tải. Tài liệu hướng dẫn trả lời các câu hỏi trong SGK Hóa 9 trang 91, giúp các bạn học sinh hệ thống lại những kiến thức đã học trong bài, định hướng phương pháp giải các bài tập cụ thể. Sau đây mời các bạn tham khảo chi tiết.

A. Tóm tắt lý thuyết hóa 9 bài 29 

I. Axit cacbonic (H₂CO₃)

1. Trạng thái tự nhiên và tính chất vật lí

Trong nước tự nhiên và nước mưa có hòa tan khí cacbonic: 1000m³ nước hòa tan được 90 m³ khí CO₂.

Một phần khí CO₂ tác dụng với nước tạo thành dung dịch axit cacbonic, phần lớn vẫn tồn tại ở dạng phân tử CO₂

2. Tính chất hóa học

H₂CO₃ là một axit yếu, dung dịch H₂CO₃ chỉ làm quỳ tím chuyển thành màu đỏ nhạt, bị axit mạnh đẩy ra khỏi muối.

H₂CO₃ là một axit không bền: H₂CO₃ tạo thành trong các phản ứng hóa học bị phân hủy ngay thành CO₂ và H₂O.

II. Muối cacbonat

1. Phân loại

Muối trung hòa: Không còn nguyên tố H trong thành phần gốc axit.

Thí dụ: Na₂CO₃, CaCO₃,..

Muối axit: Có nguyên tố H trong thành phần gốc axit.

Thí dụ: NaHCO₃, Ca(HCO₃)₂...

2. Tính chất

Tính tan: Chỉ có một số muối cacbonat tan dược, như Na₂CO₃, K₂CO₃... và muối axit như Ca(HCO₃)₂,... Hầu hết muối cacbonat trung hòa không tan, như CaCO₃, BaCO₃, MgCO₃...

3. Tính chất hóa học

Muối cacbonat tác dụng với dd axit mạnh hơn (HCl, HNO₃, H₂SO₄,...) tạo thành muối mới và CO₂.

Một số dung dịch muối cacbonat tác dụng với dung dịch bazơ tạo thành muối mới và bazơ mới.

Dung dịch muối cacbonat tác dụng với một số dung dịch muối tạo thành 2 muối mới

Nhiều muối cacbonat (trừ Na₂CO₃, K₂CO₃,... ) dễ bị nhiệt phân hủy giải phóng khí CO₂

Thí dụ: CaCO₃\(\overset{t^{o} }{\rightarrow}\) CaO + CO₂

4. Ứng dụng

CaCO₃ là thành phần chính của đá vôi, được dùng để sản xuất vôi, xi măng..

Na₂CO₃ được dùng để nấu xà phòng, sản xuất thủy tinh,..

NaHCO₃ được dùng làm dược phẩm, hóa chất trong bình cứu hỏa,...

B. Giải bài tập Hóa 9 bài 29

Bài 1 trang 91 SGK Hóa 9

Hãy lấy ví dụ chứng tỏ rằng H₂CO₃ là axit yếu hơn HCl và là axit không bền.

Hướng dẫn giải bài tập

Axit HCl tác dụng với muối cacbonat tạo thành axit cacbonic.

2HCl + Na₂CO₃ → 2NaCl + H₂CO₃

H₂CO₃ là axit không bền, bị phân hủy ngay cho CO₂ và H₂O nên phương trình được viết là:

2HCl + Na₂CO₃ → 2NaCl + CO₂ ↑ + H₂O.

Bài 2 trang 91 SGK Hóa 9

Dựa vào tính chất hóa học của muối cacbonat, hãy nêu tính chất của muối MgCO₃ và viết các phương trình hóa học minh họa.

Hướng dẫn giải bài tập

MgCO₃ có tính chất của muối cacbonat.

Tác dụng với dung dịch axit:

MgCO₃ + H₂SO₄ → MgSO₄ + CO₂ ↑ + H₂O.

MgCO₃ không tan trong nước, không tác dụng với dung dịch muối và dung dịch bazơ.

Dễ bị phân hủy:

MgCO₃ → MgO + CO₂.

Bài 3 trang 91 SGK Hóa 9

Viết các phương trình hóa học biểu diễn chuyển hóa sau:

\(C\overset{(1)}{\rightarrow}CO_{2} \overset{(2)}{\rightarrow} CaCO_{3}\overset{x1}{\rightarrow}CO_{2}\)

Hướng dẫn giải bài tập

Các phương trình hóa học:

(1) C + O₂ → CO₂

(2) CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃ ↓ + H₂O

(3) CaCO₃ + 2HCl → CaCl₂ + CO₂ + H₂O

Bài 4 trang 91 SGK Hóa 9

Hãy cho biết trong các cặp chất sau đây, cặp nào có thể tác dụng với nhau.

a) H₂SO₄ và KHCO₃

b) K₂CO₃ và NaCl

c) MgCO₃ và HCl

d) CaCl₂ và Na₂CO₃

e) Ba(OH)₂ và K₂CO₃

Giải thích và viết các phương trình hóa học.

Hướng dẫn giải bài tập

Những cặp chất tác dụng với nhau:

a) H₂SO₄ + 2KHCO₃ → K₂SO₄ + 2CO₂ ↑ + 2H₂O

c) MgCO₃ + 2HCl → MgCl₂ + CO₂ ↑ + H₂O

d) CaCl₂ + Na₂CO₃ → CaCO₃ ↓ + 2NaCl

e) Ba(OH)₂ + K₂CO₃ → BaCO₃ ↓ + 2KOH

Cặp chất không tác dụng với nhau: b).

Bài 5 trang 91 SGK Hóa 9

Hãy tính thể tích khí CO₂ (đktc) tạo thành để dập tắt đám cháy nếu trong bình chữa cháy có dung dịch chứa 980g H₂SO₄ tác dụng hết với dung dịch NaHCO₃.

Hướng dẫn giải bài tập

Phương trình hóa học của phản ứng:

n_H2SO4 = 980/98 =10 mol

2NaHCO₃ + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + 2CO₂ ↑ + 2H₂O

Theo pt: n_CO2 = 2.n_H2SO4 = 10 x 2 = 20 mol.

V_CO2 = n. 22,4 = 20 x 22,4 = 448 lít.

>> Bài tiếp theo: Giải Hóa 9 Bài 30: Silic Công nghiệp silicat

C. Giải SBT Hóa 9 bài 29: Axit cacbonic và muối cacbonat

VnDoc đã biên soạn hướng dẫn giải chi bài tập sách bài tập tại: Giải SBT Hóa 9 bài 29: Axit cacbonic và muối cacbonat

D. Trắc nghiệm Hóa 9 bài 29 Axit cacbonic và muối cacbonat

Ngoài Giải bài tập trong sgk Hóa 9, VnDoc gửi tới các bạn bộ câu hỏi trắc nghiệm Hóa 9 bài 29, giúp các em củng cố kiến thức được học hiệu quả. Tài liệu dưới dạng trực tuyến cho các em trực tiếp làm bài và kiểm tra kết quả ngay khi làm xong.

.............................................

Ngoài Giải Hóa 9 bài 29: Axit cacbonic và muối cacbonat, các bạn học sinh còn có thể tham khảo các Trắc nghiệm Hóa học 9, Giải sách bài tập Hóa 9, Giải bài tập Hóa học 9 các môn Toán, Văn, Anh, Lý, Địa, Sinh mà chúng tôi đã sưu tầm và chọn lọc. Với tài liệu lớp 9 này giúp các bạn rèn luyện thêm kỹ năng giải đề và làm bài tốt hơn. Chúc các bạn học tốt.