Hóa học 9 Bài 1: Tính chất hóa học của oxit. Khái quát về sự phân loại oxit

Hóa học 9 Bài 1: Tính chất hóa học của oxit. Khái quát về sự phân loại oxit được VnDoc biên soạn, nội dung tóm tắt trọng tâm hóa 9 bài 1. Bên cạnh đó tổng hợp các câu hỏi lí thuyết, bài tập tính toán trong bài cũng như chương trình giảng dạy môn Hóa học lớp 9.

Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh. Mời quý thầy cô cùng các bạn tham khảo tài liệu dưới.

I. Tóm tắt nội dung kiến thức trọng tâm

1. Tính chất hóa học của Oxit bazơ

a. Khái niệm: Thường là oxit của kim loại tương ứng với một bazơ

Ví dụ: Na₂O tương ứng với bazơ NaOH

Cu₂O tương ứng với bazơ Cu(OH)₂

b. Phân loại:

Oxit bazơ tan: Na₂O, K₂O, BaO, CaO,…

Oxit bazơ không tan: CuO, Fe2O3, MgO,…

c. Tính chất hóa học của Oxit bazơ

• Oxit bazơ tác dụng với nước H₂O

Một số Oxit bazơ tác dụng với nước tạo thành dung dịch bazơ (kiềm)

PTPƯ: Oxit bazơ + H₂O → Bazơ

Ví dụ:

BaO (r) + H₂O (dd) → Ba(OH)₂

BaO + H₂O (dd) → Ba(OH)₂

Một số oxit bazơ khác tác dụng với nước như: K₂O, Li₂O, Rb₂O, Cs₂O, SrO,…

• Oxit bazơ tác dụng với Axit

Oxit bazơ tác dụng với axit tạo thành muối và nước

PTPƯ: Oxit bazơ + Axit → Muối + H₂O

Ví dụ:

CuO(r) + HCl(dd) → CuCl₂(dd) + H₂O

BaO + 2HCl → BaCl₂ + H₂O

• Oxit bazơ tác dụng với Oxit axit

Một số oxit bazơ (là những oxit bazơ tan trong nước) tác dụng với oxit axit tạo thành muối

PTPƯ: Oxit bazơ + Oxit axit → Muối

Ví dụ:

CaO + CO₂ → CaCO₃

BaO + CO₂ → BaCO₃

2. Tính chất hóa học của Oxit axit

a. Khái niệm: Thường là oxit của phi kim tương ứng với một axit

Ví dụ: SO₃ tương ứng với bazơ H₂SO₄

b. Tính chất hóa học của Oxit axit

• Oxit axit tác dụng với nước H₂O

Nhiều Oxit axit tác dụng với nước tạo thành dung dịch axit

PTPƯ: Oxit axit + H₂O → Axit

Ví dụ:

SO₃(k) + H₂O_(dd) → H₂SO₄ (dd)

N₂O₅ + H₂O_(dd) → 2HNO₃

• Oxit axit tác dụng với Bazơ

Oxit axit tác dụng với bazơ tạo thành muối và nước

PTPƯ: Oxit axit + Bazơ → Muối + H₂O

Ví dụ:

SO₃ + Ca(OH)₂ → CaSO₄ + H₂O

Ba(OH)₂ + CO₂ → BaCO₃ + H₂O

• Oxit axit tác dụng với Oxit bazơ

Một số oxit bazơ (là những oxit bazơ tan trong nước) tác dụng với oxit axit tạo thành muối

PTPƯ: Oxit axit + Oxit bazơ → Muối

Ví dụ: CaO + CO₂ → CaCO₃

3. Phân loại oxit

Oxit được chia thành 4 loại:

• Oxit bazơ: Là những oxit khi tác dụng với dung dịch axit tạo thành muối và nước

+ Bazơ không tan: CuO, FeO, MgO, Ag₂O,…

+ Bazơ tan: Na₂O, K₂O, BaO, CaO

• Oxit axit: Là những oxit khi tác dụng với dung dịch bazơ tạo thành muối và nước.

Ví dụ: SO₂, SO₃, CO₂, P₂O₅, N₂O₅

• Oxit trung tính: Còn được gọi là oxit không tạo muối, là oxit không tác dụng với axit, bazơ, muối.

Ví dụ: N₂O, NO, CO,…

• Oxit lưỡng tính: Là những oxit khi tác dụng với dung dịch bazơ, và khi tác dụng với dung dịch axit tạo thành muối và nước.

Ví dụ: Al₂O₃, ZnO, Cr₂O₃,…

Al₂O₃ + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂O

Al₂O₃ + 2NaOH → 2NaAlO₂ + H₂O

II. Bài tập mở rộng củng cố

Câu 1. Dãy chất nào dưới đây gồm các oxit axit?

A. SO₂, Na₂O, N₂O₅

B. SO₂, CO, N₂O₅

C. SO₂, CO₂, P₂O₅

D. SO₂, K₂O, CO₂

Câu 2. Dãy chất nào dưới đây gồm các oxit bazơ

A. CO₂, CaO, K₂O

B. CaO, K₂O, Li₂O

C. SO₂, BaO, MgO

D. FeO, CO, CuO

Câu 3. Dãy chất nào dưới đây gồm các oxit tác dụng được với dung dịch HCl?

A. CaO, Na₂O, SO₂

B. FeO, CaO, MgO

C. CO₂, CaO, BaO

D. MgO, CaO, NO

Câu 4. Dãy chất nào dưới đây gồm các oxit tác dụng được với dung dịch KOH?

A. CO₂, Na₂O, SO₃

B. N₂O, BaO, CO₂

C. N₂O₅, P₂O₅, CO₂

D. CuO, CO₂, Na₂O

Câu 5. Dãy chất nào dưới đây gồm các oxit tác dụng được với nước?

A. CaO, CuO, SO₃, Na₂O

B. CaO, N₂O₅, K₂O, CuO

C. Na₂O, BaO, N₂O, FeO

D. SO₃, CO₂, BaO, CaO

Câu 6. Cho các chất sau: H₂O, Na₂O, CO₂, CuO và HCl. Số cặp chất phản ứng được với nhau là:

A. 4

B. 5

C. 6

D. 3

Câu 7. Cho 16 gam bột CuO tác dụng hoàn toàn với 400ml dung dịch HCl. Nồng độ mol của dung dịch đã dùng là?

A. 0,1M

B. 1M

C. 0,2M

D. 2M

Câu 8. Hòa tan hoàn toàn 2,4 gam một oxit kim loại hóa trị II cần dùng hết 10 gam dung dịch HCl 21,9%. Xác định công thức hóa học của oxit trên.

A. FeO

B. CaO

C. MgO

D. CuO

Câu 9. Cho 1,82 gam hỗn hợp MgO và Al₂O₃ tác dụng vừa đủ với 250 ml dung dịch H₂SO₄ 0,2M. Thành phần % khối lượng của mỗi oxit trong hỗn hợp là:

A. 43,96% và 56,04%

B. 56,33% và 43,67%

C. 27,18% và 72,82%

D. 53,63% và 46,37%

Câu 10. Cho a gam SO₃ tác dụng với một lượng nước lấy dư, thu được 2,94 gam axit. Giá trị của a là:

A. 2,4

B. 0,24

C. 1,2

D. 0,12

III. Đáp án - Hướng dẫn giải bài tập

1C

2B

3B

4C

5D

6B

7B

8D

9A

10A

Câu 7.

PTHH:

CuO + 2HCl → CuCl₂ + H₂O

n_CuO = 0,2 mol

Theo phương trình hóa học: n_HCl = 2n_CuO => n_HCl = 0,4 mol => C_M HCl = 0,4/0,4 = 1M

Câu 8.

CTTQ của oxit kim loại có hóa trị 2 là: MO

PTHH:

MO + 2HCl → MCl₂ + H₂O

n_MO = nHCl/2 = 0,03 mol

M_MO = 80 => M + 16 = 80 => M = 64 => M là Cu

CTHH của oxit là CuO

Câu 9.

Ta có:

nH₂SO₄ = 0,04 mol

Gọi số mol của MgO và Al₂O₃ lần lượt là x, y

Theo đề bài ta có: 40x + 102 y = 1,82 (1)

PTHH:

MgO + H₂SO₄ → MgSO₄ + H₂O

x      x

Al₂O₃ + 3H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3H₂O

y      3y

Theo phương trình: nH₂SO₄ = x + 3y = 0,05 (2)

Giải hệ phương trình (1), (2) được: x = 0,02; y = 0,01

Thành phần % khối lượng của mỗi chất trong hỗn hợp:

Câu 10.

nH₂SO₄ = 0,03 mol

PTHH:

SO₃ + H₂O → H₂SO₄

Theo phương trình hóa học nSO₃ = nH₂SO₄ = 0,03 mol => mSO₃ = 2,4 gam

.....................

Hóa học 9 Bài 1: Tính chất hóa học của oxit. Khái quát về sự phân loại oxit được VnDoc biên soạn nằm trong nội dung Hóa 9 Bài 1 mở đầu chương 1. Nội dung tài liệu hướng tới các bạn củng cố kiến thức bằng cách tóm tắt trọng tâm lí thuyết bài học, từ đó rèn luyện bằng các dạng câu hỏi trắc nghiệm.

Trên đây VnDoc đã đưa tới các bạn bộ tài liệu rất hữu ích Hóa 9 Bài 1. Để có kết quả cao hơn trong học tập, VnDoc xin giới thiệu tới các bạn học sinh tài liệu Chuyên đề Toán 9, Chuyên đề Vật Lí 9, Lý thuyết Sinh học 9, Giải bài tập Hóa học 9, Tài liệu học tập lớp 9 mà VnDoc tổng hợp và đăng tải.