Soạn bài Ôn tập trang 30 lớp 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo
Soạn Văn 9 trang 30 Tập 1 Chân trời sáng tạo
Bản quyền tài liệu thuộc về VnDoc
Nghiêm cấm hành vi sao chép với mục đích thương mại.
Câu 1 trang 30 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Kết cấu của một bài thơ được thể hiện ở những phương diện nào?
Trả lời:
Kết cấu của một bài thơ được thể hiện ở những phương diện sau:
- Sự chọn lựa thể thơ
- Sự sắp xếp các phần, các đoạn thơ theo một trình tự nhất định (bố cục)
- Sự triển khai mạch cảm xúc
- Sự phối hợp của vẫn, nhịp, hình ảnh thơ, các biện pháp tu từ...
Câu 2 trang 30 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Hoàn thành bảng dưới đây (làm vào vở):
Quê hương | Bếp lửa | Mùa xuân nho nhỏ | |
Một số hình ảnh, từ ngữ tiêu biểu | |||
Biện pháp tu từ chủ yếu | |||
Cách gieo vần | |||
Chủ đề | |||
Cảm hứng chủ đạo |
Trả lời:
Quê hương | Bếp lửa | Mùa xuân nho nhỏ | |
Một số hình ảnh, từ ngữ tiêu biểu | - Hình ảnh con thuyền: băng như con tuấn mã, phăng mái chèo - Hình ảnh cánh buồm: giương to như mảnh hồn làng, rướn thân trắng - Hình ảnh dân chài: da ngăm rám nắng, cả thân hình nồng thở vị xa xăm... | - Hình ảnh bếp lửa, ngọn lửa: chờn vờn sương sớm, ấp iu nồng đượm - Hình ảnh bà: ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng, dạy cháu làm, chăm cháu học, nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm, nhóm yêu thương... | - Hình ảnh mùa xuân của đất trời: dòng sông xanh, bông hoa tím biếc, từng giọt long lanh rơi... - Hình ảnh mùa xuân của đất nước: lộc giắt đầy trên lưng, lộc trải dài nương mạ, hối hả, xôn xao, đất nước như vì sao... - Ước nguyện của nhà thơ: làm con chim hót, làm một cành hoa, nhập vào hòa ca, làm mùa xuân nho nhỏ |
Biện pháp tu từ chủ yếu | - So sánh - Nhân hóa | - Ẩn dụ - Điệp từ, điệp ngữ | - Ẩn dụ - So sánh - Điệp từ, điệp ngữ |
Cách gieo vần | - Gieo vần chân, vần liền:
- Gieo vần cách: vôi - khơi | - Gieo vần chân, vần liền:
- Gieo vần chân, vần thông:
| - Gieo vần chân, vần liền:
- Gieo vần chân, vần thông:
|
Chủ đề | - Khắc họa hình ảnh bức quê hương qua cảnh sinh hoạt của làng chài vùng biển trong kí ức và nỗi nhớ của tác giả | - Khắc họa hình ảnh bếp lửa và hình ảnh người bà luôn theo suốt cuộc đời tác giả, và trở thành những trang kí ức thiêng liêng, ấm áp nhất | - Khắc họa ước nguyện được đóng góp một phần nhỏ bé của mình vào việc làm nên mùa xuân tươi đẹp của quê hương, đất nước |
Cảm hứng chủ đạo | - Cảm hứng ngợi ca, yêu mến, tự hào về cuộc sống lao động của quê hương tác giả (làng chài) | - Cảm hứng ngợi ca hình ảnh bếp lửa ấm áp và thiêng liêng được nhen lên từ đôi bàn tay cùng tấm lòng của người bà | - Cảm hứng ngợi ca sức sống, mùa xuân tươi đẹp của quê hương, đất nước - Cảm hứng về ước nguyện được dâng hiến, đóng góp sức mình cho đất nước, quê hương ngày càng giàu đẹp |
Câu 3 trang 30 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Viết một câu có sử dụng biện pháp chơi chữ và nêu tác dụng của biện pháp này.
Trả lời:
Gợi ý:
- Câu văn: "Trên đường về, tôi ghé vào cửa hàng chả mua một cân chả nóng"
- Biện pháp chơi chữ: từ "chả" có hai nghĩa:
- Nghĩa 1: món ăn làm bằng thịt, cá hoặc tôm thái miếng, băm hoặc giã nhỏ, ướp gia vị, rồi rán hoặc nướng
- Nghĩa 2: không (chẳng)
→ Từ "chả" có hai nghĩa dẫn đến câu văn có hai cách hiểu:
- Cách 1: nhân vật tôi mua được món ăn còn nóng
- Cách 2: nhân vật tôi mua được món ăn không còn nóng
- Tác dụng: khiến câu văn trở nên thú vị, hấp dẫn hơn với người đọc
Câu 4 trang 30 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Chỉ ra những yếu tố làm nên sự hài hòa về âm thanh trong hai dòng thơ dưới đây:
Em ơi, Ba Lan mùa tuyết tan
Đường bạch dương sương trắng nắng tràn
(Tố Hữu, Em ơi… Ba Lan…)
Trả lời:
Những yếu tố làm nên sự hài hòa về âm thanh trong hai dòng thơ trên là:
- Điệp vần: lặp lại các âm tiết có phần vần giống nhau:
- vần an (Lan, tan, tràn)
- vần ương (đường, dương, sương)
- ăng (trắng, nắng)
- Điệp thanh:
- Câu thơ thứ nhất sử dụng liên tiếp 5 âm trắc (T)
| Em (B) | ơi (B) | Ba (B) | Lan (B) | mùa (B) | tuyết | tan |
- Câu thơ thứ 2 sử dụng 2 âm bằng (B) liên tiếp và 2 âm trắc (T) liên tiếp
| Đường | bạch | dương (B) | sương (B) | trắng (T) | nắng (T) | tràn |
Câu 5 trang 30 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Trải nghiệm thú vị nhất của em khi làm một bài thơ tám chữ là gì?
Trả lời:
HS trả lời dựa trên trải nghiệm của bản thân.
Gợi ý:
- Em được tự viết một bài thơ theo nội dung riêng để dành tặng người thân của mình nhân dịp Tết Trung thu
- Em học được cách gieo vần và ngắt nhịp một bài thơ
Câu 6 trang 30 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Đoạn văn chia sẻ cảm nghĩ về một bài thơ tám chữ có đặc điểm gì về nội dung và hình thức?
Trả lời:
Đoạn văn chia sẻ cảm nghĩ về một bài thơ tám chữ có đặc điểm:
- Hình thức:
- Là một đoạn văn liền mạch, hoàn chỉnh
- Có câu mở đoạn, thân đoạn và câu kết đoạn
- Nội dung:
- Mở đoạn: giới thiệu nhan đề bài thơ, tác giả và cảm nghĩ chung của người viết về bài thơ bằng một câu (câu chủ đề).
- Thân đoạn: trình bày cảm xúc, suy nghĩ của bản thân về một hoặc vài nét đặc sắc trong nội dung và hình thức nghệ thuật của bài thơ; làm rõ cảm xúc, suy nghĩ về những hình ảnh, từ ngữ được trích từ bài thơ.
- Kết đoạn: khẳng định lại cảm nghĩ về bài thơ và ý nghĩa của bài thơ đối với bản thân.
Câu 7 trang 30 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Thiết kế một tấm thẻ, trình bày những điều nên làm và nên tránh khi thảo luận nhóm về một vấn đề đáng quan tâm trong đời sống để gửi đến các bạn cùng nhóm.
Trả lời:
Gợi ý những điều nên làm và nên tránh khi thảo luận nhóm về một vấn đề đáng quan tâm trong đời sống:
| Điều nên làm | Điều nên tránh |
| - Cần biết lắng nghe, tôn trọng ý kiến của các thành viên khác trong nhóm | - Không cắt ngang khi thành viên khác đang trình bày, hoặc làm việc riêng, thể hiện thái độ thiếu tôn trọng |
| - Cần chuẩn bị các dẫn chứng, tìm kiếm thông tin cụ thể, chính xác về vấn đề muốn thảo luận | - Không sử dụng các thông tin chung chung, thiếu xác thực khi thảo luận |
| - Cần có những luận điểm rõ ràng, cụ thể và có dẫn chứng xác thực | - Tránh đưa ra các luận điểm không thống nhất về vấn đề bàn luận, thiếu liên kết với nhau, không có dẫn chứng cụ thể |
Câu 8 trang 30 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Chúng ta có thể làm gì để thể hiện tình yêu quê hương?
Trả lời:
HS trả lời dựa trên suy nghĩ của bản thân.
Gợi ý:
Ở lứa tuổi học sinh, chúng ta có thể thể hiện tình yêu quê hương bằng cách:
- Học tập, rèn luyện thật tốt để trong tương lai góp phần xây dựng quê hương
- Tham gia các hoạt động chung dành cho thanh thiếu niên tại quê hương như trồng cây, tuyên truyền bảo vệ môi trường, dọn vệ sinh nơi công cộng
- Tiết kiệm tài nguyên nhiên nhiên, không xả rác bừa bãi...
- Đăng tải các hình ảnh đẹp về quê hương mình trên mạng xã hội...
