Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 138 lớp 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo
Soạn Văn 9 trang 138 Tập 1 Chân trời sáng tạo
Bản quyền tài liệu thuộc về VnDoc
Nghiêm cấm các hành vi sao chép với mục đích thương mại.
Câu 1 trang 138 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Xác định điển tích, điển cố và nêu tác dụng của việc sử dụng điển tích, điển cố trong các trường hợp sau:
a. Trướng hùm mở giữa trung quân,
Từ Công sánh với phu nhân cùng ngồi.
Tiên nghiêm, trống chửa dứt hồi,
Điểm danh trước dẫn chực ngoài cửa viên.
(Nguyễn Du, Truyện Kiều)
b. Cho gươm mời đến Thúc lang,
Mặt như chàm đổ, mình dường dẽ run.
Nàng rằng: “Nghĩa trọng nghìn non,
Lâm Tri người cũ, chàng còn nhớ không?
Sâm, Thương chẳng vẹn chữ tòng,
Tại ai, há đám phụ lòng cố nhân?
Gầm trăm cuốn, bạc nghìn cân.
Tạ lòng dễ xứng, báo ân gọi là. [...]
(Nguyễn Du, Truyện Kiều)
Trả lời:
Câu | Điển tích, điển cố | Giải nghĩa | Tác dụng |
a | trướng hùm | người xưa thường dùng da hùm làm thành cái màn lớn để chủ soái họp bàn với các tướng, nên người sau quen dùng chữ "hổ trướng" để chỉ chỗ làm việc của tướng soái | - Giúp khắc họa không gian trang nghiêm, oai hùng - nơi mà Thúy Kiều báo ân báo oán. Từ đó giúp tạo bối cảnh cho Thúy Kiều được đòi lại công bằng cho bản thân mình |
cửa viên | thời xưa, lúc quân đội cắm trại thường dùng xe bao quanh làm hàng rào, châu càng xe vào nhau là cổng ra vào, nên cửa doạn trại quân đội thường gọi là viên môn | ||
b | Sâm, Thương | sao Sâm và sao Thương, sao này mọc lên thì sao kia lặn, do vậy thường dùng Sâm, Thương để chỉ tình cảnh cách biệt, không bao giờ có thể gặp lại nhau | - Giúp khắc họa hoàn cảnh hiện tại giữa Thúy Kiều và Kim Trọng - không còn duyên phận, không thể gặp gỡ, trở về như lúc trước |
Câu 2 trang 139 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Dùng từ điển để tra cứu nghĩa của các thành ngữ dưới đây và cho biết các thành ngữ này gắn với điển tích, điển cố nào.
a. Lá thắm chỉ hồng
b. Tái Ông thất mã
c. Ngưu lang Chức nữ
Trả lời:
Thành ngữ | Giải nghĩa | Điển tích, điển cố gắn với thành ngữ |
a. Lá thắm chỉ hồng | Chỉ duyên phận đã được định sẵn trong tình yêu và hôn nhân | Vu Hựu đời Đường kết duyên với nàng cung nữ mà trước đây chàng đã từng đề thơ của mình vào chiếc lá thắm đỏ thả trôi theo dòng nước gửi vào cung cấm; cũng ví như Vi Cố kết duyên với người con gái mà trước đây chàng đã thuê người giết và muốn chống lại duyên phận khi ông tơ cho biết chỉ hồng đã buộc chân hai người từ thuở ấy, lúc vợ chàng mới là cô gái lên ba: Dù khi lá thắm chỉ hồng, Nên chăng thì cũng tại lòng mẹ cha (Truyện Kiều) o Duyên kia lá thắm chỉ hồng. Thuyền quyên sánh với anh hùng nên chăng (Dân ca Quan họ) (theo Đại Từ điển Tiếng Việt) |
b. Tái Ông thất mã | Những chuyện may mắn hay xui rủi trong cuộc sống là điều không thể lường trước được | Thượng Tái ông có con ngựa quý tự nhiên biến mất, nhiều người đến hỏi thăm, ông nói với họ biết đâu đó lại là điều phúc. Quả nhiên, ít hôm sau ngựa quý quay về và kéo theo một con ngựa khác về cùng. Ông lại nói với mọi người biết đâu đó là điều hoạ, và đúng vậy, con trai ông mải mê phi ngựa, chẳng may ngã gãy chân. Thượng Tái ông lại nói với mọi người biết đâu đó lại là điều phúc. Ít lâu sau có giặc, trai trẻ trong làng đều phải ra trận, nhiều người chẳng bao giờ trở về nữa, riêng con ông vì tàn tật mà được ở lại và sống sót Theo Đại Từ điển Tiếng Việt |
c. Ngưu lang Chức nữ | Chỉ sự chung thủy của hai vợ chồng dù xa cách, ly biệt | Tương truyền Chức nữ là con gái của “Thiên Đế”, vợ của “Ngưu Lang”. Vì nàng lén kết duyên với người trần, bỏ bê công việc, nên bị “Thiên Đế” phạt, bắt vợ chồng mỗi người phải ở bên một bờ sông “Ngân”, mỗi năm chỉ được gặp nhau một lần vào ngày 7 tháng 7 âm lịch. Theo Từ điển Hán Nôm |
Câu 3 trang 139 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Kể tên một tác phẩm văn học viết bằng chữ Nôm mà em biết. Chỉ ra ít nhất một từ ngữ hoặc hình ảnh mà em thích trong tác phẩm ấy và giải thích lí do em lựa chọn từ ngữ/ hình ảnh như vậy.
Đang cập nhật...
Câu 4 trang 139 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Xác định thành ngữ có trong đoạn trích sau và cho biết hiệu quả của việc sử dụng (những) thành ngữ này:
Vợ chàng quỷ quái, tinh ma,
Phen này kẻ cắp, bà già gặp nhau!
Kiến bò miệng chén chưa lâu.
Mưu sâu cũng trả nghĩa sâu cho vừa!
(Nguyễn Du, Truyện Kiều)
Đang cập nhật...
Câu 5 trang 139 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Nêu tác dụng của việc sử dụng từ Hán Việt trong ngữ liệu b, bài tập 1.
Đang cập nhật...