Giáo án môn Vật lý lớp 7 bài 21: Dòng điện - Nguồn điện theo CV 5512

Tên hoạt động

Phương pháp thực hiện

Kĩ thuật dạy học

A. Hoạt động khởi động

- Dạy học hợp tác

- Kĩ thuật học tập hợp tác

B. Hoạt động hình thành kiến thức

- Dạy học theo nhóm

- Dạy học nêu vấn đề và giải quyết vấn đề.

- Kĩ thuật đặt câu hỏi

- Kĩ thuật học tập hợp tác

C. Hoạt động luyện tập

- Dạy học nêu vấn đề và giải quyết vấn đề.

- Dạy học theo nhóm

- Kĩ thuật đặt câu hỏi

- Kĩ thuật học tập hợp tác.

D. Hoạt động vận dụng

- Dạy học nêu vấn đề và giải quyết vấn đề.

- Kĩ thuật đặt câu hỏi

E. Hoạt động tìm tòi, mở rộng

- Dạy học nêu vấn đề và giải quyết vấn đề

- Kĩ thuật đặt câu hỏi

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (5 phút)

1. Mục tiêu:

Tạo hứng thú cho HS trong học tập, tạo sự tò mò cần thiết của tiết học.

Tổ chức tình huống học tập.

2. Phương pháp thực hiện:

- Hoạt động cá nhân, chung cả lớp:

3. Sản phẩm hoạt động:

- Nêu được cách qui ước về các loại điện tích.

- Trình bày được sơ lược về cấu tạo nguyên tử.

- BT 18.1 SBT.

- Kể được tên một số dụng cụ, máy móc dùng điện.

4. Phương án kiểm tra, đánh giá:

- Học sinh đánh giá.

- Giáo viên đánh giá.

5. Tiến trình hoạt động:

*Chuyển giao nhiệm vụ

-> Xuất phát từ tình huống có vấn đề:

- Giáo viên yêu cầu: Kể tên một số dụng cụ, máy móc dùng điện mà em biết?

- Học sinh tiếp nhận:

*Thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh:

+ Nêu được cách qui ước về các loại điện tích.

+ Trình bày được sơ lược về cấu tạo nguyên tử.

+ BT 18.1 SBT.

+ Quạt điện, nồi cơm điện, tivi, máy lạnh,.....

- Giáo viên:

- Dự kiến sản phẩm:

*Báo cáo kết quả:

*Đánh giá kết quả

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá:

- Giáo viên nhận xét, đánh giá:

->Giáo viên gieo vấn đề cần tìm hiểu trong bài học: “Có điện” và “Mất điện” có nghĩa là gì? Có phải “có điện tích” và “mất điện tích” không?

->Giáo viên nêu mục tiêu bài học: Bài học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu dòng điện là gì? các thiết bị điện có phải chỉ hoạt động khi có dòng điện chạy qua.

(GV ghi bảng động)

Quạt điện, nồi cơm điện, tivi, máy lạnh,.....

có phải chỉ hoạt động khi có dòng điện chạy qua không?

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Dòng điện. (10 phút)

1. Mục tiêu: - Mô tả một thí nghiệm tạo ra dòng điện, nhận biết có dòng điện (bóng đèn, bút thử điện sáng, đèn pin sáng, quạt điện quay) và nêu được dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng.

2. Phương thức thực hiện:

- Hoạt động cá nhân, nhóm: Nghiên cứu tài liệu.

- Hoạt động chung cả lớp.

3. Sản phẩm hoạt động

- Phiếu học tập cá nhân:

- Phiếu học tập của nhóm: Trả lời: C1, C2.

4. Phương án kiểm tra, đánh giá

- Học sinh tự đánh giá.

- Học sinh đánh giá lẫn nhau.

- Giáo viên đánh giá.

5. Tiến trình hoạt động

*Chuyển giao nhiệm vụ:

- Giáo viên yêu cầu: Cho HS quan sát hình 19.1 SGK.

Yêu cầu HS đọc và trả lời nội dung câu hỏi C1, C2.

- Học sinh tiếp nhận: Đọc SGK Trả lời: C1, C2.

*Thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh: Đọc mục 1 trong sgk, trao đổi nhóm tìm câu trả lời: C1, C2, hoàn thành phần nhận xét.

- Giáo viên:

- Dự kiến sản phẩm:

*Báo cáo kết quả:

*Đánh giá kết quả

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng: GV hướng dẫn HS thảo luận chung cả lớp đi kết luận.

GV thông báo thêm: Nói: Có điện là có điện tích; mất điện là mất điện tích là sai vì điện tích có ở mọi chỗ, mọi vật xung quanh ta.

I. Dòng điện

C1. a. nước; b. chảy

C2. Muốn đèn này lại sáng thì cần cọ xát để làm nhiễm điện mảnh phim nhựa, rồi chạm bút thử điện vào mảnh tôn đã được áp sát trên mảnh phim nhựa.

Nhận xét: ...Dịch chuyển....

Kết luận

Dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng.

Hoạt động 2: Nguồn điện. (15 phút)

1. Mục tiêu: - Nêu được tác dụng chung của nguồn điện là tạo ra dòng điện và nhận biết các nguồn điện thường dùng với hai cực của chúng (cực dương và cực âm của pin hay ắc quy).

- Mắc và kiểm tra để đảm bảo một mạch điện kín gồm pin, bóng đèn pin, công tắc và dây nối hoạt động, đèn sáng.

2. Phương thức thực hiện:

- Hoạt động cá nhân, nhóm: Quan sát dụng cụ thực tế và nghiên cứu tài liệu.

- Hoạt động chung cả lớp.

3. Sản phẩm hoạt động

- Phiếu học tập cá nhân:

- Phiếu học tập của nhóm: rút ra Kết luận.

4. Phương án kiểm tra, đánh giá

- Học sinh tự đánh giá.

- Học sinh đánh giá lẫn nhau.

- Giáo viên đánh giá.

5. Tiến trình hoạt động

*Chuyển giao nhiệm vụ:

- Giáo viên yêu cầu:

+ Nguồn điện có khả năng cung cấp dòng điện để các dụng cụ điện hoạt động. Mỗi nguồn điện có hai cực, đó là cực nào? Kí hiệu như thế nào?

+ Quan sát hình 19.3

+ Nêu các dụng cụ, tiến hành thí nghiệm.

- Học sinh tiếp nhận: Đọc, làm TN, trả lời C3.

*Thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh: Đọc và trả lời C3. Các nhóm nhận dụng cụ và tiến hành mắc mạch điện có nguồn điện.

- Giáo viên:

+ Cho HS quan sát các loại pin thật và trả lời nội dung câu hỏi C3.

+ Cho HS quan sát hình 19.3

+ Để mắc mạch điện có nguồn điện như hình 19.3 ta cần những dụng cụ gì?

+ Cho HS hoạt động nhóm mắc mạch điện có nguồn điện.

+ Theo dõi, giúp đỡ các nhóm mắc mạch điện.

- Dự kiến sản phẩm: - Nêu các nguyên nhân có thể làm đèn không sáng, cách khắc phục

*Báo cáo kết quả: Trả lời C3.

*Đánh giá kết quả

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng:

II. Nguồn điện.

1. Các nguồn điện thường dùng.

Mỗi nguồn điện đều có hai cực. Hai cực pin hai acquy là cực dương (kí hiệu dấu +) và cực âm (kí hiệu dấu -)

2. Mạch điện có nguồn điện.

Dòng điện chạy trong mạch điện kín bao gồm các thiết bị điện được nối liền với hai cực của nguồn điện bằng dây điện

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP (10 phút)

1. Mục tiêu: Hệ thống hóa KT và làm một số BT.

2. Phương thức thực hiện:

- Hoạt động cá nhân, cặp đôi: Nghiên cứu tài liệu, C4/SGK.

- Hoạt động chung cả lớp.

3. Sản phẩm hoạt động:

- Phiếu học tập cá nhân: Trả lời C4, C5, C6 và các yêu cầu của GV.

- Phiếu học tập của nhóm:

4. Phương án kiểm tra, đánh giá:

- Học sinh tự đánh giá.

- Học sinh đánh giá lẫn nhau.

- Giáo viên đánh giá.

5. Tiến trình hoạt động

*Giáo viên chuyển giao nhiệm vụ

- Giáo viên yêu cầu nêu:

+ GV gọi 2 HS đọc ghi nhớ: Dòng điện là gì? Hãy kể tên các nguồn điện thường gặp.

+ Cho HS lên bảng thực hiện theo yêu cầu C4, C5, C6.

+ Trả lời nội dung C4, C5, C6.

- Học sinh tiếp nhận: Nghiên cứu nội dung bài học để trả lời.

*Học sinh thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh: Thảo luận cặp đôi Nghiên cứu C4, C5, C6/SGK và ND bài học để trả lời.

- Giáo viên: Điều khiển lớp thảo luận theo cặp đôi.

- Dự kiến sản phẩm:

*Báo cáo kết quả:

*Đánh giá kết quả

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng: Nội dung báo cáo kết quả C4, C5, C6.

III. Vận dụng:

*Ghi nhớ/SGK.

C4: Dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng.

Đèn điện sáng khi có dòng điện chạy qua.

Quạt điện hoạt động khi có dòng điện chạy qua.

C5: Đèn pin, rađiô, máy tính bỏ túi, đồng hồ điện tử, bộ phận điều khiển tivi . . . v.v

C6. Bánh xe quay, dây nối từ đinamô tới đèn không có chỗ hở.

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG – TÌM TÒI, MỞ RỘNG (5 phút)

1.Mục tiêu:

HS vận dụng các kiến thức vừa học giải thích, tìm hiểu các hiện tượng trong thực tế cuộc sống, tự tìm hiểu ở ngoài lớp. Yêu thích môn học hơn.

2. Phương pháp thực hiện:

Nêu vấn đề, vấn đáp – gợi mở.

Hình thức: hoạt động cá nhân, cặp đôi, nhóm.

3. Sản phẩm hoạt động

HS hoàn thành các nhiệm vụ GV giao vào tiết học sau.

4. Phương án kiểm tra, đánh giá

- Học sinh đánh giá.

- Giáo viên đánh giá.

5. Tiến trình hoạt động:

*Giáo viên chuyển giao nhiệm vụ

- Giáo viên yêu cầu nêu:

+ Đọc và chuẩn bị nội dung bài tiếp theo.

+ Đọc mục có thể em chưa biết.

+ Xem trước bài “Chất dẫn điện và chất cách điện- dòng điện trong kim loại”.

+ Làm các BT trong SBT: từ bài 19.1 -> 19.5/SBT.

- Học sinh tiếp nhận: Nghiên cứu nội dung bài học để trả lời.

*Học sinh thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh: Tìm hiểu trên Internet, tài liệu sách báo, hỏi ý kiến phụ huynh, người lớn hoặc tự nghiên cứu ND bài học để trả lời.

- Giáo viên:

- Dự kiến sản phẩm:

*Báo cáo kết quả: Trong vở BT.

*Đánh giá kết quả

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá khi kiểm tra vở BT hoặc KT miệng vào tiết học sau..

BTVN: bài 19.1 -> 19.5/SBT

Hoạt động của GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH

Ghi bảng

GV: Y/c các nhóm quan sát tranh vẽ h19.1 và cho biết Bằng cách nào ta làm mảnh phim nhựa như điện? Khi mảnh phim nhựa nhiễm điện thì các điện tích có di chuyển không?

HS: - Mảnh phim nhựa nhiễm điện do cọ sát

- Điện tích mảnh phim nhựa chuyển động trong tấm phim nhựa tạo nên vật nhiễm điện.

Từ đó y/c HS hãy tìm hiểu sự tương quan tương tự giữa dòng điện và dòng nước. Sau đó tìm từ thích hợp điền vào chỗ trống câu C1?

HS a) ... nước...

b)... chảy

GV: Y/c h/s trả lời câu C2

HS: Muốn đèn lại sáng thì cọ sát mảnh lụa nhựa lần nữa

HS Làm TN h19.1 và kiểm tra lại thấy bút thử điện ngừng sáng

GV: Y/c h/s hoàn thành nhận xét?

HS: Trả lời

GV: Thông báo khái niệm dòng điện như sgk – 53.

GV: Chốt lại kết luận như sgk - 53

GV: Y/c 1 đến 2 h/s nhắc lại kết luận

Lưu ý Khi bật đèn hoặc cắm quạt mà đèn không sáng, quạt không quay thì cũng không được tự ý sửa chữa, rất nguy hiểm

Đánh giá động viên các nhóm

Gọi từ 1 đến 2 chuẩn bị của học sinh nêu cách phát hiện và kiểm tra để đảm bảo mạch điện kín và đèn sáng, ghi vở.

I, Dòng điện

C1 a) ... nước...

b) ... chảy...

C2 Muốn đèn lại sáng thì cọ sát mảnh lụa nhựa lần nữa

Nhận xét Bóng đèn của bút thử điện sáng khi các điện tích dịch chuyển qua nó

* Kết luận: (sgk - 53)