Hiện tượng thẩm thấu là
VnDoc xin giới thiệu bài Hiện tượng thẩm thấu là được chúng tôi sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy môn Sinh học lớp 10. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.
Hiện tượng thẩm thấu
Câu hỏi: Hiện tượng thẩm thấu là?
- Sự khuếch tán của các chất qua màng.
- Sự khuếch tán của các ion qua màng.
- Sự khuếch tán của các phân tử nước qua màng.
- Sự khuếch tán của chất tan qua màng.
Trả lời:
Đáp án đúng: C. Sự khuếch tán của các phân tử nước qua màng
Sự vận chuyển của các phân tử nước qua màng sinh chất được gọi là thẩm thấu.
I. Vận chuyển thụ động
- Là phương thức vận chuyển các chất dựa theo nguyên lí khuếch tán của các chất từ nơi có nồng độ cao, đến nơi có nồng độ thấp.
- Không tiêu tốn năng lượng
- Có 2 cách vận chuyển các chất qua màng:
+ Khuếch tán trực tiếp qua lớp kép photpholipit
+ Khuếch tán qua kênh protein xuyên màng.
- A: nồng độ chất tan bên trong tế bào
- B: nồng độ chất tan bên ngoài tế bào
+ A < B → môi trường ưu trương, chất tan di chuyển từ bên ngoài vào bên trong tế bào
+ A > B → môi trường nhược trường, chất tan di chuyển từ bên trong ra bên ngoài môi trường
+ A = B → môi trường đẳng trương. Chất không di chuyển.
- Các chất không phân cực và có kích thước nhỏ như O2, CO2… khuếch tán trực tiếp qua lớp phôtpholipit kép.
- Các chất phân cực, ion hoặc các chất có kích thước lớn như glucôzơ khuếch tán qua màng nhờ các kênh prôtêin xuyên màng.
- Nước qua màng nhờ kênh aquaporin.
Các yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ khuếch tán qua màng
- Nhiệt độ môi trường.
- Sự chênh lệch nồng độ các chất trong và ngoài màng.
* Một số loại môi trường:
+ Ưu trương: Nồng độ chất tan ngoài tế bào cao hơn trong tế bào.
+ Đẳng trương: Nồng độ chất tan ngoài tế bào và trong tế bào bằng nhau.
+ Nhược trương: Nồng độ chất tan ngoài tế bào thấp hơn trong tế bào.
II. Vận chuyển chủ động
Khái niệm
- Vận chuyển chủ động là phương thức vận chuyển các chất qua màng tế bào từ nơi có nồng độ thấp đến nơi có nồng độ cao (ngược dốc nồng độ) và có sự tiêu tốn năng lượng.
Cơ chế
- ATP + prôtêin đặc chủng cho từng loại cơ chất.
- Prôtêin biến đổi chất để đưa ra ngoài tế bào hay đưa vào bên trong tế bào.
III. Nhập bào và xuất bào
- Là phương thức vận chuyển các chất ra vào tế bào bằng cách làm biến dạng màng sinh chất.
- Nhập bào gồm 2 loại: thực bào và ẩm bào
- Quá trình nhập bào:
+ Màng tế bào lõm và bao lấy đối tượng
+ Nuốt đối tượng vào trong tế bào
+ Đối tượng liên kết và phân hủy bởi lizoxom
--------------------------
Như vậy VnDoc đã giới thiệu các bạn tài liệu Hiện tượng thẩm thấu là. Mời các bạn tham khảo thêm tài liệu: Trắc nghiệm môn Sinh học lớp 10, Giải bài tập Sinh học 10, Sinh học 10 Chân trời sáng tạo, Chuyên đề Sinh học lớp 10, Tài liệu học tập lớp 10, ngoài ra các bạn học sinh có thể tham khảo thêm Sinh học 10 Cánh Diều và Sinh học 10 Kết nối tri thức lớp 10 mới nhất được cập nhật.
