Giáo án môn Ngữ văn lớp 6 bài 21

Hoạt động của thầy và trò

Nội dung kiến thức

HĐ 1. Hướng dẫn tìm hiểu văn bản.

- GV đọc mẫu

- 4 HS đọc nối tiếp nhau.

- Yêu cầu HS giải nghĩa một số chú thích là từ Hán Việt.

? Em hãy cho biết truyện có thể chia đoạn? Nêu ND mỗi đoạn?

- HS: Trả lời.

- GV có thể giới thiệu cách tìm bố cục theo kết cấu bài TLV.

* Mở truyện: Vua sai quan đi tìm người tài ...

* Thân Truyện:

+ Em bé giải câu đố của quan.

+ Em bé giải câu đố của Vua.

+ Em bé giải câu đố của sứ thần.

* Kết Truyện: Em bé trở thành trạng nguyên.

GV giảng: Dùng câu đố thử tài nhân vật là một hình thức rất phổ biến trong truyện cổ dân gian nói chung và truyện cổ tích nói riêng.

? Theo em dùng câu đố để thử tài có tác dụng gì?

? Sự thông minh mưu trí của em bé được trải qua thử thách mấy lần?

- HS: Qua 4 lần

? Vì sao lần thử thách sau khó hơn lần trước? (người thử tài, tính chất câu đố, đối tượng giải đố)?

- HS: + Người thử tài em bé có địa vị tài năng cao dần. Viên quan, vua, Sứ thần.

+ Tính chất câu đố khó dần.

+ Những đối tượng người giải đố (người bị thử thách) cũng tăng dần về địa vị, trí tuệ nhưng đều bó tay bất lực.

GV giảng: SS tài năng của em bé với từng đối tượng và trí tuệ của đối tượng cũng tăng dần, chính điều này làm nổi bật sự thông minh của em bé.

? Trong mỗi lần thử thách em bé dùng cách gì để giải đố?

- HS: Trả lời.

GV chốt: Nhân vật em bé thông minh đã trải qua 4 lần thử thách, tính chất mỗi lần thử thách khó hơn, hóc búa hơn song nhân vật đều vượt qua với những cách giải đố rất thông minh, giải đố theo những cách rất thông thường trong dân gian nhưng không phải ai cũng nghĩ ra.

HĐ 2: Hướng dẫn luyện tập

? Kể một vài câu chuyện có nội dung tương tự truyện “Em bé thông minh”

? Nhân vật em bé thông minh thuộc loại nhân vật nào trong truyện cổ tích?

- HS: Nhân vật thông minh

I. TÌM HIỂU VĂN BẢN.

1.Đọc hiểu chú thích (5’)

2. Bố cục và tóm tắt (5’)

* Bố cục: 4 đoạn:

Đ1: Từ đầu đến tâu Vua.

Đ2: Tiếp đến “ăn mừng với nhau”

Đ3: Tiếp đến ban thưởng rất hậu

Đ4: còn lại.

3. Phân tích (20’)

a. Hình thức thử tài.

- Dùng câu đố.

+ Tạo thử thách để nhân vật bộc lộ tài năng.

+ Tạo tình huống cho cốt truyện phát triển.

+ Gây hứng thú hồi hộp cho người đọc.

* Những thử thách đối với em bé:

- Câu hỏi của viên quan, câu hỏi của nhà vua, câu hỏi của sứ thần.

* Cách giải đố.

Lần 1: đố lại viên quan.

Lần 2: Để vua tự nói ra điều phi lí trong câu đố của mình.

Lần 3: đố lại

Lần 4: Dùng kinh nghiệm đời sống dân gian.

* Luyện tập (5’)