Giáo án môn Ngữ văn lớp 6 bài 50

Hoạt động của thầy và trò

Nội dung kiến thức

HĐ 1: Tìm khái niệm về truyện trung đại

- HS đọc chú thích dấu *

- GV giảng: Thời trung đại: thời kì lịch sử cũng là một thời kì văn học từ TK X - hết TK XIX.

? Thế nào là VH trung đại?

- HS: Trả lời

? Nêu đặc điểm của truyện trung đại

- HS: Trả lời

GV chốt: Truyện trung đại- thể loại tự sự có 2 thành phần chủ yếu là cốt truyện và nhân vật. Thủ pháp nghệ thuật chính là kể. Truyện thừa nhận vai trò rộng rãi của yếu tố hư cấu và tưởng tượng.

HĐ 2: Tìm hiểu văn bản

- GV đọc mẫu

- HS đọc

? Truyện có mấy phần kể về sự việc gì?

- GV lưu ý HS nội dung từ “nghĩa”.

Nghĩa là lẽ phải trong đạo làm người, lẽ phải của nghĩa là khuôn phép ứng xử tốt đẹp giữa người và người và ở đây là lòng biết ơn với ai đó đã giúp đỡ mình.

? Nêu sự việc chính của truyện này?

- HS: Trả lời

? Qua truyện tác giả đề cao điều gì?

- HS: Trả lời

? Nêu những sự việc chính của truyện này.

- HS: Trả lời

? So sánh với truyện trước hãy cho biết truyện này đề cao ý nghĩa nào về phẩm chất của con người?

- HS: Đề cao lòng nhân ái của con người biểu hiện ở tình cảm gần gũi, yêu thương loài vật.

? Câu chuyện đề cao ý nghĩa gì?

- HS: Hành động của bà đỡ Trần là bị động.

Hành động của bác tiều là chủ động.
- Truyện “Hổ trả nghĩa bác tiều được nâng cấp nhiều về hành động giúp Hổ của bác tiều

- Hổ trước đền ơn một lần, hổ trong truyện này đền ơn mãi, cả lúc sống đến lúc chết.

? Nhận xét về nghệ thuật và nội dung truyện.

- GV: Câu chuyện là bài học về lòng người nhân ái tình cảm thuỷ chung, tình cảm ân nghĩa.

- HS đọc ghi nhớ

HĐ 3: Hướng dẫn luyện tập

- HS: Đọc truyện “Bia con vá”

I. TÌM HIỂU CHUNG

* Khái niệm truyện trung đại:

VH trung đại: thể loại văn xuôi chữ Hán ra đời vào thời trung đại có nội dung phong phú và thường mang tính giáo huấn. Có cách viết không giống truyện hiện đại.

* Đặc điểm của truyện trung đại:

- Cốt truyện giữ vị trí quan trọng kể theo trình tự thời gian.

- Tính cách nhân vật hiện nên chủ yếu qua lời kể của người dẫn chuyện. Sự phát triển thế giới nội tâm độc thoại nội tâm ít.

- Có loại truyện hư cấu, có nhiều yếu tố đan xen văn, sử, triết...

II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN ( 35’)

1. Đọc tìm hiểu chú thích

2. Bố cục

- Truyện có 2 phần:

+ Hổ trả nghĩa bà đỡ trần

+ Hồ trả nghĩa bác tiều

3. Phân tích.

a. Hổ trả nghĩa bà đỡ trần.

* Sự việc chính

+ Hổ cái sắp sinh con

+ Hổ đực tìm bà đỡ Trần, bà đỡ giúp hổ.

+ Hổ trả nghĩa bà đỡ

* Ý nghĩa

- Thể hiện ở lòng biết ơn, thủy chung đối với người giúp đỡ mình.

b. Hổ trả nghĩa bác tiều

* Sự việc chính

+ Hổ bị hóc xương đau đớn.

+ Bác tiều giúp hổ lấy xương ra.

+ Hổ trả nghĩa bác tiều

* Ý nghĩa

Đề cao cách sống ân nghĩa thuỷ chung ở đời của con người.

4. Tổng kết.

- NT: nhân hoá, ẩn dụ, mượn chuyện con vật để dạy cách làm người.

- ND: truyện mang tính chất giáo huấn truyện dạy đạo làm người. Là người phải sống có đạo lí.

* Ghi nhớ: SGK

III. LUYỆN TẬP ( 5’)