Giáo án môn Sinh học 7 bài 38: Thực hành quan sát cấu tạo trong của ếch đồng theo CV 5512

Năng lực chung

Năng lực chuyên biệt

- Năng lực phát hiện vấn đề

- Năng lực giao tiếp

- Năng lực hợp tác

- Năng lực tự học

- Năng lực kiến thức sinh học

- Năng lực thực nghiệm

- Năng lực nghiên cứu khoa học

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG HS

NỘI DUNG

Hoạt động 1: Quan sát bộ xương Ếch(15’)

- GV hướng dẫn HS quan sát H36.1 SGk nhận biết các xương trong bộ xương ếch .

- GV yêu cầu HS quan sát mẫu bộ xương ếch xác định các xương trên mẫu

- GV gọi HS lên chỉ ..

- GV yêu cầu HS thảo luận

+ Bộ xương ếch có chức năng gì ?

- GV chốt lại kiến thức.

- HS tự thu nhận thông tin ghi nhớ vị trí tên xương: …

- HS thảo luận rút ra chức năng của bộ xương

- Đại diện nhóm phát biểu các nhóm khác bổ sung

1. Bộ xương ếch:

- Bộ xương: Xương đầu, xương cột sống, xương đai, xương chi.

- Chức năng:

+ Tạo bộ khung nâng đỡ cơ thể

+ Là nơi bám của cơ→di chuyển

+ Tạo thành khoang bảo vệ não, tủy sống và nội quan.

Hoạt động 2: Quan sát da và các nội quan trên mẫu(20’)

a- Quan sát da

- GV hướng dẫn HS sờ tay lên bề mặt da quan sát mặt trong da→ nhận xét

- GV cho HS thảo luận

+ Nêu vai trò của da?

b- Quan sát nội quan

- GV yêu cầu HS quan sát H36.3 đối chiếu với mẫu mổ→ xác định các cơ quan của ếch

- GV yêu cầu HS nghiên cứu bảng đặc điểm cấu tạo trong của ếch thảo luận:

+ Hệ tiêu hóa của ếch có đặc điểm gì khác với cá?

+ Vì sao ở ếch đã xuất hiện phổi mà vẫn TĐK qua da?

+ Tim của ếch khác cá?

+ quan sát mô hình não cá xác định các bộ phận não?

- GV chốt lại kiến thức

- GV cho HS thảo luận :

+ Trình bày những đặc điểm thích nghi với đời sống trên cạn thể hiện ở cấu tạo trong của ếch?

HS thực hiện theo hướng dẫn

+ nhận xét….

- Một HS trả lời lớp nhận xét bổ sung

- HS quan sát hình đối chiếu mẫu mổ xác định các vị trí các hệ cơ quan

- Đại diện nhóm trình bày

- HS trong nhóm thảo luận thống nhất ý kiến

- Đại diện nhóm trình bày nhóm khác nhận xét bổ sung

- HS thảo luận xác định được các hệ tiêu hóa hô hấp tuần hoàn thể hiện sự thích nghi với lối sống chuyển lên ở cạn

2. Quan sát da và các nội quan trên mẫu:

- Ếch có da trần (Trơn ẩm ướt), mặt trong có nhiều mao mạch máu→ trao đổi khí

* Kết luận:Cấu tạo trong của ếch (Bảng tr.118 SGK)

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

* Hoạt động 1: Quan sát, tìm hiểu bộ xương của ếch đồng.

♦ Mục tiêu:

♦Tiến hành

Gv hướng dẫn học sinh quan sát tranh vẽ H36.1/116: nhận biết các phần của bộ xương, các bộ xương trong bộ xương ếch.

GV yêu cầu học sinh các xương trên tranh vẽ.

GV cho HS thảo luận:

- Xương đầu có đặc điểm gì?

- Cột gồm có mấy đốt?

- Cấu tạo xương các chi?

- Cấu tạo của bộ xương?

GV chốt kiến thức.

* Hoạt động 2: Tìm hiểu, quan sát vị trí các nội quan bên trong (cơ quan dinh dưỡng).

♦Mục tiêu:

♦Tiến hành

GV yêu cầu học sinh quan sát H36.3 đối chiếu mẫu mổ: xác định các cơ quan của ếch.

GV yêu cầu HS từng nhóm (khi GV đến từng nhóm) chỉ từng cơ quan trên mẫu mổ.

GV yêu cầu HS nghiên cứu bảng đặc điểm cấu tạo trong của ếch/118: thảo luận nhóm.

- Hệ tiêu hoá của ếch có đặc điểm gì khác so với cá?

- Vì sao ếch đã xuất hiện phổi mà vẫn TĐK qua da?

- Tim ếch khác cá ở chỗ nào?

- Trình bày sự tuần hoàn máu của ếch?

- Quan sát mô hình bộ não ếch: xác định các bộ phận của não ếch?

GV chốt lại kiến thức.

GV cho học sinh thảo luận.

- Trình bày những đặc điểm thích nghi với đời sống trên cạn thể hiện ở cấu tạo trong của ếch?

GV nhận xét.

I. Bộ xương của ếch:

Hs thu nhận thông tin: ghi nhớ vị trí, tên các xương: xương đầu, cột sống, xương đai, xương chi.

- 1 vài học sinh lên chỉ trên tranh vẽ.

- Học sinh thảo luận nhóm.

- nhóm trả lời (1~2 nhóm)

- lớp nhận xét, bổ sung.

Tiểu kết:

- Xương đầu (hộp sọ) nhẹ, chứa bộ não.

- Cột sống: gồm 1 đốt sống cổ, 7 đốt sống thân, 1 đốt sống hông và 1 đốt sống đuôi.

- Xương chi: gồm

+ Xương chi trước: xương cánh tay, xương ống tay, xương bàn tay, xương ngón tay, xương cổ tay.

+ Xương chi sau: xương đùi, xương ống chân, xương bàn chân, xương cổ chân, xương ngón chân.

II. Các cơ quan của ếch:

Hs quan sát hình đốt chiếu mẫu mổ: xác định vị trí các hệ cơ quan.

Dd nhóm trình bày, GV bổ sung, uốn nắn các sai sót.

HS trong nhóm thảo luận: thống nhất ý kiến.

+ Lưỡi phóng ra bắt mồi, dạ dày, gan mật lớn, có tuyến tụy

+ Vì phổi có cấu tạo đơn giản, hô hấp qua da chủ yếu. Tim ba ngăn, hai vòng tuần hoàn.

Tiểu kết

1. Hệ tiêu hóa:

- Miệng có lưỡi có thể phóng ra bắt mồi.

- Có dạ dày lớn, ruột ngắn, gan-mật lớn, có tuyến tụy.

2. Hệ hô hấp:

- Xuất hiện phổi.

- Hô hấp nhờ sự nâng hạ của thềm miệng.

- Da ẩm có hệ mao mạch dày đặc làm nhiệm vụ hô hấp.

3. Hệ tuần hoàn:

- Xuất hiện vòng tuần hoàn phổi tạo thành 2 vòng tuần hoàn với tia ba ngăn (2tn, 1tt), máu đi nuôi cơ thể là máu pha.

- Hoạt động:

+ vòng tuần hoàn lớn:

+ Vòng tuần hoàn nhỏ:

4. Hệ bài tiết:

- Thận vẫn là thận giữa giống cá, có ống dẫn nước tiểu xuống bọng đái lớn trước khi thải ra ngoài qua lỗ huyệt.

5. Hệ thần kinh:

- Não trước, thuỳ thị giác phát triển.

- Tiểu não kém phát triển.

- Hành tủy, tủy sống.

6. Hệ sinh dục:

- Ếch đực không có cơ quan giao phối.

- Ếch cái đẻ trứng thụ, thụ tinh ngoài.

Hs thảo luận, xác định được các hệ tiêu hoá, hô hấp, tuần hoàn, thể hiện sự thích nghi với đời sống chuyển lên trên cạn.

Hs trình bày.

Hs đọc kết luận chung/sgk/ bảng 118