Lý thuyết Hóa học lớp 9 bài 3

1. Axit làm đổi màu chất chỉ thị

- Dung dịch axit làm quỳ chuyển thành màu đỏ

2. Axit tác dụng với kim loại

- Dung dịch axit tác dụng được với một số kim loại (trừ Cu, Ag, Au, Pt) tạo thành muối và giải phóng khí H₂

Dãy hoạt động hóa học

K, Na, Ba, Ca, Mg, Al, Zn, Fe, Ni, Sn, H, Cu, Hg, Ag, Pt, Au

Điều kiện: kim loại đứng trước H trong dãy hoạt động hóa học của kim loại thì tác dụng với axit.

Ví dụ:

Fe + 2HCl → FeCl₂ + H₂

Zn + H₂SO_{4 loãng} → ZnSO₄ + H₂

Cu + HCl => không phản ứng

Dung dịch axit HNO₃ và H₂SO₄ đặc tác dụng với nhiều kim loại nhưng không giải phóng H₂ (tính chất này sẽ được tìm hiểu ở chương trình THPT).

3. Axit tác dụng với bazơ

- Axit tác dụng với bazơ tạo muối và nước

Ví dụ:

2Fe(OH)₃ + 3H₂SO₄ → Fe₂(SO₄)₃ + 6H₂O

Cu(OH)₂ + 2HCl → CuCl₂ + 2H₂O

4.  Axit tác dụng với oxit bazơ

Axit tác dụng với oxit bazơ tạo ra muối và nước

Fe₂O₃ + 6HCl → 2FeCl₃ + 3H₂O

5. Axit tác dụng với muối

* Điều kiện xảy ra phản ứng: thỏa mãn 1 trong 3 điều kiện sau

+ Tạo ra chất khí

+ Tạo ra kết tủa

+ Tạo ra nước (hoặc axit yếu)

Ví dụ:

BaCl₂ + H₂SO₄ → BaSO₄ ↓ + 2HCl

BaCO₃ + HCl --> BaCl₂ + H₂CO₃

Thực tế vì H₂CO₃ không bền => bị phân hủy luôn tạo thành CO₂ và H₂O nên phương trình đúng là

BaCO₃ + 2HCl → BaCl₂ + CO₂ + H₂O

NaCl không phản ứng với axit H₃PO₄ vì không tạo ra kết tủa, chất khí hay axit yếu.

III. Axit mạnh, axit yếu

- Axit chia làm 2 loại là axit mạnh và axit yếu

+ Axit mạnh: HNO₃, H₂SO₄, HCl

+ Axit yếu: H₂CO₃, H₂SO₃, H₃PO₄, H₂S

IV. Phương pháp điều chế trực tiếp

1.  Đối với axit có oxi

Oxi axit + nước → axit tương ứng

N₂O₅ + H₂O → 2HNO₃

SO₃ + H₂O → H₂SO₄

Axit + muối → muối mới + axit mới

BaCl + H₂SO₄ → BaSO₄ + HCl

Một số PK rắn → axit có tính oxi hóa mạnh

2. Đối với axit không có oxi

Phi kim + H₂ → hợp chất khí (Hòa tan trong nước thành dung dịch axit)

Halogen (F₂, Cl₂, Br₂,…) + nước

2F₂ + 2H₂O → 4HF + O₂ ↑

Muối + Axit → muối mới + axit mới

Ví dụ: Na₂S + H₂SO₄ → H₂S ↑ + Na₂SO₄

............................................

Mời các bạn tham khảo bài tập Hóa học 9: Giải bài tập trang 14 SGK Hóa lớp 9: Tính chất hóa học của axit

Như vậy VnDoc đã giới thiệu các bạn tài liệu Lý thuyết Hóa học lớp 9 bài 3. Mời các bạn tham khảo thêm tài liệu: Hóa học lớp 9, Giải bài tập Hóa học 9, Giải sách bài tập Hóa 9, Tài liệu học tập lớp 9, ngoài ra các bạn học sinh có thể tham khảo thêm đề học kì 1 lớp 9 và đề thi học kì 2 lớp 9 mới nhất được cập nhật.