Cho biết thế nào là cơ cấu dân số theo tuổi. Trình bày các cách phân chia cơ cấu dân số theo tuổi

Chúng tôi xin giới thiệu bài Cho biết thế nào là cơ cấu dân số theo tuổi. Trình bày các cách phân chia cơ cấu dân số theo tuổi được VnDoc sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy môn Địa lý lớp 10. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.

Câu hỏi: Cho biết thế nào là cơ cấu dân số theo tuổi. Trình bày các cách phân chia cơ cấu dân số theo tuổi.

Trả lời

- Cơ cấu dân số theo tuổi: là tập hợp những nhóm người được sắp xếp theo những nhóm tuổi nhất định.

- Các cách phân chia cơ cấu dân số theo tuổi:

Cách 1: Dựa vào khoảng cách tuổi ta có 2 cách chia

+ Độ tuổi có khoảng cách đều nhau khoảng: 1 năm, 5 năm, 10 năm, …

+ Độ tuổi có khoảng cách không đều nhau được chia thành 3 nhóm: 0 - 14 tuổi, 15 - 64 tuổi và từ 65 tuổi trở lên.

Cách 2: Căn cứ tỉ lệ dân số của 3 nhóm tuổi trong cách 1: nước có cơ cấu dân số già hay cơ cấu dân số trẻ.

Tìm hiểu về Cơ cấu dân số vàng là gì? Các kiểu cơ cấu dân số theo độ tuổi

Cơ cấu dân số vàng là gì?

Cơ cấu dân số vàng trong tiếng Anh được gọi là Golden population structure.

- Cơ cấu dân số vàng được hiểu là số người trong độ tuổi lao động tăng gấp hai lần số người phụ thuộc.

Có ba tỉ số phụ thuộc, đó là:

+ Tỉ số phụ thuộc trẻ em (được tính bằng tỉ số giữa số trẻ em với 100 người trong độ tuổi lao động).

+ Tỉ số phụ thuộc già (được tính bằng tỉ số giữa số người cao tuổi với 100 người trong độ tuổi lao động).

+ Tỉ số phụ thuộc chung (được tính bằng tổng hai tỉ số phụ thuộc trên). 2 tỉ số phụ thuộc chung cho biết trung bình 100 người trong độ tuổi lao động phải "gánh đỡ" cho bao nhiêu người ngoài độ tuổi lao động.

Khi tỉ số phụ thuộc chung nhỏ hơn 50 thì "gánh nặng" thấp bởi trung bình một người ngoài độ tuổi lao động được "hỗ trợ" bởi hơn hai người trong độ tuổi lao động.

Khi dân số đạt được tỉ số phụ thuộc chung như vậy, chúng ta coi dân số đó đang đạt "cơ cấu vàng". "Cơ cấu dân số vàng" sẽ kết thúc khi tỉ số phụ thuộc chung bắt đầu tăng trở lại và vượt ngưỡng 50.

Cơ cấu dân số vàng thường kéo dài từ 30 đến 35 năm, thậm chí dài hơn. Nhiều quốc gia trên thế giới đã biết tận dụng triệt để cơ hội này để tạo nên những kì tích trong phát triển kinh tế, đưa đất nước phát triển.

Các kiểu cơ cấu dân số theo độ tuổi

Hiện nay, người ta phân biệt 3 kiểu hình tháp tuổi cơ bản phản ánh kết cấu tuổi của các kiểu dân số khác nhau. Mỗi kiểu tháp có đặc điểm riêng về hình dạng.

- Kiểu 1: Tỉ suất sinh cao, tỉ suất tử thấp, tuổi thọ trung bình thấp. Tháp tuổi có dáng nhọn, đáy rộng, càng lên phía đỉnh tháp càng hẹp lại. Tháp thể hiện khả năng dân số tăng nhanh, phần lớn dân thuộc nhóm tuổi trẻ, mỗi lớp tuổi sinh ra lại lớn hơn lớp tuổi sinh trước đó. Đây là kiểu cơ cấu dân số của các nước chậm phát triển, thường được gọi là kiểu tháp mở rộng.

- Kiểu 2: Tỉ suất sinh cao, tỉ suất từ thấp, tuổi thọ trung bình đang tăng dần. Tháp tuổi có dáng nhọn, song có chiều cao lớn hơn. Đây là kiểu cơ cấu dân số của các nước đang phát triển.

- Kiểu 3: Tỉ suất sinh và tử đều thấp, tuổi thọ trung bình cao. Tháp tuổi không còn dáng nhọn nữa, đáy tháp hẹp lại. Sự chênh lệch về độ rộng giữa đáy và đỉnh tháp không đáng kể. Đây là kiểu cơ cấu dân số của các nước kinh tế phát triển. Tháp thể hiện dân số đã ổn định.

Như vậy, hình dạng tháp tuổi cho chúng ta biết rõ cơ cấu dân số theo độ tuổi và giới tính hiện lại của mỗi nước và sự phát triển dân số của nước đó trong tương lai.

--------------------------

Như vậy VnDoc đã giới thiệu các bạn tài liệu Cho biết thế nào là cơ cấu dân số theo tuổi. Trình bày các cách phân chia cơ cấu dân số theo tuổi. Mời các bạn tham khảo thêm tài liệu: Trắc nghiệm môn Địa lý lớp 10, Giải tập bản đồ Địa lí 10, Địa lý 10 Chân trời sáng tạo, Giải bài tập Địa Lý 10, Tài liệu học tập lớp 10, ngoài ra các bạn học sinh có thể tham khảo thêm Địa lý 10 Cánh Diều và Địa lý 10 Kết nối tri thức lớp 10 mới nhất được cập nhật.