Dựa vào bảng 20.1 hãy trình bày quan niệm cơ cấu dân số theo giới

Dựa vào bảng 20.1 hãy trình bày quan niệm cơ cấu dân số theo giới được chúng tôi sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy môn Địa lý lớp 10. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.

Câu hỏi: Dựa vào bảng 20.1 hãy trình bày quan niệm cơ cấu dân số theo giới. Nhận xét tỉ lệ nam và nữ trong tổng số dân của các châu lục, năm 1950 và 2020.

Trả lời:

- Quan niệm cơ cấu dân số theo giới có 2 cách tính:

+ Cách 1: Phân chia tổng số dân thành tỉ lệ nam và nữ.

+ Cách 2: Xét tương quan tỉ số giới tính nam so với 100 nữ.

- Nhận xét tỉ lệ nam và nữ trong tổng số dân của các châu lục, năm 1950 và 2020: Tỉ lệ nam và nữ trong tổng số dân của các châu lục đều có sự chênh lệch. Cụ thể:

+ Châu Phi luôn có tỉ lệ nữ cao hơn tỉ lệ nam nhưng không đáng kể, xu hướng giảm tỉ lệ nữ và tăng tỉ lệ nam.

+ Châu Á luôn có tỉ lệ nữ thấp hơn tỉ lệ nam, xu hướng tăng tỉ lệ nữ và giảm tỉ lệ nam. Tuy nhiên sự tăng và giảm không nhiều.

+ Châu Âu luôn có tỉ lệ nữ cao hơn tỉ lệ nam, xu hướng giảm tỉ lệ nữ và tăng tỉ lệ nam.

+ Châu Đại Dương luôn có tỉ lệ nữ thấp hơn tỉ lệ nam, xu hướng giảm tỉ lệ nam và tăng tỉ lệ nữ.

+ Châu Mỹ luôn có tỉ lệ nữ cao hơn tỉ lệ nam, xu hướng giảm tỉ lệ nam và tăng tỉ lệ nữ.

Tìm hiểu Cơ cấu dân số là gì? Cơ cấu dân số theo độ tuổi

Cơ cấu dân số là gì?

Ngoài quy mô và phân bố dân số, cơ cấu dân số là đặc tính thứ ba, được hình thành dưới tác động của sự thay đổi mức sinh, mức chết và di dân. Sự phân chia tổng số dân của một nước hay một vùng thành các nhóm, các bộ phận theo một tiêu thức đặc trưng nhất định gọi là cơ cấu dân số. Ví dụ: như cơ cấu tự nhiên (tuổi và giới tính), cơ cấu dân tộc và cơ cấu xã hội tình trạng hôn nhân, tôn giáo, trình độ học vấn…). Trong đó cơ cấu tuổi và giới tính của dân số là quan trọng nhất bởi vì không những nó ảnh hưởng tới mức sinh, mức chết và di dân mà còn ảnh hưởng tới quá trình phát triển kinh tế xã hội.

Cơ cấu dân số theo độ tuổi

Cơ cấu dân số theo độ tuổi là tập hợp các nhóm người được sắp xếp theo những lứa tuổi nhất định. Đó là sự phân chia số dân theo từng nhóm tuổi nhằm phục vụ cho việc nghiên cứu các quá trình dân số và các quá trình kinh tế xã hội. Thông qua mối tương quan của số dân ở các nhóm tuổi, ta có thể đánh giá, so sánh các nhóm trong mối quan hệ qua lại với các đặc trưng dân số, xã hội và kinh tế của dân cư trong quá trình phát triển của chúng.

Trong dân số học, cơ cấu tổ chức theo độ tuổi được chú ý quan tâm nhiều bởi nó tổng hợp tình hình sinh, tử, năng lực tăng trưởng dân số và nguồn lao động của một chủ quyền lãnh thổ. Do những độc lạ về công dụng xã hội và công dụng dân số giữa nam và nữ, cơ cấu tổ chức dân số theo độ tuổi thường được điều tra và nghiên cứu cùng với cơ cấu tổ chức dân số theo giới tính (vì thế thường được gọi là cơ cấu tổ chức dân số theo độ tuổi - giới tính). Có hai cách phân chia độ tuổi dựa trên việc sử dụng các thang bậc khác nhau:

- Độ tuổi có khoảng cách đều như nhau: Sự chênh lệch về tuổi giữa hai độ tuổi kế tiếp nhau có thể là 1 năm, 5 năm hay 10 năm (người ta thường sử dụng khoảng cách 5 năm).

- Độ tuổi có khoảng cách không đều nhau: Thông thường, người ta chia thành 3 nhóm tuổi: dưới độ tuổi lao động (0 - 14 tuổi), trong độ tuổi lao động (15 - 59 tuổi) và trên độ tuổi lao động (từ 60 tuổi trở lên). Ngày nay, nhờ vào sự phát triển của công nghệ và đặc thù công việc… ở các nước phát triển thường phân độ tuổi lao động sẽ từ 15 - 64 tuổi.

--------------------------

Như vậy VnDoc đã giới thiệu các bạn tài liệu Dựa vào bảng 20.1 hãy trình bày quan niệm cơ cấu dân số theo giới. Mời các bạn tham khảo thêm tài liệu: Trắc nghiệm môn Địa lý lớp 10, Giải tập bản đồ Địa lí 10, Địa lý 10 Chân trời sáng tạo, Giải bài tập Địa Lý 10, Tài liệu học tập lớp 10, ngoài ra các bạn học sinh có thể tham khảo thêm Địa lý 10 Cánh Diều và Địa lý 10 Kết nối tri thức lớp 10 mới nhất được cập nhật.