So sánh quy luật địa đới và quy luật phi địa đới

Ôn tập môn Địa lý 10

So sánh quy luật địa đới và quy luật phi địa đới được VnDoc sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy môn Địa lý lớp 10. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.

So sánh quy luật địa đới và quy luật phi địa đới

1. Biểu hiện của quy luật địa đới
2. Biểu hiện của quy luật phi địa đới
3. Bài tập

Câu hỏi: So sánh quy luật địa đới và quy luật phi địa đới.

Trả lời

Quy luật địa đới và quy luật phi địa đới:

* Giống nhau: Là quy luật phân bố và hình thành nên bề mặt trái đất.

* Khác nhau:

	Quy luật địa đới	Quy luật phi địa đới
Khái niệm	Quy luật địa đới là sự thay đổi có quy luật của tất cả các thành phần địa lí và cảnh quan địa lí theo vĩ độ.	Quy luật phi địa đới là quy luật phân bố không phụ thuộc vào tính chất phân bố theo địa đới của các thành phần địa lí và cấu trúc cảnh quan.
Nguyên nhân	Do dạng hình cầu của Trái Đất và bức xạ mặt trời -> góc chiếu của tia sáng mặt trời tới Trái Đất nhỏ dần từ xích đạo về hai cực -> lượng bức xạ mặt trời cũng giảm theo.	Do nguồn năng lượng bên trong lòng Trái Đất phân chia bề mặt đất thành: lục địa, đại dương và địa hình núi cao.
Biểu hiện	- Sự phân bố các vòng đai nhiệt - Các đai áp và các đới gió trên Trái Đất - Các đới khí hậu trên Trái Đất - Các nhóm đất và các thảm thực vật	- Quy luật đai cao - Quy luật địa ô

1. Biểu hiện của quy luật địa đới

Sự phân bố các vòng đai nhiệt trên Trái Đất

Các vòng đai	Vị trí
Các vòng đai	Giữa các đường đẳng nhiệt	Khoảng vĩ tuyến
Nóng	20^oC của 2 bán cầu	30^oB đến 30^oN
Ôn hòa	20^oC và 10^oC của tháng nóng nhất	30^o đến 20^o ở hai bán cầu
Lạnh	Giữa 10^o và 0^o của tháng nóng nhất	Ở vòng đai cận cực của 2 bán cầu
Băng giá vĩnh cửu	Nhiệt độ quanh năm dưới 0^oC	Bao quanh cực

Các đai khí áp và các đới gió trên Trái Đất

- Các đai khí áp: Gồm 7 khí áp (áp thấp xích đạo, 2 áp thấp ôn đới, 2 áp cao cận chí tuyến, 2 áp cao cực).

- Các đới gió: Gồm 6 đới gió (2 mậu dịch, 2 ôn đới, 2 đông cực).

Các đới khí hậu trên Trái Đái

- Trên Trái Đất có 7 đới khí hậu xen kẽ nhau từ xích đạo về hai cực.

- Các đới khí hậu chính trên Trái Đất: Xích đạo, cận xích đạo, nhiệt đới, cận nhiệt, ôn đới, cận cực, cực.

Các nhóm đất và các kiểu thảm thực vật

- Có 10 nhóm đất từ cực đến xích đạo.

- Có 10 kiểu thảm thực vật từ cực đến xích đạo.

2. Biểu hiện của quy luật phi địa đới

Quy luật

Khái niệm

Nguyên nhân

Biểu hiện

Đai cao

Sự thay đổi có quy luật của các thành phần tự nhiên theo độ cao địa hình

Giảm nhanh nhiệt độ theo độ cao, sự thay đổi độ ẩm, lượng mưa

Phân bố vành đai đất, thực vật theo độ сао

Địa ô

Sự thay đổi các thành phần tự nhiên và cảnh quan theo kinh độ

Sự phân bố đất liền và biển, đại dương => Khí hậu lục địa bị phân hóa từ đông sang tây

Núi chạy theo hướng kinh tuyến

Thay đổi thảm thực vật theo kinh độ

3. Bài tập

Câu 1. Do sự giảm nhanh nhiệt độ và sự thay đổi độ ẩm và lượng mưa theo độ cao nên đã hình thành nên

Quy luật địa đới.
Quy luật đai cao.
Quy luật phi địa đới.
Quy luật địa mạo.

Đáp án đúng: B

Câu 2. Biểu hiện rõ rệt của quy luật địa ô là

Sự thay đổi nhiệt độ và độ ẩm theo kinh độ.
Sự thay đổi của lượng mưa theo kinh độ.
Sự thay đổi các kiểu thực vật theo kinh độ.
Sự thay đổi các nhóm đất theo kinh độ.

Đáp án đúng: C

Câu 3. Sự phân bố của các vành đai đất và thực vật theo độ cao là biểu hiện rõ nhất của quy luật nào dưới đây?

Quy luật đai cao.
Quy luật địa ô.
Quy luật địa đới.
Quy luật địa mạo.

Đáp án đúng: A

Câu 4: Nguyên nhân sâu xa tạo nên quy luật phi địa đới là

Sự chuyển động của các dòng biển nóng, lạnh ngoài đại dương đã ảnh hưởng tới khí hậu của các vùng đất ven bờ.
Độ dốc và hướng phơi của địa hình làm thay đổi lượng bức xạ mặt trời ở các vùng núi.
Năng lượng bên trong trái đất đã phân chia trái đất ra lục địa, đại dương và địa hình núi cao.
Năng lượng bên ngoài trái đất đã sinh ra ngoại lực làm hình thành nhiều dạng địa hình khác nhau trên bề mặt trái đất.

Đáp án đúng: C

Câu 5: Nguyên nhân tạo nên các đai cao ở miền núi là