Lịch sử 10 bài 11: Tây Âu thời hậu kì trung đại

Lý thuyết Lịch sử lớp 10 bài 11: Tây Âu thời hậu kì trung đại được VnDoc sưu tầm và đăng tải xin gửi tới bạn đọc cùng tham khảo. Bài viết tổng hợp các câu hỏi lí thuyết trong chương trình giảng dạy môn Lịch sử lớp 10. Mời quý thầy cô cùng các bạn tham khảo chi tiết và tải về tài liệu dưới đây.

A/ Lý thuyết Lịch sử 10 bài 11

Lý thuyết Lịch sử 10 bài 11: Tây Âu thời hậu kì trung đại

Lược đồ những cuộc phát kiến địa lý

1. Những cuộc phát kiến địa lý

* Nguyên nhân:

  • Sản xuất phát triển, nhu cầu cần nguyên liệu, thị trường, vàng bạc tăng lên.
  • Con đường bộ buôn bán qua Tây Á và Địa Trung Hải do người Ả rập độc chiếm.
  • Khoa học - kỹ thuật phát triển (Hải đồ, la bàn, tàu có bánh lái và hệ thống buồm lớn).

Lý thuyết Lịch sử 10 bài 11: Tây Âu thời hậu kì trung đại

Tàu Caraven

Loại tàu do người Bồ Đào Nha chế tạo năm 1460, có bánh lái, lắp 3 cột buồm lớn. Cánh buồm của tàu hình vuông hoặc tam giác màu trắng. Trên boong tàu có lắp đại bác để chống cướp biển. Đuôi tàu trang bị 1 trục giữ bánh lái, có thể quay quanh bản lề, thay cho bánh lái mái chèo cổ xưa từ thế kỉ XII. Trên tàu có la bàn định hướng, đồng hồ cát bằng thủy tinh để đo thời gian và ước lượng kinh độ => có khả năng vượt đại dương.

*Những cuộc phát kiến địa lý lớn

  • B. Đi a xơ (1487): vòng qua cực nam Châu Phi đến mũi Hảo Vọng.
  • Cô lôm bô (1492) đến một số đảo biển Ca ri bê đã phát hiện ra Châu Mỹ.
  • Va x-cô đơ Gama (1497) đến bờ Tây nam Ấn Độ.
  • Ma gien lan (1519-1522) vòng quanh thế giới.

Lý thuyết Lịch sử 10 bài 11: Tây Âu thời hậu kì trung đại

Hải trình của Đi a xơ và Va x- cô đơ Gama

Lý thuyết Lịch sử 10 bài 11: Tây Âu thời hậu kì trung đại

PERNANDO MAGELLAN (1480 - 1521)

Nhà thám hiểm người Bồ Đào Nha dẫn đầu chuyến hành trình vòng quanh thế giới đầu tiên bằng đường biển cho Tây Ban Nha. Ông phát hiện ra eo biển Magellan. Ông bị giết chết ở Philippines năm 1521 và chuyến hành trình của được Sebastian del Cano (hoặc Elcano).

Lý thuyết Lịch sử 10 bài 11: Tây Âu thời hậu kì trung đại

Hải trình của PERNANDO MAGELLAN

2. Sự nảy sinh chủ nghĩa tư bản Châu Âu

  • Sau các cuộc phát kiến địa lý, quý tộc và thương nhân Châu Âu ra sức cướp bóc của cải, tài nguyên các nước Á, Phi, Mỹ La Tinh.
  • Giai cấp tư sản tích lũy được số vốn đầu tiên bằng sự cướp bóc thực dân,cướp đất của nông dân, nông dân phải làm thuê cho giai cấp tư sản.
  • Xuất hiện hình thức kinh doanh tư bản chủ nghĩa: công trường thủ công, các công ty thương mại.
    • Công trường thủ công, trong đó có sự phân công lao động, chuyên môn hóa theo dây chuyền sản xuất, quan hệ chủ thợ. Chủ kiếm nhiều lợi nhuận, thợ bị bóc lột.quan hệ sản xuất TBCN hình thành.
    • Ở nông thôn đồn điền hay trang trại xuất hiện, công nhân nông nghiệp làm công ăn lương.
    • Thương nghiệp xuất hiện công ty thương mại.
  • Xã hội Tây Âu có biến đổi:
    • Giai cấp tư sản có thế lực kinh tế song chưa có địa vị kinh tế tương xứng.
    • Người làm thuê trở thành giai cấp vô sản.

3. Phong trào Văn hóa Phục hưng

Phục hưng tinh hoa của nền văn hóa cổ Hi Lạp – Rô ma và sáng tạo nền văn hóa mới của giai cấp tư sản.

Đặc điểm:

  • Phê phán giáo hội phong kiến và giáo hội. Đề cao giá trị con người, đòi quyền tự do cá nhân, coi trọng khoa học - kỹ thuật.
  • Quê hương phong trào Văn hóa Hưng là l-ta-li-a và lan nhanh sang các nước Tây Âu:
    • Ra bơ le là nhà văn và Bác sĩ.
    • Đê các tơ là nhà toán học và triết học.
    • Lê ô na đơ Vanh xi là họa sĩ, kỹ sư.
    • Sếch – xpia là nhà soạn kịch.

Đây là cuộc đấu tranh công khai đầu tiên trên lãnh vực văn hóa tư tưởng của giai cấp tư sản chống giai cấp phong kiến đã suy tàn.

4. Cải cách tôn giáo và chiến tranh nông dân

a. Cải cách tôn giáo

* Nguyên nhân

  • Ki tô giáo là chỗ dựa vững chắc của chế độ phong kiến Tây Âu, thống trị và chi phối đời sống tinh thần của xã hội Châu Âu.
  • Nước Đức là nơi đầu tiên nổ ra phong trào cải cách tôn giáo: Lu-thơ (1483-1546) tại Đức; Can-vanh (1509-1564) tại Thụy Sĩ, sau đó lan nhanh sang Bỉ, Hà Lan, Pháp, Anh.

* Nội dung: cải cách: bãi bỏ thủ tục và lễ nghi phiền toái, được đông đảo nhân dân đi theo.

* Tác dụng: thúc đẩy và châm ngòi cho các cuộc khởi nghĩa nông dân, tôn giáo bị phân hóa thành Tân giáo và Cựu giáo.

Đây là cuộc đấu tranh công khai đầu tiên trên lãnh vực văn hóa tư tưởng của giai cấp tư sản chống giai cấp phong kiến đã suy tàn.

b. Chiến tranh nông dân Đức

* Nguyên nhân

  • Kinh tế thấp kém, chế độ phong kiến bảo thủ.
  • Người nông dân bị áp bức bóc lột nặng nề.
  • Mâu thuẫn giữa nông dân và quí tộc phát triển đến đỉnh cao.

* Diễn biến:

  • Lãnh tụ kiệt xuất là Tô-mát Muyn-xe: lên án gay gắt sự hủ bại của giáo hội, lên án chế độ bóc lột phong kiến, kêu gọi nông dân nổi dậy chống áp bức, tuyên truyền và xây dựng một xã hội bình đẳng cho mọi người.
  • Bước đầu giành thắng lợi, nhưng cuối cùng bị đàn áp nên thất bại.

* Ý nghĩa: thể hiện tinh thần đấu tranh quyết liệt và khí phách anh hùng của quần chúng bị áp bức.

Tô mat Muyn-xe xuất thân từ 1 gia đình thợ mỏ ở Xtonbec. Thuở nhỏ rất chăm học, 15 tuổi đã lập trong trường ông học 1 hội kín chống Giám mục Ma đơ bua và nhà thờ La Mã. Sau khi đỗ tiến sĩ, ông trở thành Linh mục. Năm 1521, ông ra nước ngoài, sau đó trở về Đức vận động cách mạng. Ông rất đồng cảm với nhân dân, lên án gay gắt sự hủ bại của Giáo hội, lên án chế độ bóc lột phong kiến. Ông kêu gọi nông dân nổi dậy chống áp bức, tuyên truyền và mở cuộc xây dựng một xã hội bình đẳng cho mọi người. (SGK lớp 10, trang 65)

B/ Trắc nghiệm Lịch sử 10 bài 11

Câu 1. Thành thị trung đại châu Âu ra đời biểu hiện sự tiến bộ trước tiên trong lĩnh vực

  1. Nông nghiệp.
  2. Thủ công nghiệp.
  3. Thương nghiệp.
  4. Lưu thông hàng hóa.

Câu 2. Một trong những cơ sở ra đời thành thị trung đại Châu Âu

  1. Sự ra đời của đồ đồng, sản phẩm dư thừa, nảy sinh nhu cầu trao đổi.
  2. Trong thủ công nghiệp diễn ra quá trình chuyên môn hoá.
  3. Sự ra đời của đồ sắt.
  4. Các lãnh địa tan rã.

Câu 3. Phường hội khác với xưởng thủ công ở chỗ

  1. Sản xuất cùng lúc nhiều mặt hàng.
  2. Quy mô lớn, tập hợp những thợ thủ công có cùng nghề.
  3. Thủ công nghiệp tách khỏi nông nghiệp.
  4. Thủ công nghiệp tách khỏi thương nghiệp.

Câu 4. Tổ chức của những người thợ thủ công trong thành thị trung đại được gọi là

  1. Lãnh địa.
  2. Phường hội.
  3. Hội chợ.
  4. Thương hội.

Câu 5. Phường hội và thương hội ra đời nhằm mục đích bảo vệ quyền lợi

  1. Cho lãnh chúa.
  2. Cho lãnh chúa và thương nhân.
  3. Cho thợ thủ công, thương nhân về sản xuất và buôn bán.
  4. An toàn và mang lại những món lời chắc chắn cho thương nhân.

Câu 6. Để bảo vệ lợi ích cho các thương nhân về độc quyền buôn bán, trong thành thị xuất hiện tổ chức

  1. Phường quy.
  2. Hội chợ.
  3. Phường hội.
  4. Thương hội.

Câu 7. Thành thị trung đại châu Âu ra đời đã

  1. Thúc đẩy kinh tế lãnh địa phát triển.
  2. Kìm hãm sự phát triển của kinh tế lãnh địa.
  3. Phá vỡ nền kinh tế tự cấp, tự túc của lãnh địa.
  4. Làm cho quan hệ chính trị trong lãnh địa thêm phát triển.

Câu 8. Văn hóa Tây Âu bắt đầu khởi sắc vào thế kỉ

  1. X.
  2. XI.
  3. XII.
  4. XIII.

Câu 9. Trước thế kỉ XI, ở Tây Âu môn học được xem là “Bà chúa của khoa học” là

  1. Văn học.
  2. Toán học.
  3. Thần học.
  4. Sử học.

Câu 10. Từ thế kỉ XI trở đi, văn hóa Tây Âu bắt đầu khởi sắc vì

  1. Kinh tế công- nông nghiệp phát triển.
  2. Sự xuất hiện của tầng lớp thị dân.
  3. Kinh tế lãnh địa đã có bước phát triển.
  4. Sự xuất hiện của tầng lớp quý tộc mới.

Câu 11. Nguyên nhân sâu xa dẫn đến những cuộc phát kiến lớn về địa lí là

  1. Sự phát triển của sản xuất, đặt ra nhu cầu về nguyên liệu, vàng bạc.
  2. Con đường giao lưu buôn bán giữa châu Âu với phương Đông bị ách tắc.
  3. Khoa học-kĩ thuật phát triển, nhất là ngành hàng hải.
  4. Tìm thị trường tiêu thụ hàng hóa từ phương Đông.

Câu 12. Sự tiến bộ của khoa học-kĩ thuật ở thế kỉ XV được thể hiện rõ nét trên lĩnh vực

  1. Địa lí, đại dương.
  2. Hàng hải và đóng tàu.
  3. Thiên văn học và lịch học.
  4. Dự báo thời tiết.

Câu 13. Nước đi tiên phong trong các cuộc thám hiểm bằng đường biển, ở thế kỉ XV-XVI là

  1. I-ta-li-a.
  2. Tây Ban Nha.
  3. Bồ Đào Nha.
  4. Ấn Độ.

Câu 14. Người thực hiện chuyến đi vòng quanh thế giới bằng đường biển vào những năm 1519-1522 là ai?

  1. Va-xcô đơ Ga-ma.
  2. Đi-a-xơ.
  3. Cô-lôm-bô.
  4. Ph.Ma-gien-lan.

Câu 15. Cô-lôm-bô là người đã dẫn đầu đoàn thủy thủ đi đến

  1. Mũi cực nam châu Phi.
  2. Một số đảo thuộc biển Ca-ri-bê ngày nay.
  3. Cảng Ca-li-cút của Ấn Độ.
  4. Vòng quanh thế giới.

Câu 16. Cuộc hành trình được xem là một sự kiện nổi bật nhất của lịch sử phát kiến địa lí là cuộc hành trình của

  1. Hen-ri.
  2. Vác-xcô đờ Ga-ma.
  3. Ph. Ma-gien-lan.
  4. Cô-lôm-bô.

Câu 17. Phát kiến địa lí được coi như một “Cuộc cách mạng thực sự” trong lĩnh vực

  1. Giao thông và tri thức.
  2. Khoa học hàng hải.
  3. Giao thông đường biển.
  4. Địa lí.

Câu 18. Phát kiến địa lí đã thúc đẩy quá trình ra đời của chủ nghĩa tư bản ở châu Âu vì

  1. Nó đã mở ra giai đoạn giao lưu, tiếp xúc Đông - Tây.
  2. Đem về cho thương nhân châu Âu vàng bạc, châu báu khổng lồ.
  3. Nó đã dẫn đến nạn buôn bán nô lệ.
  4. Đem lại cho con người những hiểu biết về vùng đất mới, dân tộc mới.

Câu 19. Số vốn đầu tiên và nhiều nhất mà thị dân Tây Âu tích luỹ được là từ

  1. Kinh doanh thủ công nghiệp.
  2. Buôn bán ở thành thị.
  3. Các cuộc phát kiến địa lí.
  4. Từ buôn bán nô lệ.

Câu 20. Phong trào “Rào đất cướp ruộng” diễn ra sớm nhất là ở

  1. Anh.
  2. Pháp.
  3. Tây Ban Nha.
  4. Bồ Đào Nha.

Câu 21. Từ đầu thế kỉ XVI, ở Tây Âu hình thức sản xuất mới thay cho phường hội là

  1. Xưởng thủ công.
  2. Công trường thủ công.
  3. Nông trại.
  4. Công ti thương mại.

Câu 22. Công cuộc tích lũy ban đầu của chủ nghĩa tư bản ở Tây Âu được ghi trong sử sách của nhân loại bằng “Những chữ máu và lửa không bao giờ phai”. Vì nó

  1. Diễn ra rất gay go, phức tạp.
  2. Được thực hiện bằng “máu” và “nước mắt” của tư sản.
  3. Được tiến hành bằng lối phá hoại tàn nhẫn, tước đoạt tư liệu sản xuất của nông dân.
  4. Đấu tranh quyết liệt giữa phong kiến và tư sản.

Câu 23. Trong công trường thủ công, chủ bóc lột thợ bằng

  1. Sức lao động.
  2. Địa tô.
  3. Thuế.
  4. Lao dịch.

Câu 24. Mục đích chính của phong trào Văn hóa Phục hưng là khôi phục lại

  1. Toàn bộ nền văn hóa cổ đại.
  2. Nền văn hóa xán lạn của Hi Lạp và Rô-ma cổ đại.
  3. Nền văn hóa phong kiến thời trung đại.
  4. Những gì đã mất của văn hóa châu Âu.

Câu 25. Điều kiện chủ yếu dẫn đến sự ra đời của phong trào Văn hóa Phục hưng là

  1. Sự xuất hiện quan hệ tư bản chủ nghĩa.
  2. Phát kiến địa lí đã đem lại sự giàu có cho châu Âu.
  3. Thị trường được mở rộng.
  4. Khoa học- kĩ thuật phát triển.

Câu 26. Văn hóa Phục hưng xuất hiện sớm ở các thành thị miền Bắc I-ta-li-a từ thế kỉ XIV- XV, vì đây là nơi có

  1. Nhiều nhà trí thức.
  2. Nhiều trường đại học ra đời sớm.
  3. Nền kinh tế hàng hóa phát triển, đô thị phồn vinh.
  4. Giai cấp phong kiến và giáo hội Kitô thống trị tàn nhẫn nhất.

Câu 27. Bằng những tác phẩm của mình, giai cấp tư sản đã nghiêm khắc lên án

  1. Chế độ phong kiến.
  2. Giáo hội Kitô.
  3. Văn hóa đồi trụy
  4. Quan lại phong kiến.

Câu 28. Họa sĩ thiên tài cũng là kĩ sư nổi tiếng trong thời đại Văn hóa Phục hưng là

  1. Đề-các-tơ.
  2. Ga-li-lê.
  3. Xpi-nô-da.
  4. Lê-ô-na đơ Vanh-xi.

Câu 29. Phong trào Văn hóa Phục hưng là “Cuộc cách mạng tiến bộ vĩ đại” vì

  1. Đã mở đường cho sự phát triển cao hơn của văn hóa châu Âu và loài người.
  2. Đã tấn công trực diện vào giáo hội Kitô và chế độ phong kiến.
  3. Là cuộc đấu tranh tư tưởng đầu tiên của tư sản chống phong kiến.
  4. Đã làm phong phú kho tàng văn hóa của nhân loại.

Câu 30. Người khởi xướng phong trào cải cách tôn giáo ở châu Âu là

  1. Can-vanh.
  2. Lu-thơ.
  3. Tô-mát Muyn-xe.
  4. Ra-bơ-le.

Câu 31. Để tích lũy vốn, ở Anh đã diễn ra phong trào

  1. Rào đất cướp ruộng
  2. Cừu ăn thịt người
  3. Cải cách tôn giáo
  4. Văn hóa Phục hưng

Câu 32. Người tìm ra châu lục mới – Châu Mĩ là

  1. Vexpuchi
  2. Hoàng tử Henri
  3. Vaxco đơ Gama
  4. C.Côlômbô

Câu 33. Vào thế kỉ XV, con đường giao lưu thương mại qua Tây Á và Địa Trung Hải bị người nước nào chiếm độc quyền?

  1. Đan Mạch.
  2. Hà Lan.
  3. Bỉ.
  4. Thổ Nhĩ Kì

Câu 34. Một trong các điều kiện đưa đến cuộc phát kiến địa lí thế kỉ XV là:

  1. Nhu cầu tìm kiếm con đường mới.
  2. Khoa học - kĩ thuật có những bước tiến đáng kể.
  3. Nhu cầu giao lưu thương mại qua Tây Á và Địa lrung Hải.
  4. Nhu cầu tiêu dùng của quý tộc phong kiến ngày càng tăng.

Câu 35. Ai là người đầu tiên phát hiện ra châu Mĩ mà vẫn nhằm tưởng đó là Ấn Độ?

  1. Cô-lôm-bô.
  2. Va-xcô đơ Ga- ma.
  3. Ma-gien-lan.
  4. Tất cả các nhà thám hiểm trên.

Câu 36. Giai đoạn hậu kì trung đại, giai cấp tư sản mới ra đời tuy có thế lực về kinh tế, song chưa có địa vị về xã hội tương ứng. Đó là:

  1. Nguyên nhân của phong trào Văn hóa Phục hưng.
  2. Đặc điểm của phong trào Văn hóa Phục hưng.
  3. Mục đích của phong trào Văn hóa Phục hưng.
  4. Hậu quả của phong trào Văn hóa Phục hưng.

Câu 37. Một trong những nguyên nhân nào dưới đây dẫn đến cuộc phát kiến địa lí ở thế ki XV- XVI?

  1. Do sự phát triển nhanh chóng của lực lượng sản xuất làm cho nhu cầu về hương liệu, vàng bạc, thị trường ngày càng tăng
  2. Do khoa học - kĩ thuật lúc này đã có những bước tiến quan trọng.
  3. Do xã hội Tây Âu nảy sinh nhiều mâu thuẫn về kinh tế và xã hội.
  4. Do nhu cầu muốn tiến hành chiến tranh xâm lược các nước.

Câu 38. Trong giai đoạn đầu, giai cấp tư sản đấu tranh chống chế độ phong kiến bằng hình thức là

  1. Không nộp thuế cho nhà vua
  2. Đấu tranh đòi các quyền lợi về kinh tế
  3. Đấu tranh trên lĩnh vực tư tưởng văn hóa
  4. Làm cách mạng lật đổ chế độ phong kiến

--------------------------------

Với nội dung bài Lịch sử 10 bài 11: Tây Âu thời hậu kì trung đại các bạn học sinh cùng quý thầy cô chắc hẳn đã nắm vững kiến thức nội dung bài học rồi đúng không ạ? Bài viết cho chúng ta thấy được về tình hình kinh tế của Tây Âu, chính trị và những thành tựu của Tây Âu thời hậu kì trung đại... Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết bài viết dưới đây nhé.

Như vậy VnDoc đã giới thiệu các bạn tài liệu Lý thuyết Lịch sử lớp 10 bài 11: Tây Âu thời hậu kì trung đại. Hi vọng đây là tài liệu hữu ích giúp bạn đọc có thể học tập tốt hơn môn Lịch sử lớp 10. Và để giúp bạn đọc có thêm nhiều tài liệu học tập hơn nữa, VnDoc.com mời các bạn học sinh cùng tham khảo thêm một số tài liệu học tập được chúng tôi biên soạn và tổng hợp tại các mục sau: Trắc nghiệm Lịch sử 10, Giải bài tập Lịch Sử 10, Giải vở bài tập Lịch sử 10, Giải bài tập Lịch Sử 10 ngắn nhất, Giải tập bản đồ Lịch Sử 10, Tài liệu học tập lớp 10.

Để giúp bạn đọc có thể giải đáp được những thắc mắc và trả lời được những câu hỏi khó trong quá trình học tập. VnDoc.com mời bạn đọc cùng đặt câu hỏi tại mục hỏi đáp học tập của VnDoc. Chúng tôi sẽ hỗ trợ trả lời giải đáp thắc mắc của các bạn trong thời gian sớm nhất nhé.

Để tiện trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm về giảng dạy và học tập các môn học lớp 10, VnDoc mời các thầy cô giáo, các bậc phụ huynh và các bạn học sinh truy cập nhóm riêng dành cho lớp 10 sau: Nhóm Tài liệu học tập lớp 10. Rất mong nhận được sự ủng hộ của các thầy cô và các bạn.

Đánh giá bài viết
10 17.032
Sắp xếp theo

    Lịch sử lớp 10

    Xem thêm