Đáp án đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Văn Bến Tre 2024

Câu 1.

a. Đoạn thơ được viết theo thể thơ tự do

b. Nội dung chính của đoạn thơ: Đoạn thơ đã thể hiện một quy luật tỉnh cảm bền vững và thiêng liêng của tình mẫu tử: tình cảm yêu thương vô bờ bến của người mẹ với đứa con thân yêu. Dù cho con có ở đâu, bên mẹ hay đến phương trời khác, dù còn nhỏ hay đã lớn thì mẹ vẫn đồng hành bên con, hết lòng thương yêu che chở

c.

Yêu cầu về hình thức: Đoạn văn khoảng 200 chữ, không mắc lỗi diễn đạt, dùng từ. Đảm bảo đủ 3 phần: mở đoạn, thân đoạn, kết đoạn.

Yêu cầu về nội dung: Làm sáng tỏ được vấn đề nghị luận: Suy nghĩ về tình mẹ con

a. Giới thiệu vấn đề: Suy nghĩ về tình mẹ con

b. Bàn luận: Suy nghĩ về tình mẹ con

- Biểu hiện tình mẫu tử:

+ Ngay từ những ngày đầu chập chững, mẹ luôn là người nâng đỡ, chở che cho con. Mẹ đảm đang lo lắng về dinh dưỡng, sức khỏe và hạnh phúc của con từ khi chúng ta còn nhỏ bé.

+ Khi lớn lên, mẹ vẫn luôn sát cánh cùng ta trên con đường đời đầy gian lao, thử thách. Mẹ là người động viên, khích lệ ta vượt qua khó khăn, hướng dẫn ta đúng đắn và luôn sẵn sàng chia sẻ niềm vui cũng như nỗi buồn của con.

+ Dành cả cuộc đời lo lắng cho các con mà không mong một sự đáp đền, bởi niềm hạnh phúc lớn nhất của mẹ là được nhìn thấy các con hạnh phúc, trưởng thành. Ví dụ cụ thể trong cuộc sống hàng ngày và trong văn học, có thể thấy như những câu chuyện về tình mẫu tử đầy cảm xúc và tinh thần hi sinh.

- Ý nghĩa của tình mẫu tử:

+Tình mẫu tử là nguồn sức mạnh kỳ diệu giúp con người vượt qua những khó khăn, thách thức của cuộc sống. Tình yêu và sự lo lắng của mẹ giúp ta tự tin và kiên định trước mọi khó khăn.

+Tình mẫu tử làm cuộc đời của chúng ta trở nên ấm áp hơn. Mẹ luôn tạo ra môi trường yêu thương và sự hiểu biết, giúp ta phát triển tốt hơn cả về tinh thần và thể chất.

c. Liên hệ bản thân

Để gìn giữ và trân trọng tỉnh mẫu tử, chúng ta cần thực hiện các hành động như sau:

+ Trân trọng và gìn giữ tình mẫu tử. Điều này bao gồm việc thể hiện lòng biết ơn và rọng đối với người mẹ, luôn đặt mối quan hệ gia đình lên hàng đầu và không bao giờ lãng quên tình cảm thương yêu của mẹ.

+ Có những hành động thiết thực, cụ thể để đáp đền tình cảm của mẹ dành cho mình. Ví dụ như biết vâng lời, nghe theo lời dạy bảo của cha mẹ, siêng năng học hành để không phụ công ơn nuôi dưỡng, và luôn quan tâm, giúp đỡ từ những việc nhỏ nhặt nhất.

d. Dẫn chứng

Học sinh tự lấy dẫn chứng

e. Phản đề

- Tuy tình mẫu tử là tình cảm cao quý, nhưng cũng có những trường hợp tiêu biểu cho sự lạm dụng hoặc sự thiếu hiểu biết của tình mẫu tử:

+ Những người mẹ nhẫn tâm vứt bỏ con cái, hành hạ, ngược đãi chúng. Điều này là một việc đáng lên án và phản đối.

+ Những người lợi dụng tình mẫu tử để đánh đập, hành hạ trẻ em. Đây là một hành động đáng lên án và cần bị trừng phạt theo luật pháp.

+ Những đứa con tệ bạc với cha mẹ, không quan tâm, phụng dưỡng những lúc cha mẹ già tuổi và yếu đuối. Điều này đều là việc làm vô trách nhiệm và thiếu lòng biết ơn.

f. Tổng kết vấn đề.

Câu 2.

a) - Người kể chuyện trong đoạn trích là nhân vật Phương Định.

- Kể về một lần đi phá bom.

b)

1. Giới thiệu chung

- Thuộc thế hệ nhà văn trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ. Tác giả tham gia thanh niên xung phong và bắt đầu sáng tác vào đầu những năm 70.

- Lê Minh Khuê thành công ở thể loại truyện ngắn:

+ Trong chiến tranh, hầu hết sáng tác tập trung viết về cuộc sống, chiến đấu của tuổi trẻ ở tuyến đường Trường Sơn.

+ Sau 1975, sáng tác của Lê Minh Khuê bám sát những chuyển biến của đời sống xã hội và con người trên tinh thần đổi mới.

- Sáng tác của Lê Minh Khuê cuốn hút người đọc nhờ lối viết giản dị, tự nhiên, lối kể chuyện sinh động, khả năng phân tích tâm lí nhân vật chân thực, tinh tế.

- Tác phẩm được viết năm 1971, giữa lúc cuộc kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra ác liệt.

- Đoạn trích nói về khung cảnh và công việc phá bom của Phương Định cùng hai nữ đồng đội ở một cao điểm trên đường mòn Trường Sơn. Khung cảnh đó đã được nhà văn tái hiện một cách chân thực và sinh động qua đoạn trích trên. Nhân vật Phương Định trong đoạn trích đã để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng người đọc bởi lòng quả cảm, không sợ hi sinh.

2. Phân tích.

- Rời ghế nhà trường phổ thông, Phương Định xung phong ra mặt trận, nguyện dâng hiến cả tuổi thanh xuân cho đất nước.

- Cuộc sống nơi chiến trường luôn đối mặt với thử thách, nguy hiểm và cái chết đã tôi luyện ở Phương Định lòng quả cảm, không sợ hi sinh. Tâm lí Phương Định trong một lần phá bom được miêu tả rất cụ thể, tinh tế đến từng cảm giác, ý nghĩ dù chỉ thoáng qua trong giây lát.
- Lúc đến gần quả bom:

+ Mặc dù đã quen thuộc với công việc này, nhưng lần nào tới gần quả bom cô cũng thấy hồi hộp, căng thẳng “thần kinh căng như chão”. Bởi khung cảnh ẩn chứa sự nguy hiểm “im lặng đến phát sợ”, cây xơ xác, đất nóng, khói đen vật vờ, không khí ngột ngạt báo hiệu điềm chẳng lành, sự sống trở nên mong manh. Nhưng khi nghĩ đến ánh mắt của những chiến sĩ đang dõi theo từng cử chỉ của mình Phương Định không thấy sợ nữa, cô quyết định đi thẳng thay vì đi khom lưng.

=> Lòng dũng cảm của cô được kích thích bởi sự tự trọng khiến cô bình tĩnh và can đảm.

- Lúc đặt mìn, phá bom:

+ Ở bên cạnh quả bom, kề sát với cái chết im lìm, bất ngờ cảm giác của cô trở nên sắc nhọn để bình tĩnh, quyết đoán thực hiện các thao tác phá bom “Tôi dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom…thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng sắc nhọn đến gai người cứa vào da thịt tôi. Tôi rùng mình”. Cái rùng mình ấy của Phương Định chính là thử thách đối với mỗi con người.

+ Nhưng ngay sau đó cô đã nhận định “Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành”. Suy nghĩ ấy đã cho ta thấy sự can đảm, bản lĩnh, dũng cảm của Phương Định khi đối mặt với cái chết. Để sau đó cô chạy đua với thời gian thực hiện chính xác từng thao tác phá bom.

- Lúc chờ bom nổ và cảnh bom nổ:

+ Toàn bộ tâm trí hướng vào quả bom, Phương Định hồi hộp đến mức tim đập không rõ.

+ Cảm giác căng thẳng, lo lắng khi nhìn kim đồng hồ chạy “một cách bình tĩnh, phớt lờ mọi biến động chung”, khi thấy “lửa đang chui vào cái dây mìn”.

+ Nhưng ngay cả cảm giấc ấy cũng trở nên quá quen thuộc bởi công việc nguy hiểm đến khủng khiếp này như bóp nghẹt trái tim Phương Định không chỉ một lần trong đời mà là hàng ngày “Quen rồi. Một ngày chúng tôi phá bom đến 5 lần. Ngày nào ít, 3 lần”.

+ Lúc này Phương Định nghĩ về cái chết nhưng nó chỉ là một khái niệm mờ nhạt. Bởi trong tâm trí cô chỉ băn khoăn một câu hỏi duy nhất: “Liệu bom có nổ không? Nếu không thì làm thế nào để châm lần thứ hai”. Phương Định hiện lên là một người có tinh thần trách nhiệm cao.

- Có thể nói, xây dựng nhân vật Phương Định, Lê Minh Khuê đã chọn được những phương thức trần thuật hợp lí khi nhà văn đặt điểm nhìn vào nhân vật chính của mình để nhân vật tự kể chuyện. Nhờ vậy, nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật – tâm lí Phương Định đạt đến độ tinh tế nhất. Ngôn ngữ trần thuật qua nhân vật chính làm cho tác phẩm có giọng điệu, ngôn ngữ tự nhiên gần với khẩu ngữ, trẻ trung, nữ tính…

3. Tổng kết

Phương Định, một hình tượng đẹp, có ý nghĩa tiêu biểu về người thanh niên Việt Nam trong sự nghiệp chiến đấu bảo vệ tổ quốc. Cùng với những hình tượng nghệ thuật khác như hình tượng anh thanh niên trong Lặng lẽ SaPa, người chiến sĩ lái xe trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính… thì nhân vật Phương Định đã góp phần phong phú hóa hình tượng cao đẹp của con người Việt Nam trong chiến đấu.