Đáp án đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Văn TPHCM 2023

I. ĐỌC HIỂU

Câu 1:

HS lựa chọn 2 lợi ích.

Hai lợi ích khi để những suy nghĩ cất lên thành lời là:

- Mang đến sự chia sẻ, cảm thông.

- Sẽ tạo mối dây liên kết giữa người và người.

- Sẽ giúp lan truyền những điều tích cực đẹp để.

Câu 2:

Thành phần biệt lập: ơi Thành phần gọi đáp.

Câu 3:

HS dựa vào lời tâm sự của bác sĩ Đặng Thùy Trâm và rút ra những hiểu biết của bản thân về tuổi trẻ Việt Nam thời kì kháng chiến.

Gợi ý:

Tuổi trẻ Việt Nam trong những năm kháng chiến:

- Họ phải sống trong mưa bom, bão đạn, chứng kiến sự hi sinh của những đồng đội xung quanh mình.

- Họ yêu nước và căm thù giặc sâu sắc.

- Họ trưởng thành, cứng cáp hơn trong thử thách gian lao nơi chiến trường.

Câu 4:

HS bày tỏ quan điểm cá nhân và có lí giải phù hợp.

Gợi ý.

Đồng tình với ý kiến của tác giả “Tớ không trở thành ai khác/ Không ai khác có thể trở thành tớ"

Vì:

- Mỗi con người là một cá thể độc lập, riêng biệt cả về vẻ bề ngoài, lẫn tâm hồn, tính cách bên trong.

- Chúng ta cần sống là chính chúng ta chứ không phải bản sao hoàn hảo của một ai khác.

- Sống là chính mình, phát huy những điểm mạnh, sửa chữa, hạn chế những điểm yếu.

=> Không gì đẹp đẽ hơn là được sống là chính mình và yêu thương chính mình.

II. LÀM VĂN

Câu 1:

1. Mở bài: Nêu vấn đề nghị luận – Nếu những suy nghĩ tốt đẹp không được cất lên thành lời...

2. Thân bài:

a. Giải thích:

- Suy nghĩ tốt đẹp có thể hiểu là những suy nghĩ tích cực, đẹp về những hành động, lời nói,... với những người xung quanh mình. Tuy nhiên, những điều tốt đẹp đó mới chỉ dừng lại ở trong tâm trí của con người chứ chưa được thể hiện dưới bất kì hình thức nào.

- Cất lên thành lời là lời nói được thể hiện ra bên ngoài và mọi người có thể nghe được, cảm nhận được. => Nếu những suy nghĩ tốt đẹp không được cất lên thành lời thì đồng nghĩa với việc những điều tốt đẹp sẽ không có cơ hội mang những giá trị đích thực của nó đến với những người xung quanh.

b. Bàn luận:

- Những suy nghĩ tốt đẹp khi được nói ra sẽ đem lại sự chia sẻ, cảm thông, sẽ giúp những người bất hạnh vượt qua được khó khăn, tổn thương.... Khi ta giúp đỡ một ai đó, ta nhận được lời cảm ơn của họ, điều đó làm ta hạnh phúc, thôi thúc ta tiếp tục làm việc tốt, cất lên những suy nghĩ tốt ) ở trong lòng để giúp đỡ được nhiều người hơn.

- Nhưng nếu những suy nghĩ đẹp đẽ đó không được cất thành lời sẽ:

+ Nếu những suy nghĩ tốt đẹp không được cất lên thành lời, con người sẽ không cảm nhận được sự chia sẻ, cảm thông.

+ Nếu những điều tốt đẹp chỉ dừng lại ở suy nghĩ thì sợi dây liên kết giữa người với người ngày càng bị kéo ra xa

+ Nếu những điều tốt đẹp chỉ nằm trong suy nghĩ thì những điều tích cực, tốt đẹp ấy sẽ không có cơ hội được lan truyền rộng rãi tới mọi người.

- Trong thực tế, nhiều người ra tay cứu giúp người gặp nạn nhưng lại không nhận được lời cảm ơn, thậm chí còn bị lợi dụng lòng tốt khiến họ dần trở nên ngờ vực trước những hoàn cảnh khó khăn mà trở nên vô cảm với xã hội.

- Học cách biến những suy nghĩ tốt đẹp thành hành động. Học cách thể hiện nó để nó phát huy được tốt nhất những giá trị của mình.

c. Liên hệ bản thân.

3. Kết bài: Tổng kết vấn đề nghị luận.

Câu 2:

HS lựa chọn 1 trong 2 đề và làm theo yêu cầu của đề bài.

HS lựa chọn khổ thơ thể hiện tình yêu nước sao cho phù hợp.

Trong bài này, lựa chọn khổ thơ cuối văn bản “Bài thơ về tiểu đội xe

1. Mở bài:

- Giới thiệu chung về tác giả Phạm Tiến Duật, tác phẩm “Bài thơ về tiểu đội xe không kính”.

- Giới thiệu nội dung khổ cuối:

Không có kính rồi xe không có đèn

Không có mui xe thùng xe có xước

Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước

Chỉ cần trong xe có một trái tim.

2. Thân bài

2.1 Tình yêu nước của những người lính lái xe

Ý chí chiến đấu vì giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước

“Không có kính rồi xe không có đèn

Không có mui xe, thùng xe có xước

Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước

Chỉ cần trong xe có một trái tim”

– Với biện pháp liệt kê, điệp ngữ “không có” nhấn mạnh sự trần , biến dạng của những chiếc xe. Càng vào sâu trong chiến trưởng, chiếc xe càng trở nên méo mó, biến dạng. Một lần nữa, thông qua hình ảnh những chiếc xe, nhà thơ Phạm Tiến Duật đã gián tiếp miêu tả sự ác liệt của chiến trường.

– Điều kì lạ là những chiếc xe không kính, không đèn, không mui ấy vẫn băng băng ra chiến trường. Ở đây có sự đối lập giữa vẻ bên ngoài và khả năng của chiếc xe, giữa điều kiện vật chất và sức mạnh tinh thần của người lính lái xe. Để cân bằng ba cái không có ở trên chỉ cần một cái có đó trái tim người lính. đến đây, ta càng thấy được sự ngang tảng, hóm hỉnh nhưng cũng thật sâu sắc trong thơ Phạm Tiến Duật, những chiếc xe dưởng như không chỉ chạy bằng nhiên liệu mà thật độc đáo khi có một trái tim cầm lái, Trái tim là 1 hình ảnh hoán dụ nhưng đồng thời cũng là hình ản ẩn dụ, nó hội tụ vẻ đẹp tâm hồn của người chiến sĩ lái xe giàu nhiệt huyết, sắt son tình yêu quốc, sục sôi căm thù giặc và ý chí quyết tâm chiến đấu giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

=> Hình ảnh trái tim kết thúc bài thơ đã trở thành nhãn tự của cả bải, tỏa sáng vẻ đẹp của người lính lái xe Trưởng Sơn nói riêng và của cả thế hệ trẻ Việt Nam thời kháng chiến chống Mĩ cứu nước:

“Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước

Mà lòng phơi phới dậy tương lai”

2.2 Tác động của khổ thơ đối với em

- Khổ thơ đã cho em thấy những khó khăn, thiếu thốn của những lính trong những năm kháng chiến: xe không kính, không đèn,...

- Nhưng bên cạnh những khó khăn, trong em càng cảm phục hơn nữa sự anh dũng, không sợ hi sinh cũng nhưng tình yêu nước cháy bỏng, mãnh liệt của những người lính lái xe trên tuyến đường Trường Sơn.