Đáp án đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Văn Bình Định 2024

Sáng 5/6, các thí sinh Bình Định bắt đầu làm bài thi môn Văn kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 năm học 2024 - 2025. VnDoc sẽ gửi tới các bạn Đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Văn tỉnh Bình Định năm 2024 kèm đáp án tham khảo sau khi hết thời gian làm bài. Mời các bạn theo dõi.

1. Đáp án đề thi vào 10 Văn Bình Định 2024

I. ĐỌC HIỂU

Câu 1.

Hai phương thức biểu đạt chính: tự sự, nghị luận

Câu 2.

- Phép nối: vì thế

- Phép lặp: sợ

Câu 3.

Học sinh có thể trả lời theo cảm nhận của bản thân, chú ý lý giải phù hợp.

- Người cha muốn con “trước bất trắc chỉ mong con đừng sợ hãi” là bởi:

+ Trên đường đời xa vạn dặm phía sau luôn có cha mẹ ngóng theo. Cha mẹ chính là những điểm tựa vững chắc nhất, đáng tin cậy nhất.

+ Không sợ hãi cũng là lúc đứa con có thể dựa vào điểm tựa: chính mình.

Câu 4.

1. Giới thiệu vấn đề: hãy là chính mình, không cầu cạnh, dựa dẫm vào ai khác.

2. Bàn luận

- Hãy là chính mình được hiểu là được sống thật với những suy nghĩ, cảm xúc của bản thân, không cần phải lo lắng, sợ hãi về cái nhìn và sự đánh giá của người khác.

- Không cầu cạnh, dựa dẫm là lối sống độc lập, tự chủ.

- Mỗi người sinh ra có những đặc điểm riêng, sứ mệnh riêng, chúng ta không nên nhòm ngó cuộc sống của người khác hoặc cố gắng trở thành ai đó cả.

- Sống là chính mình giúp con người vui vẻ, hạnh phúc hơn, sớm tìm được, niềm vui, ý nghĩa trong cuộc sống. - Cần phân biệt cách sống "là chính mình" với cách sống bảo thủ, cố chấp.

Học sinh tự lấy dẫn chứng phù hợp.

3. Tổng kết lại vấn đề

PHẦN II.

1. Giới thiệu chung

Tác giả:

- Thuộc thế hệ nhà văn trưởng trong kháng chiến chống Mĩ. Bà gia nhập thanh niên xung phong và bắt đầu sáng tác vào đầu những năm 70.

- Lê Minh Khuê thành công ở thể loại truyện ngắn:

+ Trong chiến tranh, hầu hết sáng tác của bà tập trung viết về cuộc sống, chiến đấu của tuổi trẻ ở tuyến đường Trường Sơn.

+ Sau 1975, sáng tác của Lê Minh Khuê bám sát những chuyển biến của đời sống xã hội và con người trên tinh thần đổi mới.

- Sáng tác của Lê Minh Khuê cuốn hút người đọc nhờ lối viết giản dị, tự nhiên, lối kể chuyện sinh động, khả năng phân tích tâm lí nhân vật chân thực, tinh tế.

Tác phẩm và đoạn trích

- Tác phẩm được viết năm 1971, giữa lúc cuộc kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra ác liệt.

- Hai đoạn trích kể về vẻ đẹp anh hùng dũng cảm và vẻ đẹp tâm hồn trong sáng, hồn nhiên của những cô gái thanh niên xung phong.

2. Phân tích

- Nho, Thao, Phương Định là những cô gái rất trẻ, họ sống chiến đấu trên “một cái hang lớn dưới chân cao điểm” giữa vùng trọng điểm của tuyến đường Trường Sơn – nơi tập trung nhiều nhất bom đạn của kẻ thù.

- Nơi họ sống chỉ có tàn tích của chiến tranh: đường bị đánh lở loét, màu đất đỏ, trắng lẫn lộn, hai bên đường không có lá xanh, chỉ có những thân cây bị tước khô cháy, những cây lớn nằm lăn lóc, những tảng đá to, những thùng xăng hoặc những thành ô tô méo mó, han rỉ nằm trong đất.

=> Tưởng chừng như mọi thứ bị hủy diệt, không có dấu hiệu của sự sống. Hoàn cảnh sống ấy đã cho ta thấy cái khốc liệt của chiến tranh, sự khó khăn gian khổ mà con người phải trải qua.

- Công việc của họ đặc biệt nguy hiểm:

+ Quan sát địch ném bom, sau mỗi lần đó họ lại lao ra trọng điểm đo khối lượng đất đá bị đào xới, đếm những quả bom chưa nổ và phá bom.

+ Phải thường xuyên đối mặt với cái chết.

2.1 Đoạn 1: Vẻ đẹp phẩm chất: dũng cảm, kiên cường của những cô gái thanh niên xung phong

- Đoạn văn nói lên công việc vô cùng nguy hiểm của những cô gái thanh niên xung phong.

- Hoàn cảnh:

+ Chạy trên cao điểm ban ngày => địa điểm vô cùng nguy hiểm, có thể bị bom đánh bất cứ lúc nào.

+ Không khí đậm mùi chết chóc: đất bóc khói, không khí bang hoàng, máy bay ầm ì xa dần.

+ Bom nằm lẩn khuất, nó là tay thần chết không thích đùa, có thể cướp đi tính mạng của các cô gái bất cứ lúc nào.

=> Hoàn cảnh có nhiều nguy hiểm, khó khăn.

- Các cô gái:

+ Thần kinh căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu.

+ Khi xong việc mới dám thở phào, nhẹ nhõm.

+ Họ thường xuyên phải đối mặt với cái chết: “Thần chết là tay không thích đùa. Hắn lẩn trốn trong ruột những quả bom”. Họ bị bom vùi là chuyện bình thường. Công việc thường ngày ấy khiến thần kinh họ luôn căng thẳng, đòi hỏi phải có sự bình tĩnh, dũng cảm.

- Nghệ thuật:

+ Giọng điệu trần thuật bình thản cho thấy tinh thần anh dũng, quả cảm ở những người con gái này.

+ Sử dụng hình ảnh đặc sắc, giàu giá trị tạo hình.

2.2 Đoạn 2: Vẻ đẹp tâm hồn trong sáng, hồn nhiên, yêu đời

- Họ là ba cô gái trẻ có nội tâm phong phú. Ở họ có những nét chung của cô gái hay mơ mộng, hồn nhiên.

- Cuộc sống bom đạn gần kề, cái chết rình rập nhưng ba cô gái vẫn mang trong mình tâm hồn trẻ trung, yêu đời. Vẫn ngày ngày ca hát:

+ Phương Định thích nhiều bài, nhưng cô thích nhất là bài hành khúc bộ đội, hát dân ca quan họ,… Không chỉ vậy cô còn thích ngồi bó gối mơ màng.

+ Chị Thao dù hát sai bét nhạc, không trôi chảy bài nào nhưng chị vẫn hát, vẫn lạc quan, yêu đời. Đặc biệt dù hát không hay nhưng chị có tận ba quyển sổ dày chép bài hát. Thậm chí cả lời hát Phương Định bịa ra cũng cũng cố công chép vào.

- Nghệ thuật: giọng văn bông đùa, hỏm hính góp phần thể hiện tâm hồn trong sáng, yêu đời.

=> Cuộc sống ở chiến trường rất khó khăn nhưng họ vẫn luôn bình tĩnh, lạc quan, yêu đời. Trong hang vẫn vang lên tiếng hát của ba cô gái và những dự định về tương lai. Chiến tranh bom đạn không thể phá đi được những giây phút mơ mộng ấy.

Nhận xét: Hai đoạn văn đã làm sáng lên hai vẻ đẹp tâm hồn của những người con gái thanh niên xung phong: vừa kiên cường, dũng cảm vừa mơ mộng, hồn nhiên, yêu đời. Trong cái khói bom, lửa đạn của chiến tranh chính sự yêu đời, hồn nhiên đó đã giúp các cô vượt qua mọi khó khăn, thử thách.

2. Đề thi vào 10 môn Văn Bình Định 2024

Lịch thi và thời gian làm bài:

3. Đáp án đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Văn Bình Định 2023

Câu 1. Phương thức biểu đạt chính: Nghị luận

Câu 2. Theo tác giả một chút những điều nhỏ bé có thể mang đến cho chúng ta niềm hạnh phúc lớn nhất cho cuộc sống chúng ta.

Câu 3. Tác dụng của phép điệp ngữ “Một chút”:

- Tạo nhịp điệu cho câu văn và tăng khả năng biểu đạt, biểu cảm cho văn bản.

- Nhấn mạnh vai trò của những điều nhỏ bé trong cuộc sống.

- Từ đó tác giả kêu gọi mọi người hãy trân trọng những điều nhỏ bé trong cuộc sống của chính mình.

Câu 4. Các em tự trình bày theo ý hiểu của bản thân. (Có thể lấy dẫn chứng từ phần đọc hiểu.)

Gợi ý:

- Ý nghĩa của những điều nhỏ bé:

+ Những điều nhỏ bé từng ngày tạo dựng những điều lớn lao trong tương lai.

+ Những điều nhỏ bé mà đẹp đẽ sẽ giúp chúng ta có niềm tin và sống tốt hơn.

+ Những điều nhỏ bé giúp xã hội phát triển văn minh, con người sống chân thành và kết nối với nhau nhiều hơn.

- Làm thế nào để tạo dựng những điều nhỏ bé xung quanh mình:

+ Cần biết sống đẹp và văn minh, biết trau dồi những tình cảm đẹp đẽ.

+ Lan tỏa những điều nhỏ bé, giản dị đến những người thân, người bạn.

+ Yêu cuộc sống của mình và luôn muốn cống hiến cho xã hội.

Phần II.

a. Mở bài:

Giới thiệu khái quát về tác giả Y Phương, bài thơ Nói với con và dẫn dắt vào đoạn thơ.

b. Thân bài:

* Lời ca ngợi về đức tính cao đẹp của “người đồng mình”

- Người đồng mình tuy sống trong vất vả nhưng mạnh mẽ, kiên cường bền bỉ, luôn gắn bó với quê hương dù có phải cực nhọc, nghèo đói:

• “Người đồng mình”: tiếng gọi thân thương, gần gũi chỉ những người sống cùng một vùng, rộng hơn là người trong một dân tộc, một đất nước.
• “Cao” và “xa” gợi ra những khó khăn, thách thức mà con người phải trải qua.
• “Sống như sông, suối” nghĩa là sống thủy chung với quê hương, biết chấp nhận khó khăn và vượt qua khó khăn bằng chính niềm tin, thực lực của mình.

- Người đồng mình mộc mạc nhưng giàu ý chí và niềm tin, nhỏ bé về con người nhưng không nhỏ bé về tâm hồn và ước muốn xây dựng quê hương đất nước.

• Hình ảnh “Thô sơ da thịt” ẩn dụ cho phẩm chất mộc mạc, giản dị và chất phác thật thà của người đồng mình nhưng cốt cách không hề “nhỏ bé”.
• “Đục đá kê cao quê hương” là ý chí xây dựng quê hương của người đồng mình.

* Mong ước của người cha qua lời tâm tình với con

• Tiếng gọi “con ơi” tha thiết, tâm tình, nhắn nhủ với con điều lớn lao nhất đó là lòng tự hào dân tộc và niềm tự tin bước vào đời.
• “Nghe con” lời nhắn chứa chan tình yêu thương, nồi niềm và sự kỳ vọng của cha đối với con.

* Đặc sắc nghệ thuật

• Giọng điệu thơ thiết tha, trìu mến: lời gọi cảm thán “người đồng mình yêu lắm con ơi”
• Hình ảnh mộc mạc, gần gũi giàu chất thơ, vừa cụ thể lại vừa khái quát

* Trách nhiệm của thế hệ trẻ với quê hương, đất nước.

Qua lời người cha nói với con, nhà thơ Y Phương đã khéo léo gợi nhắc mỗi người người đọc nhất là thế hệ trẻ - thế hệ tương lai của đất nước, nhớ về cội nguồn, quê hương của mình, mỗi người không chỉ được nuôi dưỡng bởi tình yêu của bố mẹ, gia đình mà còn được trưởng thành, nuôi lớn bởi quê hương. Bởi vậy, mỗi chúng ta – thế hệ trẻ cần có ý thức gắn bó, yêu thương và có trách nhiệm kế thừa, phát huy những truyền thống tốt đẹp của gia đình, quê hương.

c. Kết bài:

Khẳng định giá trị nội dung và nghệ thuật của khổ thơ, nêu cảm nhận của em về đoạn thơ.

4. Đề thi vào 10 môn Văn Bình Định 2023

Phần I (4,0 điểm)

Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:

Có nên xem thường những điều nhỏ bé trong cuộc sống? Nó chỉ là một chút không đáng quan tâm?

Không đâu bạn?

Một chút những viên đá nhỏ có thể tạo thành một ngọn núi lớn.

Một chút những bước chân có thể đạt đến hàng dặm.

Một chút hành động của tình yêu thương và lòng tử tế cho thế giới những nụ cười tươi tắn nhất.

Một chút lời an ủi có thể làm dịu bớt những đau đớn to tát.

Một chút ôm siết ân cần có thể làm khô đi những giọt nước mắt.

Một chút ánh sáng từ những ngọn nến có thể làm cho đêm tối không còn tối nữa.

Một chút ký ức, kỷ niệm có thể hữu ích cho nhiều năm sau.

Một chút giấc mơ có thể dẫn đường cho những công việc vĩ đại.

Một chút khát vọng chiến thắng có thể mang đến thành công.

Và một chút những điều nhỏ bé ấy, kì diệu thay có thể mang đến niềm hạnh phúc lớn nhất cho cuộc sống chúng ta.

(Một chút trong cuộc sống, Hồng Hạnh dịch, Theo Cửa sổ tâm hồn, nhiều tác giả, NXB Trẻ 2013, tr.142-143)

Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản.

Câu 2. Theo tác giả một chút những điều nhỏ bé có thể mang đến cho chúng ta điều gì?

Câu 3. Nêu tác dụng của phép điệp ngữ “Một chút” được sử dụng trong văn bản trên.

Câu 4. Hãy viết một đoạn văn (khoảng 10-15 dòng) trình bày suy nghĩ về giá trị của những điều nhỏ bé kì diệu trong cuộc sống.

Phần II (6,0 điểm)

Cảm nhận của em về vẻ đẹp của “người đồng mình” trong đoạn thơ sau:

Người đồng mình thương lắm con ơi

Cao đo nỗi buồn

Xa nuôi chí lớn

Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn

Sống trên đá không chê đá gập ghềnh

Sống trong thung không chê thung nghèo đói

Sống như sông như suối

Lên thác xuống ghềnh

Không lo cực nhọc

Người đồng mình thô sơ da thịt

Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con...

...Con ơi tuy thô sơ da thịt

Lên đường

Không bao giờ nhỏ bé được

Nghe con.

(Trích Nói với con - Y Phương, Ngữ văn 9, tập 2, NXB Giáo dục Việt Nam, 2018, tr.72-73)

Qua những lời người cha nói với con, em hãy nêu trách nhiệm của thế hệ trẻ với quê hương, đất nước.