Đáp án đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Văn tỉnh Đắk Lắk năm 2023

Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 tỉnh Đắk Lắk năm 2023 bắt đầu từ ngày 19/6 với môn thi đầu tiên là Ngữ văn, thí sinh làm bài trong thời gian 120 phút. Dưới đây VnDoc gửi tới các bạn Đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Văn tỉnh Đắk Lắk năm 2023 kèm đáp án tham khảo. Mời các bạn so sánh đối chiếu với kết quả bài làm của mình nhé.

1. Đáp án đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Văn tỉnh Đắk Lắk năm 2023

I. ĐỌC HIỂU:

Câu 1:

1. Phương thức biểu đạt chính: biểu cảm.

2.

- Biện pháp tu từ so sánh là : “mẹ” được so sánh với “trái bầu già”.

- Hiệu quả biểu đạt:

+ Giúp hình ảnh diễn tả thêm sinh động, dễ hình dung.

+ So sánh “mẹ” với “trái bầu già” để nhấn mạnh những lo toan, vất vả, hi sinh cả tuổi thanh xuân của mẹ để

nuôi con khôn lớn.

+ Từ đó cho thấy tình yêu thương, lòng biết ơn, trận trọng của con với mẹ.

3. HS trình bày quan điểm cá nhân dựa trên nội dung văn bản.

Gợi ý: Tình cảm của người con đối với mẹ trong văn bản:

- Tình cảm yêu thương, biết ơn khi mẹ là người truyền lửa, truyền tình cảm ấm áp, chăm sóc cho con từ khi lọt lòng: “nhen trong tôi từng đốm lửa than hồng”

- Tình cảm lưu luyến, lo lắng cho mẹ: rằng khi mình đi xa không còn ai chăm sóc, mẹ sẽ cô đơn và vất vả hơn biết bao.

2. Đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Văn tỉnh Đắk Lắk năm 2023

Câu 1. (2,0 điểm) Đọc văn bản:

Biết viết gì trước lúc đi xa
Khi mẹ tôi còn ngồi bên cửa
Vét mùa đông mẹ vo vào bếp lửa
Nhen trong tôi từng đốm lửa than hồng

... Ngày con đi ai sẽ hải buồng cau
Giếng nước sâu mẹ nương nhờ người xách
Đêm gió to nghe nhà chuyển vách
Con dơi bay nghe lạnh gáy hiên ngoài!
Con đi vào thành phố xa xôi
Muốn dậy sớm có đồng hồ báo thức
Miền biển đêm tối trời như mực
Mẹ đi chợ phiên phải canh những tiếng gà!

Lần lữa nuôi con mẹ như trái bầu già
Rụng lá, khô dây, chỉ còn ruột trống
Biển đìu hiu cánh buồm chiều gió lộng
Mẹ quay về bên đồi cát xa xăm.

(Trích Mẹ tôi, Nguyễn Hữu Thái, Tuyển tập Bốn phương cùng bình,NXB Văn học, 2000, tr.106)

Thực hiện các yêu cầu sau:

1. Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản trên.

2. Chỉ ra và phân tích hiệu quả biểu đạt của biện pháp tu từ so sánh được tác giả sử dụng trong khổ thơ sau:

Lần lữa nuôi con mẹ như trái bầu già
Rụng lá, khô dây, chỉ còn ruột trống
Biển đìu hiu cánh buồm chiều gió lộng
Mẹ quay về bên đồi cát xa xăm.

3. Nhận xét tình cảm của người con đối với mẹ được thể hiện trong văn bản.

Câu 2. (3,0 điểm)

Từ nội dung văn bản ở Câu 1, anh/chị hãy viết bài văn ngắn (khoảng 250 chữ) trình bày suy nghĩ về ý nghĩa của tình mẹ đối với mỗi người.

Câu 3. (5,0 điểm)

Cảm nhận của anh/chị về nhân vật anh thanh niên trong đoạn trích sau:

- Anh hạ giọng, nửa tâm sự, nửa đọc lại một điều rõ ràng đã ngẫm nghĩ nhiều:
- Hồi chưa vào nghề, những đêm bầu trời đen kịt, nhìn kĩ mới thấy một ngôi sao xa, cháu cũng nghĩ ngay ngôi sao kia lẻ loi một mình. Bây giờ làm nghề này cháu không nghĩ như vậy nữa. Và, khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được? Huống chi việc của cháu gắn liền với việc của bao anh em, đồng chí dưới kia. Công việc của cháu gian khổ thế đấy, chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất. Còn người thì ai mà chả "thèm" hở bác? Mình sinh ra là gì, mình đẻ ở đâu, mình vì ai mà làm việc? Đấy, cháu tự nói với cháu thế đấy. Bác lái xe đi, về Lai Châu cứ đến đây dừng lại một lát.. Không vào giờ "ốp" là cháu chạy xuống chơi, lâu thành lệ. Cháu bỗng dưng tự hỏi: Cái nhớ xe, nhớ người ấy thật ra là cái gì vậy? Nếu là nỗi nhớ phồn hoa đô hội thì xoàng. Cháu ở liền trong trạm hàng tháng. Bác lái xe bao lần dừng, bóp còi toe toe, mặc, cháu gan lì nhất định không xuống. Ấy thế là một hôm, bác lại phải thân hành lên trạm cháu. Cháu nói: “Đây, bác cũng chẳng thèm người là gì?"
Anh xoay sang người con gái đang một mắt đọc cuốn sách, một mắt lắng nghe, chân cô đung đưa khe khẽ, nói:
- Và cô cũng thấy đấy, lúc nào tôi cũng có người trò chuyện. Nghĩa là có sách ấy mà. Mỗi người viết một vẻ.
- Quê anh ở đâu thế? - Họa sĩ hỏi.
- Quê cháu ở Lào Cai này thôi. Năm trước, cháu tưởng cháu được đi xa lắm cơ đấy, hóa lại không. Cháu có ông bố tuyệt lắm. Hai bố con cùng viết đơn xin ra lính đi mặt trận. Kết quả: bố cháu thắng cháu một - không. Nhân dịp Tết, một đoàn các chú lái máy bay lên thăm cơ quan cháu ở Sa Pa. Không có cháu ở đấy. Các chú lại cử một chú lên tận đây. Chú ấy nói: nhờ cháu có góp phần phát hiện một đám mây khô mà ngày ấy, tháng ấy, không quân ta hạ được bao nhiêu phản lực Mĩ trên cầu Hàm Rồng. Đối với cháu, thật là đột ngột, không ngờ lại là như thế. Chú lái máy bay có nhắc đến bố cháu, ôm cháu mà lắc “Thế là một - hoà nhé!". Chưa hòa đâu bác ạ. Nhưng từ hôm ấy cháu sống thật hạnh phúc. Ơ, bác vẽ cháu đấy ư? Không, không, đừng vẽ cháu! Để cháu giới thiệu với bác những người khác đáng cho bác vẽ hơn..

(Trích Lặng lẽ Sa Pa, Nguyễn Thành Long, Ngữ văn 9, Tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2021, tr.185)

…HẾT...

2. Đáp án đề vào lớp 10 môn Văn tỉnh Đắk Lắk năm 2022

I. ĐỌC HIỂU:

1. Ấn tượng mà H'Hen Niê để lại trong mắt khán giả là: cô gái có vẻ đẹp góc cạnh, thần thái thu hút cùng cách ứng xử thông minh, bản lĩnh.

2.Lời dẫn trực tiếp là: “May mắn đã gọi tên tôi. Mọi người thấy đấy, một cô gái người dân tộc, có xuất phát điểm thấp, làn da nâu, mái tóc ngắn vẫn có thể chiến thắng.

3. HS rút ra bài học cho bản thân sao cho hợp lí.

Gợi ý:

- Bài học về sự dám nghĩ, dám làm.

- Bài học về dám ước mơ và theo đuổi ước mơ.

Câu 2.

Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: Ý nghĩa của việc dám theo đuổi ước mơ trong cuộc sống.

* Giải thích

Ước mơ: là những dự định, khát khao mà mỗi chúng ta mong muốn đạt được trong thời gian ngắn hoặc dài; là động lực để mỗi chúng ta vạch ra phương hướng đường đi để dẫn tới ước mơ.
Theo đuổi giấc mơ: là nỗ lực, phấn đấu vượt qua mọi khó khăn, thử thách, phải bỏ sức lực, trí tuệ, phải đổ mồ hôi, nước mắt để có thể biến ước mơ thành hiện thực.

* Ý nghĩa của việc dám theo đuổi ước mơ trong cuộc sống.

• Dám theo đuổi ước mơ mà ta đã sống một cách có kế hoạch, biết vạch sẵn ra những bước đi để biến ước mơ thành hiện thực.
• Người dám theo đuổi ước mơ là người có lí tưởng sống, có ý chí vươn lên, sẽ học hỏi được nhiều điều hay lẽ phải để hoàn thiện bản thân.
• Khi ta vấp ngã, biết đứng lên tiếp tục theo đuổi ước mơ, ta sẽ có thêm nhiều bài học quý giá mà không phải ai cũng có được.
• Việc theo đuổi ước mơ không chỉ khiến cho bản thân tốt đẹp hơn mà còn đóng góp cho sự phát triển của xã hội, đất nước.

* Vấn đề theo đuổi ước mơ của giới trẻ hiện nay

- Trong xã hội ngày nay, có rất nhiều bạn trẻ đang ngày đêm theo đuổi ước mơ và nỗ lực hết sức để ước mơ trở thành hiện thực

- Một bộ phận giới trẻ có những suy nghĩ lệch lạc, sống ỷ lại, thụ động, phụ thuộc vào gia đình.

- Liên hệ bản thân:

• Là một học sinh ngồi trên ghế nhà trường chúng ta cần phải có ước mơ mục đích sống cho riêng mình.
• Để đạt được ước mơ chúng ta cần ra sức rèn luyện học tập, tu dưỡng đạo đức để chuẩn bị những tư trang cần thiết cho con đường đi tới ước mơ của mình.

Câu 3. Gợi ý

1. Mở bài

• Giới thiệu chung về tác giả Bằng Việt và bài thơ Bếp lửa

Trích dẫn và giới thiệu đoạn thơ cần phân tích

2. Thân bài

a. Khái quát hoàn cảnh sáng tác và vị trí của đoạn thơ

• Bếp lửa được sáng tác năm 1963 khi tác giả đang là sinnh viên du học ở Liên Xô. Thời gian này ông bắt đầu sáng tác thơ
• Vị trí đoạn thơ: Đoạn thơ nằm ở khổ 6 và 7 của bài thơ,xoay quanh cảm xúc và nỗi nhớ của cháu đối với bà

b. Cảm nhận vẻ đẹp của đoạn thơ

Bài thơ có sự vận động của mạch thơ, mạch cảm xúc từ cụ thể tới khái quát, từ tả thực tới biểu tượng, từ cảm xúc tới suy ngẫm

Sự vận động của cảm xúc theo thời gian:

- Tác giả suy ngẫm chiêm nghiệm về cuộc đời bà

Bếp lửa gắn với hình ảnh người bà, bà và bếp lửa là hai hình tượng xuyên suốt bài thơ

Bếp lửa trở thành biểu tượng trọn vẹn, nghĩa tình về người bà – hình ảnh điển hình cho người phụ nữ Việt Nam có nhiều phẩm chất đáng quý

Người bà tần tảo, giàu đức hi sinh, suốt cả cuộc đời “lận đận” “mưa nắng” vẫn luôn sáng lên tình yêu thương

Điệp từ “nhóm” được nhắc đi nhắc lại tới bốn lần với nhiều ý nghĩa khác nhau: ngoài nghĩa gốc thể hiện hành động nhóm lửa làm cho lửa bén, cháy thì còn mang nghĩa ẩn dụ là sự nhóm dậy, truyền yêu thương, những giá trị tốt đẹp, kí ức đẹp trong lòng đứa cháu

→ Hình ảnh bếp lửa giản dị, đơn sơ mang ý nghĩa trở thành ngọn lửa trong tim ẩn chứa sức sống và niềm hi vọng bất diệt

- Sự yêu thương, trân trọng và biết ơn của người cháu được thể hiện xúc động qua câu thơ: “Ôi kì lạ và thiêng liêng – Bếp lửa!”

+ Hình ảnh bếp lửa từ thực đã được nâng lên trở thành biểu tượng của ý chí, tình yêu thương

- Khi đi xa, nỗi nhớ về bà và bếp lửa vẫn khôn nguôi trong lòng người cháu

Khổ thơ cuối là lời tự bạch của cháu khi trưởng thành, tác giả làm nổi bật sức mạnh mang tính nguồn cội

Người cháu dù đi xa nhưng vẫn khôn nguôi nhớ về bà, nhớ về bếp lửa, quê hương… đó cũng chính là đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc

Bài thơ khép lại bằng câu hỏi tu từ có ý nghĩa mở ra những khắc khoải, thường trực trong lòng người cháu về tình cảm, nỗi nhớ bà và quê hương

3. Kết bài

- Với giọng điệu sâu lắng, ngôn ngữ biểu cảm, kết hợp với miêu tả và tự sự, đoạn thơ thể hiện sâu sắc tình cảm bà cháu thiêng liêng, đẹp đẽ

- Tình yêu thương, lòng biết ơn đối với bà chính là một biểu hiện cụ thể của tình yêu thương, sự gắn bó với gia đình, quê hương, đất nước

3. Đề vào lớp 10 môn Văn tỉnh Đắk Lắk năm 2022

..............

Trên đây VnDoc đã gửi tới các bạn Đáp án đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Văn Đắk Lắk 2023. Hy vọng đây là tài liệu hữu ích giúp các em có thể dễ dàng so sánh và đối chiếu với kết quả bài làm của mình. Để biết thêm các thông tin về kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 năm 2023, mời các em vào chuyên mục Thi vào lớp 10 trên Vndoc nhé.