Đề thi thử vào 10 môn Văn theo cấu trúc đề minh họa của Bộ năm 2025 - Đề 1

I

ĐỌC HIỂU

4.0

1

Thể thơ: Tự do

Hướng dẫn chấm:

- Học sinh trả lời như đáp án: 0,5 điểm.

- Học sinh trả lời không đúng đáp án: không cho điểm.

0,5

2

Những hình ảnh gợi về miền quê cát bình dị, thân thương của tác giả:

- bãi lau nhọn hoắt

- đường đất

- thân tre thắp lửa

- cây rơm

- nắng vàng

- lúa vàng hươm

Hướng dẫn chấm:

- Học sinh trả lời từ 04 chi tiết hoặc như đáp án: 0,5 điểm.

- Học sinh trả lời được 02 chi tiết: 0,25 điểm

0,5

3

Hiểu về hai câu thơ:

Quê cát nắng từng cơn bỏng rát
Mà quân thù hòng cướp giọt nước trong

- Vùng quê cát nắng cháy bỏng rát, người dân nơi đây vừa gánh chịu sự khắc nghiệt của thời tiết, vừa chịu sự đàn áp của giặc ngoại xâm.

- Hai câu thơ khắc hoạ những khó khăn, khổ cực của người dân quê cát, khơi gợi niềm cảm thông xót xa cho người đọc.

Hướng dẫn chấm:

- Học sinh trả lời như Đáp án: 1,0 điểm

- Học sinh chỉ nêu được chủ đề về lòng hiếu thảo của anh Hết: 0,5 điểm.

1,0

4

Phân tích tác dụng của việc lặp lại từ “quê cát” trong các khổ thơ.

- Biện pháp điệp cấu trúc : “Quê cát những…”

- Tác dụng

+ Nhằm nhấn mạnh, gây ấn tượng về một miền quê nhiều nắng gió, cằn cỗi mà bền bỉ kiên cường.

+ Tạo nhịp điệu cho bài thơ.

+ Qua đó thể hiện tình yêu quê hương sâu nặng, tha thiết của tác giả.

Hướng dẫn chấm:

- Học sinh trả lời như Đáp án: 1,0 điểm

- Học sinh nêu được phẩm chất mà không nhận xét: 0,25 điểm.

- Học sinh nhận xét mà không chỉ ra được phẩm chất nổi bật của nhân vật: 0,75 điểm

0,25

0,75

5

Suy nghĩ về vai trò của quê hương đối với mỗi con người:

– Quê hương là nơi ta sinh ra, là nơi gắn liền với những năm tháng ấu thơ tươi đẹp, nơi bồi dưỡng tâm hồn và nhân cách của ta trong những thời khắc đầu đời.

– Quê hương là nơi có gia đình, có hàng xóm láng giềng, có hơi ấm của sự chở che, tình yêu thương.

– Quê hương là bến đỗ của con người sau những giông bão của cuộc đời.

Hướng dẫn chấm

- Học sinh rút ra được thông điệp: 0,25 điểm.

- Học sinh lí giải thuyết phục: 0,75 điểm.

- Học sinh có thể rút ra thông điệp khác so với đáp án nhưng phù hợp với nội dung văn bản thì giám khảo vẫn cho điểm.

II

LÀM VĂN

1

Viết đoạn văn nghị luận khoảng 200 chữ cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo thể hiện trong tác phẩm “Quê cát”.

2.0

a) Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn

Xác định đúng yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn (khoảng 200 chữ).

Học sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng - phân - hợp, móc xích hoặc song hành.

0,25

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận:

Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: vẻ đẹp tâm hồn nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo thể hiện trong tác phẩm “Quê cát”.

0,5

c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận.

* Xác định được các ý phù hợp để làm rõ vấn đề cần nghị luận. Sau đây là một số gợi ý:

- Tác giả là người có tình yêu quê sâu nặng:

+ Nhớ về miền quê với không gian khoáng đạt, mênh mông, gần gũi…

+ Thấu hiểu những vất vả, khổ cực của người dân quê cùng những đau thương mất mát do chiến tranh tàn phá.

+ Yêu thương, trân trọng và luôn khắc ghi trong lòng hình bóng quê hương.

- Lời thơ, giọng thơ giản dị, chân thành, giàu cảm xúc.

Hướng dẫn chấm

- Trình bày được tương tự như đáp án: 1,0 điểm.

- Trình bày được 1-2 ý như đáp án hoặc diễn đạt tương tự: 0,5 điểm

- Trình bày lan man, không rõ ý: 0,25 điểm.

0,5

đ. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau:

- Lựa chọn được thao tác lập luận, phương thức biểu đạt hợp lý để triển khai vấn đề.

- Trình bày rõ quan điểm và hệ thống ý.

- Lập luận chặt chẽ, thuyết phục, lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, hợp lý, kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý lẽ và bằng chứng.

0,25

d. Diễn đạt

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp Tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn.

0,25

e) Sáng tạo

Thể hiện sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

0,25

2

Viết bài văn nghị luận xã hội (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ của em về tình trạng nghiện thuốc lá điện tử ở một bộ phận học sinh hiện nay.

5.0

a. Xác định được yêu cầu của kiểu bài

Xác định được yêu cầu của kiểu bài: nghị luận xã hội

0,25

b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: tình trạng nghiện thuốc lá điện tử ở một bộ phận học sinh hiện nay.

0,5

c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề của bài viết.

* Nêu vấn đề: tình trạng nghiện hút thuốc lá điện tử ở một bộ phận học sinh; Sự cần thiết phải giải quyết vấn đề

1. Giải thích

+ Thuốc lá điện tử là một loại mô phỏng điếu thuốc lá truyền thống. Nhưng khác với thuốc lá thường, thuốc lá điện tử không tạo khói mà tạo ra luồng hơi có mùi vị và cảm giác giống thuốc lá thật. Do không tạo khói khi hút, thuốc lá điện tử được các nhà sản xuất quảng cáo trên thị trường với khả năng loại bỏ các chất độc và mùi khó chịu chứa trong thuốc lá truyền thống.

+ Nghiện thuốc lá điện tử là trạng thái cảm giác luôn thèm và bị lệ thuộc vào nó, hút nhiều, hút không kiểm soát được.

2. Thực trạng của vấn đề:

+ Nghiện thuốc lá điện tử ngày càng phổ biến trong xã hội: từ các đô thị lớn tràn về các miền quê

+ Nghiện thuốc lá điện tử trẻ hoá ở độ tuổi: từ thanh niên xuống vị thành niên (Học sinh cấp ba, cấp hai…)

+ Tình trạng nghiện ngày càng đáng lo ngại: những biểu hiện nghiện đa dạng và ngày càng nguy hiểm như vật vã, ngủ li bì, trầm cảm, ảo giác, loạn thần

3. Hậu quả

+ Thể chất giảm sút, trường hợp nặng bị tai biến, đột quỵ, đột tử do sốc thuốc.

+ Tinh thần thiếu minh mẫn, hay bị kích động, rơi vào trạng thái lơ mơ, không làm chủ được cảm xúc…

+ Thiệt hại về kinh tế: tốn kém tiền mua thuốc lá điện tử; tốn kém tiền chữa bệnh, khắc phục hậu quả của chứng nghiện thuốc lá điện tử.

4. Nguyên nhân

+ Khách quan: Sự du nhập luồng văn hoá ngoại lai, hiện tượng bán tràn lan, không kiểm soát của các loại thuốc lá điện tử; Sự hấp dẫn của các loại hương vị, hình thức của thuốc lá điện tử

+ Chủ quan: Tâm lý tò mò, thích khám phá; đua đòi, a dua theo bạn bè; thiếu sự quản lí của gia đình, nhà trường, xã hội…

5. Biện pháp khắc phục

+ Đối với các cơ quan chức năng: cần thiết chặt quản lí việc mua bán thuốc lá điện tử, tăng cường tuyên truyền về tác hại của thuốc lá điện tử trên các phương tiện thông tin đại chúng, nâng cao mức phạt đối với những trường hợp liên quan đến sản xuất, buôn bán, sử dụng thuốc lá điện tử.

+ Đối với mỗi cá nhân: trang bị kiến thức, hiểu biết về tác hại của thuốc lá điện tử; tỉnh táo, sáng suốt, tránh bị dụ dỗ buôn bán, sử dụng thuốc lá điện tử; tham gia các hoạt động thể dục thể thao lành mạnh; khuyên nhủ bạn bè từ bỏ thuốc lá điện tử; …

+ Đối với bản thân: cần nhận thức rõ mối nguy hại của thuốc lá điện tử và nói không với thuốc lá điện tử; sống lành mạnh, có mục tiêu tốt đẹp…

* Kết thúc vấn đề:

- Khẳng định lại sự cần thiết phải quan tâm, giải quyết vân đề

- Nêu thông điệp, kêu gọi mọi người hưởng ứng việc thực hiện những biện pháp nêu trên.

1.0

đ. Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau:

- Học sinh lựa chọn ít nhất được 2 luận điểm để bày tỏ được quan điểm của cá nhân.

- Lựa chọn được thao tác lập luận, phương thức biểu đạt hợp lý để triển khai vấn đề nghị luận.

- Trình bày rõ quan điểm và hệ thống ý.

- Lập luận chặt chẽ, thuyết phục, lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, hợp lý, kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý lẽ và bằng chứng.

Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ quan điểm của cá nhân nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.

1,5

d. Diễn đạt

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp Tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn.

0,25

e. Sáng tạo

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; diễn đạt mới mẻ.

0,5

Tổng điểm

10.0