Đề tham khảo thi vào 10 môn Ngữ Văn tỉnh Vĩnh Phúc (2025 - 2026)

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VĨNH PHÚC

ĐỀ THAM KHẢO

Đề thi có 01 trang

KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT TỪ NĂM HỌC 2025-2026

ĐỀ THI MÔN: NGỮ VĂN

Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian phát đề)

(1)

Khi cơn bão đi qua

(5)

Cây làm bạn với người

Nhiều cây xanh bị ngã

Tán che mưa che nắng

Con phố quen bỗng lạ

Hôm nay cây đi vắng

Lá xanh rơi kín đường

Ai che chở nắng mưa

(2)

Gặp hàng cây yêu thương Mẹ dừng xe không nói

(6)

Những hạt mưa đu đưa Hình như ai đang khóc

Em thì thầm câu hỏi

Con đường thở nặng nhọc

Cây ơi, bạn có đau?

Mùi nhựa cây thơm nồng

(3)

Những cây xanh nghiêng đầu Nằm ngả dài trên đất

(7)

Mai cây mới được trồng Nhuộm lại xanh cho phố

Lá nhìn nhau gà gật

Người đi đường vẫn nhớ

Hình như mình trong mơ

Từng gốc cây thân quen.

(4)

Người lớn cũng thẫn thờ Chạy chậm xe lặng lẽ

Con phố buồn đến thế

Khi đón lá xanh rơi

(Huỳnh Mai Liên^*, Báo Hà Nội Mới ngày 15/9/2024)

Phần

Câu

Nội dung

Điểm

I

4,0

1

Văn bản được viết theo thể thơ: năm chữ.

0,5

2

Những hình ảnh thiên nhiên được sử dụng trong khổ thơ (1): cơn bão, cây xanh, lá xanh.

0,5

3

Nhân vật trữ tình trong bài thơ trên là: nhân vật “em”.

0,5

4

Biện pháp tu từ được sử dụng trong hai dòng thơ: nhân hóa.

0,5

5

Nội dung hai dòng thơ: hi vọng về một tương lai cây xanh được trồng, lớn lên khỏe mạnh, tươi xanh, tỏa bóng mát rượi cho đường phố, thành phố được hồi sinh sức sống, trở lại là thành phố xanh-sạch-đẹp.

1,0

6

Suy nghĩ về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên:

- Thiên nhiên và con người có mối quan hệ mật thiết gắn bó, không thể tách rời.

- Thiên nhiên là nguồn sống cung cấp sự sống, nơi sống và nguyên liệu sống cho con người và mọi sinh vật khác trên trái đất.

- Chỉ khi thiên nhiên được bảo vệ, sự sống con người mới được duy trì, tồn tại và phát triển.

* Học sinh có thể diễn đạt theo nhiều cách khác nhau, miễn sao hợp lí.

1,0

II

6,0

1

2,0

2

a. Đảm bảo cấu trúc một bài văn nghị luận.

Có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn đề.

b. Đọc văn bản và xác định đúng vấn đề nghị luận

(vấn đề nghị luận được phát hiện trong quá trình đọc sẽ thể hiện bằng cách tích hợp trong bài nghị luận ở phần nội dung nghị luận và không cần trả lời bằng câu trả lời riêng).

c. Triển khai vấn đề nghị luận:

Học sinh có thể triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách nhưng phải làm rõ vấn đề thành các luận điểm rõ ràng, cụ thể.

Về nội dung: xác định, phân tích được vấn đề cần giải quyết và đề xuất những giải pháp phù hợp, khả thi, thuyết phục.

Về hình thức: Lập luận chặt chẽ, đưa ra được lí lẽ và bằng chứng để làm sáng tỏ luận điểm; các luận điểm, lí lẽ, bằng chứng được sắp xếp theo trình tự hợp lí.

Bố cục bài viết cần đảm bảo:

* Giới thiệu vấn đề cần nghị luận và nêu khái quát quan điểm cá nhân về vấn đề.

* Triển khai vấn đề nghị luận

- Giải thích vấn đề nghị luận: Bị so sánh với người khác là gì?

- Thể hiện quan điểm của người viết về vấn đề và cách ứng xử khi bị so sánh với người khác, có thể theo một số gợi ý sau:

+ Thực trạng: Trong xã hội hiện đại, con người có mạng lưới xã hội phong phú hơn, việc so sánh với người khác trở nên phổ biến, đặc biệt diễn ra ở người trẻ.

+ Nguyên nhân: thường bắt nguồn từ những mong muốn tốt đẹp đốc thức sự tiến bộ từ người khác dành cho mỗi cá nhân. Nhưng cũng có trường hợp để mỉa mai, công kích.

+ Hậu quả:

. Người bị so sánh cảm thấy tự ti, thiếu tự tin, thậm chí làm giảm đi giá trị bản thân trong mắt chính mình.

. Căng thẳng trong các mối quan hệ hay sự phát triển không đồng đều về mặt tâm lý.

+ Nêu quan điểm về ý kiến trái chiều, mâu thuẫn.

+ Cách ứng xử của học sinh khi bị so sánh với người khác:

. Giữ cho mình một thái độ bình tĩnh và không để cảm xúc chi phối.

. Hiểu rằng mỗi người đều có những đặc điểm riêng biệt, không ai giống ai.

. Xem sự so sánh như một cơ hội để phát triển bản thân.

. Mỗi cá nhân cần ý thức để không nên so sánh người khác.

* Khẳng định lại quan điểm cá nhân đã trình bày và rút ra bài học cho bản thân.

Học sinh có thể có nhiều cách hiểu khác nhau miễn sao lập luận hợp lí, thuyết phục.

d. Chính tả, dùng từ, đặt câu.

Đảm bảo chuẩn chính tả ngữ pháp tiếng Việt, dùng từ, đặt câu, diễn đạt mạch lạc.

e. Sáng tạo

Có cách diễn đạt sáng tạo; thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ về vấn đề nghị luận.

Lưu ý:

- Khuyến khích và trân trọng những bài làm có sự sáng tạo và giọng điệu riêng.

- Chấp nhận cách kiến giải khác nhau về vấn đề kể cả không có trong hướng dẫn chấm miễn là hợp lý và thuyết phục.

Tổng điểm toàn bài là 4,0 điểm có thể cho điểm lẻ đến 0,25 điểm. Việc chi tiết hóa điểm số phải có sự thống nhất trong tổ chấm thi đảm bảo không có sự sai lệch với tổng điểm của mỗi câu.

4,0