Các nếp gấp của niêm mạc ruột, trên đó có các lông ruột và các lông cực nhỏ có tác dụng?

Ôn tập môn Sinh học lớp 11

VnDoc xin giới thiệu bài Các nếp gấp của niêm mạc ruột, trên đó có các lông ruột và các lông cực nhỏ có tác dụng? được chúng tôi sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy môn Sinh học lớp 11. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.

Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.

Các nếp gấp của niêm mạc ruột, trên đó có các lông ruột và các lông cực nhỏ có tác dụng?

1. Tiêu hóa là gì?
2. Tiêu hóa ở động vật có ống tiêu hóa
3. Tiêu hóa ở động vật có túi tiêu hóa
4. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thịt và thú ăn thực vật

Câu hỏi: Các nếp gấp của niêm mạc ruột, trên đó có các lông ruột và các lông cực nhỏ có tác dụng?

Làm tăng nhu động ruột
Làm tăng bề mặt hấp thụ
Tạo điều kiện thuận lợi cho tiêu hóa hóa học
Tạo điều kiện cho tiêu hóa cơ học

Trả lời:

Đáp án đúng: B. Làm tăng bề mặt hấp thụ

1. Tiêu hóa là gì?

- Tiêu hóa là quá trình biến đổi các chất dinh dưỡng có trong thức ăn thành những chất đơn giản mà cơ thể hấp thụ được.

- Tiêu hóa ở động vật gồm: tiêu hóa nội bào (không bào tiêu hóa) và tiêu hóa ngoại bào (túi tiêu hóa, ống tiêu hóa).

2. Tiêu hóa ở động vật có ống tiêu hóa

- Động vật: Động vật có xương sống và nhiều động vật không xương sống.

- Cấu tạo ống tiêu hoá:

Ống tiêu hoá được phân hoá thành nhiều bộ phận thực hiện các chức năng khác nhau: miệng, hầu, thực quản, dạ dày, ruột, hậu môn và các tuyến tiêu hoá.

- Quá trình tiêu hoá trong ống tiêu hoá:

+ Trong ống tiêu hóa, thức ăn được tiêu hóa ngoại bào nhờ hoạt động cơ học của ống tiêu hóa (tiêu hóa cơ học) và nhờ tác dụng của dịch tiêu hóa (tiêu hóa hóa học) để trở thành những chất dinh dưỡng đơn giản và được hấp thụ vào máu.

+ Các chất không được tiêu hoá trong ống tiêu hoá sẽ thành phân và thải ra ngoài theo lỗ hậu môn

+ Thức ăn được di chuyển theo một chiều trong ống tiêu hoá.

Ống tiêu hóa đơn giản (giun đốt)

- Ống thẳng, chưa có tuyến tiêu hóa, có hay không có hậu môn

Ống tiêu hóa bắt đầu chuyên hóa (côn trùng)

- Có tuyến tiêu hóa (Tuyến gan ở tôm), có phần phụ miệng, ruột tịt tiết dịch tiêu hoá.

Ống tiêu hóa chuyên hóa (chim thú)

- Ống và các tuyến tiêu hoá phức tạp, có phân hoá rõ về cấu tạo, chuyên hoá về chức năng.

3. Tiêu hóa ở động vật có túi tiêu hóa

- Các loài ruột khoang và giun dẹp có túi tiêu hóa.

- Túi tiêu hóa hình túi và được hình thành từ nhiều tế bào. Túi tiêu hóa có một lỗ thông duy nhất vừa làm chức năng của miệng vừa làm chức năng của hậu môn.

- Trong túi tiêu hóa, thức ăn được tiêu hóa nội bào và ngoại bào. Nhờ các tế bào thành túi tiêu hóa tiết ra các enzym để tiêu hóa hóa học thức ăn. Sau đó, thức ăn đang tiêu hóa dang dở sẽ được tiếp tục tiêu hóa nội bào trong tế bào của thành túi tiêu hóa.

4. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thịt và thú ăn thực vật

Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thịt

- Ống tiêu hóa của thú ăn thịt có một số đặc điểm cấu tạo và chức năng thích nghi với thức ăn là thịt mềm giàu chất dinh dưỡng.

Bảng đặc điểm cấu tạo và chức năng của ống tiêu hóa của thú ăn thịt

Bộ phận	Cấu tạo	Chức năng
Răng	Gồm: - Răng cửa - Răng nanh - Răng hàm	- Răng cửa lấy thịt ra khỏi xương - Răng nanh nhọn dài, cắm và giữ chặt con mồi - Răng trước hàm và răng ăn thịt lớn, cắt thịt thành từng mảnh nhỏ để nuốt - Răng hàm có kích thước nhỏ, ít sử dụng
Dạ dày	- Dạ dày đơn to khỏe, có các enzim tiêu hóa	- Thức ăn là thịt được tiêu hóa cơ học và hóa học giống như trong dạ dày người. Thức ăn được nhào trộn làm nhuyễn thức ăn trộn với dịch vị. Enzim pepsin thủy phân prôtêin thành peptit.
Ruột	gồm: - Ruột non ngắn - Ruột già - Ruột tịt	- Ruột non ngắn hơn nhiều so với thú ăn thực vật - Các chất dinh dưỡng được tiêu hóa hóa học và hấp thu trong ruột non giống như ở người - Ruột tịt không phát triển và không có chức năng tiêu hóa

Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thực vật

- Ống tiêu hóa của thú ăn thực vật có đặc điểm cấu tạo và chức năng thích nghi với thức ăn thực vật cứng và khó tiêu hóa (tế bào thực vật có thành xenlulozo)

Bộ phận	Cấu tạo	Chức năng
Răng	Gồm: - Tấm sừng - Răng cửa và răng nanh - Răng trước hàm, răng hàm	- Răng nanh giống răng cửa. Khi ăn cỏ các răng này tì lên tấm sừng ở hàm trên để giữ chặt cỏ - Răng trước hàm và răng hàm phát triển có tác dụng nghiền nát cỏ
Dạ dày	Dạ dày thỏ, ngựa Dạ dày thú nhai lại	- Dạ dày thỏ, ngựa là dạ dày đơn - Dạ dày trâu bò có 4 túi: dạ cỏ, dạ tổ ong, dạ lá sách, dạ múi khế + Dạ cỏ là nơi dự trữ, làm mềm và lên men thức ăn. Trong dạ cỏ có nhiều vi sinh vật tiêu hóa xenlulozo và các chất dinh dưỡng khác + Dạ tổ ong giúp đưa thức ăn lên trên trong khi nhai lại + Dạ lá sách giúp tái hấp thụ nước + Dạ múi khế tiết ra enzim pepsin, HCl tiêu hóa protein trong cỏ và vi sinh vật từ dạ cỏ xuống.
Ruột	Ruột non dài Manh tràng lớn Ruột già	- Ruột non dài vài chục mét và dài hơn rất nhiều so với ruột non của thú ăn thịt - Thức ăn đi qua quá trình tiêu hóa và hấp thụ như trong ruột non của người. - Thức ăn đi vào manh tràng được vi sinh vật cộng sinh trong manh tràng tiếp tục tiêu hóa. Các chất dinh dưỡng đơn giản tạo thành được hấp thụ manh tràng vào máu.