Phát triển không qua biến thái là gì?

Ôn tập môn Sinh học 11

1 244

VnDoc xin trân trọng giới thiệu bài Phát triển không qua biến thái là gì? được chúng tôi sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy môn Sinh học lớp 11. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.

Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.

Câu hỏi: Phát triển không qua biến thái là gì?

Trả lời:

Phát triển không qua biến thái (phát triển trực tiếp): là kiểu phát triển mà con non có các đặc điểm hình thái, cấu tạo, sinh lí tương tự con trưởng thành

A. Lý thuyết

1. Biến thái là gì?

Biến thái là sự thay đổi đột ngột về hình thái, cấu tạo và sinh lí của động vật sau khi sinh ra hoặc nở từ trứng ra. Biến thái có ý nghĩa quan trọng đối với sinh vật trong sự sống. Vì chúng tạo ra sự thích nghi cao độ với môi trường sống trong từng giai đoạn thích hợp.

Ví dụ: Ấu trùng (châu chấu) chưa có cánh phải trải qua nhiều lần lột xác thì mới dần trở nên hoàn thiện và trở thành châu chấu trưởng thành.

2. Phân loại biến thái

Dựa vào biến thái người ta chia động vật thành các kiểu sau:

- Phát triển không qua biến thái

- Phát triển qua biến thái :

+ PT qua biến thái hoàn toàn

+ PT qua biến thái không hoàn toàn

3. Phát triển không biến thái

Phát triển của động vật không qua biến thái là kiểu phát triển mà con non có các đặc điểm hình thái, cấu tạo và sinh lí tương tự con trưởng thành.

Đa số động vật có xương sống (bò sát, chim, thú) và rất nhiều loài động vật không xương sống phát triển không qua biến thái.

4. Phát triển qua biến thái

Phát triển qua biến thái là kiểu phát triển mà con non (ấu trùng) có các đặc điểm hình thái, cấu tạo và sinh lí khác nhau giữa các giai đoạn và khác với con trưởng thành.

Phát triển qua biến thái không hoàn toàn

- Phát triển qua biến thái không hoàn toàn là kiểu phát triển mà ấu trùng phát triển chưa hoàn thiện (gần giống với con trưởng thành), trải qua nhiều lần lột xác ấu trùng biến đổi thành con trưởng thành

- Gặp ở một số loài côn trùng như: châu chấu, cào cào, gián…

Phát triển qua biến thái hoàn toàn

Phát triển của động vật qua biến thái hoàn toàn là kiểu phát triển mà ấu trùng có hình dạng, cấu tạo và sinh lí rất khác với con trưởng thành, trải qua giai đoạn trung gian, ấu trùng biến đổi thành con trưởng thành.

Có ở đa số loài côn trùng (bướm, ruồi, ong…) và lưỡng cư…

* Sự khác biệt giữa biến thái hoàn toàn và biến thái không hoàn toàn

Biến thái hoàn toàn	Biến thái không hoàn toàn
- Vòng đời trải qua 4 giai đoạn.	- Vòng đời trải qua 3 giai đoạn.
- Có giai đoạn nhộng.	- Không có giai đoạn nhộng tằm.
- Là kiểu phát triển mà ấu trùng (sâu bướm ở côn trùng) có hình dạng và cấu tạo rất khác với con trưởng thành. Ấu trùng trải qua nhiều lần lột xác và qua giai đoạn trung gian (nhộng ở côn trùng) biến đổi thành con trưởng thành.	- Là kiểu phát triển mà ấu trùng có hình dạng, cấu tạo và sinh lí gần giống con trưởng thành (ví dụ: châu chấu không có cánh hoặc cánh chưa phát triển đầy đủ). Trải qua nhiều lần lột xác, ấu trùng biến đổi thành con trưởng thành.

5. Phân biệt phát triển qua biến thái và không qua biến thái

Các kiểu phát triển	Phát triển không qua biến thái	Phát triển qua biến thái
Các kiểu phát triển	Phát triển không qua biến thái	Biến thái hoàn toàn	Biến thái không hoàn toàn
Khái niệm	Là kiểu phát triển mà con non có đặc điểm hình thái, cấu tạo, sinh lí tương tự con trưởng thành.	Là kiểu phát triển mà ấu trùng có hd, cấu tạo, sinh lí khác con trưởng thành, qua gđ biến đổi trung gian ấu trùng biến đổi thành con trưởng thành	Là kiểu PT mà ấu trùng phát triển chưa hoàn thiện, có hình thái, cấu tạo, sinh lí gần giống con trưởng thành. Qua nhiều lần lột xác, ấu trùng biến đổi thành con trưởng thành.
vd	-Người – Voi, khỉ	– Bướm – Tằm, muỗi…	– Châu chấu …
Đặc điểm	– Giai đoạn phôi thai: (diễn ra trong dạ con của thú) Hợp tử phân chia –> phôi phân hóa tế bào cơ quan –> thai nhi. – Giai đoạn sau sinh: Con sinh ra lớn lên trưởng thành.	Giai đoạn phôi: (diễn ra trong trứng đã thụ tinh) Hợp tử phân chia -> phôi Phân hóa tế bào cơ quan của ấu trùng -> ấu trùng (sâu bướm) chui ra từ trứng. – Giai đoạn hậu phôi: lột xác Ấu trùng—> nhộng –> Con trưởng thành (bướm)	Giai đoạn phôi: (diễn ra trong trứng đã thụ tinh) Hợp tử phân chia –> phôi —> Phân hóa tế bào cơ quan của ấu trùng -> ấu trùng chui ra từ trứng – Giai đoạn hậu phôi: Ấu trùng –> Con trưởng thành