Soạn bài Mùa lá rụng trong vườn

Soạn bài lớp 12: Mùa lá rụng trong vườn do Ma Văn Kháng sáng tác được VnDoc sưu tầm và giới thiệu với các bạn để tham khảo giúp học tập tốt môn Ngữ Văn lớp 12 chuẩn bị cho bài giảng của học kỳ 2 sắp tới đây của mình.

• Soạn bài lớp 12: Thuốc
• Giáo án Ngữ văn Mùa lá rụng trong vườn

MÙA LÁ RỤNG TRONG VƯỜN
MA VĂN KHÁNG

1. Soạn bài Mùa lá rụng trong vườn mẫu 1

1.1. Tìm hiểu khái quát về tác phẩm tác giả

1. Tác giả

• Ma Văn Kháng, tên khai sinh Đinh Trọng Đoàn, sinh năm 1936, quê gốc ở phường Kim Liên, quận Đống Đa Hà Nội, là người đã có nhiều đóng góp tích cực cho sự vận động và phát triển nhiều mặt của văn học nghệ thuật. Ông được tặng Giải thưởng Văn học ASEAN năm 1998 và giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật năm 2001.
• Tác phẩm chính SGK

2. Mùa lá rụng trong vườn

Truyện đươc tặng giải thưởng Hội nhà văn Việt Nam năm 1986. Thông qua câu chuyện xảy ra trong gia đình ông Bằng, một gia đình nề nếp, luôn giữ gia pháp nay trở nên chao đảo trong những cơn địa chấn từ bên ngoài, nhà văn bày tỏ niềm lo lắng sâu sắc cho giá trị truyền thống trước những đổi thay của thời cuộc.

1.2. Đọc - hiểu văn bản và đoạn trích

1. Nhân vật chị Hoài

• Chị Hoài mang vẻ đẹp đằm thắm của người phụ nữ nông thôn: "người thon gọn trong cái áo lông chần hạt lựu. Chiếc khăn len nâu thắt ôm khuôn mặt rộng có cặp mắt hai mí đằm thắm và cái miệng cười rất tươi".
• Nét đằm thắm, mặn mà toát lên từ tâm hồn chị, từ tình cảm đôn hậu, từ cách ứng xử, quan hệ với mọi người. Từng là dâu trưởng trong gia đình ông Bằng, bây giờ chị đã có một gia đình riêng với những quan hệ riêng, lo toan riêng, mọi thứ vẫn nhớ, vẫn quý, vẫn yêu chị. Bởi vì "người phụ nữ tưởng đã cắt hết mối dây liên hệ với gia đình này, vẫn giao cảm, vẫn chia sẻ buồn vui và cùng tham dự cuộc sống của gia đình này" (biết chuyện cô Phượng đã chuyển công tác, nhận được thư bố chồng cũ, sợ ông buồn nên phải lên ngay; chu đáo xởi lởi chuẩn bị quà, hỏi thăm tất cả mọi người lớn, bé; sự thành tâm của chị trước bàn thờ tổ tiên chiều 30 tết...). Trong tiềm thức mỗi người "vẫn sống động một chị Hoài đẹp người đẹp nết".
• Nhân vật chị Hoài là mấu người phụ nữ vẫn giữ được nét đẹp truyền thống quý giá trước những "cơn địa chấn" xã hội.

2. Cảnh sum họp trước giờ cúng tất niên

• Ông Bằng: "nghe thấy xôn xao tin Hoài lên", "ông sững khi nhìn thấy Hoài, mặt thoáng một chút ngơ ngẩn. Rồi mắt ông chớp liên hồi, môi ông bật không thành tiếng, có cảm giác ông sắp khóc oà", "giọng ông bỗng khê đặc, khàn rè: Hoài đấy ư, con?" Nỗi vui mừng, xúc động không giấu giếm của ông khi gặp lại người đã từng là con dâu trưởng mà ông rất mực quý mến.
• Chị Hoài: "gần như không chủ động được mình lao về phía ông Bằng, quên cả đôi dép, đôi chân to bản... kịp hãm lại khi còn cách ông già hai hàng gạch hoa". Tiếng gọi của chị nghẹ ngào trong tiếng nấc "ông!".
• Cảnh gặp gỡ vui mừng nhuốm một nỗi tiếc thương đau buồn, ê nhức cả tim gan.
• Khung cảnh tết: khói hương, mân cỗ thịnh soạn "vào cái buổi đât nước còn nhiều khó khăn sau hơn ba mươi năm chiến tranh..." mọi người trong gia đình tề tựu quây quần... Tất cả chuẩn bị chu đáo cho khoảnh khắc tri ân trước tổ tiên trong chiều 30 tết.
• Ông Bằng "soát lại hàng khuy áo, chỉnh lại cà vạt, ho khan một tiếng, dịch chân lại trước bàn thờ", "Thoáng cái ông Bằng nhưng quên hết xung quanh và bản thể. Dâng lên trong ông cái cảm giác thiêng liêng rất đỗi quen thân và tâm trí ông bỗng mờ nhoà... Thưa thầy mẹ đã cách trở ngàn trùng mà vần hằng sống cùng con cháu. Con vẫn hằng nghe đâu đấy lời giáo huấn...".
• Những hình ảnh sống động gieo vào lòng người đọc niềm xúc động rưng rưng, để rồi "nhập vào dòng xúc động tri ân tiên tổ và những người đã khuất".
• Bày tỏ lòng tri ân trước tổ tiên trước những người đã mất trong lễ cúng tất niên chiêu 30 tết, điều đó đã trở thành một nét văn hoá truyền thống đáng trân trọng và tự hào của dân tộc ta. Tổ tiên không tách rời với con cháu. Tất cả liên kết một mạch bền chặt thuỷ chung". Dù cuộc sống hiện đại muôn sự đổi thay cùng sự thay đổi của những cách nghĩ, cách sống, những quan niệm mới, nét đẹp truyền thống văn hoá ấy vẫn đang và rất cần được gìn giữ trân trọng.

1.3. Tổng kết

Tổng kết giá trị đoạn trích dựa trên hai mặt:

• Giá trị nội dung tư tưởng.
• Giá trị nghệ thuật.

2. Soạn bài Mùa lá rụng trong vườn mẫu 2

2.1. Tìm hiểu chung

1. Tác giả

- Tên khai sinh là Đình Trọng Đoàn sinh năm 1936 quê ở Hà Nội

- Năm 1976 ông làm việc tại Hà Nội, làm phó giám đốc - tổng biên tập nhà xuất bản Lao động, ủy viên ban chấp hành hội Nhà văn Việt Nam....

- Ông được tặng giải thưởng văn học ASEAN năm 1998

- Năm 2001,ông vinh dự được giải thưởng nhà nước về văn học nghệ thuật.

2. Tác phẩm

- Mùa lá rụng trong vườn. kể về câu chuyện của gia đình ông Bằng, một gia đình nề nếp. Nhưng nay trở nên biến động tinh thần. Tác giả lo sợ các giá trị truyền thống bị bào mòn, đổi thay.

-Tiểu thuyết được tặng Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam năm 1986.

2.2. Phân tích tác phẩm

Câu 1: (trang 88 SGK Ngữ Văn 12 Tập 2)

- Nhân vật chị Hoài để lại ấn tượng: là người phụ nữ chất phác. Dù đã rời xa gia đình chồng cũ nhưng chị vẫn luôn quan tâm đến mọi người.

- Mọi người yêu quý chị Hoài vì: chị chất phác, hiền hậu, sống có tình có nghĩa

Câu 2: (trang 88 SGK Ngữ Văn 12 Tập 2)

- Diễn biến tâm lí nhân vật:

+ ông Bằng: khi nghe thấy chị Hoài lên ông sững sờ, ngơ ngẩn, môi ông bật không thành tiếng, cảm giác ông sắp khóc òa => cảm xúc vui mừng, xúc động

+ chị Hoài: không chủ động được mình, vùa vui mừng vừa nuối tiếc, đau buồn trước biến động của gia đình chồng cũ

=> sự có mặt của chị Hoài giúp ông Bằng giải tỏa và có niềm tin trong cuộc đấu tranh giữu gìn truyền thống gia đình.

Câu 3: (trang 88 SGK Ngữ Văn 12 Tập 2)

- Truyền thống văn hóa riêng của dân tộc ta:

+ Uống nước nhớ nguồn

+ Bảo vệ và phát huy truyền thống đẹp của cha ông.

Trên đây VnDoc.com đã giới thiệu tới bạn đọc tài liệu: Soạn bài Mùa lá rụng trong vườn. Để có kết quả cao hơn trong học tập, VnDoc xin giới thiệu tới các bạn học sinh tài liệu Đề thi học kì 1 lớp 12, Soạn văn 12, Soạn bài lớp 12, Học tốt Ngữ văn 12, Tài liệu học tập lớp 12 mà VnDoc tổng hợp và đăng tải.