Ca dao về lễ hội lớp 5 Chân trời sáng tạo
Ca dao về lễ hội trang 125 lớp 5 Tập 1 Chân trời sáng tạo
Bản quyền tài liệu thuộc về VnDoc, nghiêm cấm các hành vi sao chép với mục đích thương mại.
A. Khởi động bài Ca dao về lễ hội
Chia sẻ với bạn về một lễ hội truyền thống mà em biết hoặc đã từng tham dự.
Trả lời:
Gợi ý:
Lễ hội Đền Hùng (Giỗ Tổ Hùng Vương)
- Thời gian: từ ngày mùng 01/3 đến hết mùng 10/3 âm lịch, tức ngày 09/4 đến hết ngày 18/4 dương lịch
- Địa điểm: Đền Hùng, tọa lạc trên núi Nghĩa Lĩnh, thôn Cổ Tích, xã Hy Cương, TP. Việt Trì, tỉnh Phú Thọ
- Các nghi thức ở phần lễ:
- 1/3 - 10/3 âm lịch: Lễ dâng hương tưởng niệm các Vua Hùng của các huyện, thị, thành trong tỉnh Phú Thọ.
- 6/3 âm lịch: Lễ Giỗ Đức quốc tổ Lạc Long Quân và lễ Dâng hương tưởng niệm Tổ Mẫu Âu Cơ.
- 7/3 âm lịch: Các địa phương tiến hành lễ Rước Kiệu về Đền Hùng.
- 10/3 âm lịch: Lễ Giỗ Tổ Hùng vương và Dâng hoa tại Bức phù điêu “Bác Hồ nói chuyện với cán bộ, chiến sỹ Đại đoàn quân tiên phong”.
- Các hoạt động ở phần hội:
- Tham quan Thư viện tỉnh Phú Thọ (Tp. Việt Trì), Bảo tàng Hùng Vương (Khu di tích lịch sử Đền Hùng)
- Tham gia các trò chơi dân gian: thi gói, nấu bánh chưng, giã bánh giầy (tại Khu di tích lịch sử Đền Hùng); hội thi bơi chải mở rộng (tại hồ Công viên Văn Lang), giải bóng chuyền tranh cúp Hùng Vương (tại Nhà luyện tập và thi đấu Thể dục thể thao tỉnh Phú Thọ)...
- Thưởng thức tiết mục biểu diễn văn hóa dân gian: múa rối nước, đánh trống đồng, đâm đuống, hát xoan, hát dân ca...
B. Đọc bài Ca dao về lễ hội
CA DAO VỀ LỄ HỘI
1. Ai về Phú Thọ cùng ta,
Vui ngày Giỗ Tổ tháng Ba mùng mười.
Dù ai đi ngược về xuôi,
Nhớ về Giỗ Tổ mùng mười tháng Ba.
2. Ai là con cháu Rồng Tiên,
Tháng Hai mở hội Trường Yên thì về.
Về thăm đất cũ Đinh Lê,
Non xanh, nước biếc bốn bề như xưa.
3. Năm làng bắt mái chèo bơi
Chèo từ làng Phú tới nơi làng Hồng
Nước lên như cánh chim tung
Năm làng năm lá cờ chong một lèo
Trên bờ trắng thúc người reo
Dưới sông “dô huậy" tay chèo lanh lanh.
4. Vui gì bằng lễ Nghinh Ông
Đèn hoa, pháo nổ ngập sông ánh trời.
5. Ai và Châu Đốc đừng quên
Nhớ vào Bảy Núi mà xem đua bò.
Ca dao Việt Nam
- Năm làng (Phú Văn, Đắc Châu, Thọ Sơn, Yên Tân, Mỹ Châu): các làng thuộc xã Thiệu Châu (nay là xã Tân Châu), huyện Thiệu Hóa, tỉnh Thanh Hoá. Ngày xưa, năm làng có hội bơi thuyền trên sông Chu.
- Làng Hồng (làng Hồng Đô): làng thuộc xã Thiệu Đô (nay là thị trấn Thiệu Hoá), huyện Thiệu Hoá, tỉnh Thanh Hoá.
- Chong: để ở vị trí sẵn sàng, hướng thẳng về một mục tiêu nào đó.
- Một lèo: một mạch.
- Do huậy: tiếng hồ theo nhịp của đông người để khích lệ, tạo sức mạnh.
- Lanh lanh: nhanh nhanh
C. Trả lời câu hỏi bài Ca dao về lễ hội
Câu 1 trang 127 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Hai bài ca dao đầu tiên nói về những lễ hội nào? Mỗi lễ hội này gợi cho em nhớ về những vị vua nào?
Trả lời:
- Bài ca dao 1 nói về lễ hội Đền Hùng. Gợi cho em nhớ về các vị Vua Hùng
- Bài ca dao 2 nói về lễ hội Trường Yên. Gợi cho em nhớ về các vụ vua nhà Đinh, nhà Lê
Câu 2 trang 127 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Hội đua thuyền trong bài ca dao 3 được tổ chức ở đâu? Cuộc đua được mô tả có gì thú vị?
Trả lời:
- Hội đua thuyền trong bài ca dao 3 được tổ chức ở: Thanh Hóa
- Cuộc đua được mô tả thú vị như sau:
- Năm làng bắt mái chèo bơi/ Chèo từ làng Phú tới nơi làng Hồng
- Trên bờ trắng thúc người reo
- Dưới sông “dô huậy" tay chèo lanh lanh.
Câu 3 trang 127 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Lễ Nghinh Ông được miêu tả như thế nào? Lễ này thường được tổ chức ở những vùng miền nào của nước ta?
Trả lời:
- Lễ Nghinh Ông được miêu tả như sau:
- vui gì bằng
- Đèn hoa, pháo nổ ngập sông ánh trời
- Lẽ hội này thường được tổ chức ở: các tỉnh ven biển Việt Nam từ Quảng Bình trở vào phía Nam (gồm cả Phú Quốc)
Câu 4 trang 127 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Hội đua bò được tổ chức ở đâu? Quan sát tranh, nói 1-2 câu về không khí ngày hội.
Trả lời:
Gợi ý:
- Hội đua bò được tổ chức ở Châu Đốc
- Không khí ngày hội: Ngày hội đua bò ở Châu Đốc diễn ra trong sự hân hoan, nồng nhiệt của người dân. Với sự cổ vũ nhiệt tình từ khán giả và tinh thần thi đấu hừng hực của các ứng viên, bầu không khí lễ hội vô cùng náo nhiệt, sôi động và vui tươi.
Câu 5 trang 127 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Những lễ hội được nói đến trong bài đọc giúp em hiểu thêm điều gì về đất nước, con người Việt Nam?
Trả lời:
Gợi ý:
Những lễ hội trong bài đọc đã khẳng định sự đa dạng về nét đẹp văn hóa cùng bản sắc văn hóa dân tộc ta. Đồng thời còn cho thấy tài năng, sự khéo léo, nhiệt thành và hồ hởi của người dân ta. Họ không chỉ hay làm, mà còn năng động, hào sảng, hết mình trong các trò chơi.
D. Đọc mở rộng Sinh hoạt câu lạc bộ đọc sách Chủ điểm Cộng đồng gắn bó
(a) Tìm đọc bài thơ, đồng dao, ca dao,....
Gợi ý:
- Về tình cảm gia đình:
- Đồng dao tặng mẹ tặng ba (Nguyễn Trọng Tạo)
- Bầm ơi (Tố Hữu)
- Về tình bạn, tình thầy trò
- Buổi học cuối cùng (Nguyễn Thị Mai)
- Mây và gió (Minh Huế)
- Về mối quan hệ cộng đồng:
- Gà trống và cáo (La Phông-ten, Nguyễn Minh lược dịch)
- Hành trình của bầy ong (Nguyễn Đức Mậu)
(b) Ghi chép và trang trí Nhật kí đọc sách.
c. Cùng bạn chia sẻ:
- Bài thơ, đồng dao, ca dao,... đã đọc.
- Nhật kí đọc sách.
- Từ ngữ dùng hay.
- Điều tâm đắc khi đọc bài thơ, đồng dao, ca dao,... và giải thích lí do.
- ?
d. Ghi lại một đoạn mà em thích trong bài thơ, đồng dao, ca dao,... được bạn chia sẻ.
(e) Đọc một bài thơ, đồng dao, ca dao,... được bạn chia sẻ mà em thích.
Trả lời:
Gợi ý:
a) Đọc bài thơ:
HÀNH TRÌNH CỦA BẦY ONG
Với đôi cánh đẫm nắng trời
Bầy ong bay đến trọn đời tìm hoa.
Không gian là nẻo đường xa
Thời gian vô tận mở ra sắc màu.
Tìm nơi thăm thẳm rừng sâu
Bập bùng hoa chuối, trắng màu hoa ban.
Tìm nơi bờ biển sóng tràn
Hàng cây chắn bão dịu dàng mùa hoa.
Tìm nơi quần đảo khơi xa
Có loài hoa nở như là không tên…
Bầy ong rong ruổi trăm miền
Rù rì đôi cánh nối liền mùa hoa.
Nối rừng hoang với biển xa
Đất nơi đâu cũng tìm ra ngọt ngào.
Nếu hoa có ở trời cao
Thì bầy ong cũng mang vào mật thơm.
Chắt trong vị ngọt mùi hương
Lặng thầm thay những con đường ong bay.
Trải qua mưa nắng vơi đầy
Men trời đất đủ làm say đất trời.
Bầy ong giữ hộ cho người
Những mùa hoa đã tàn phai tháng ngày.
Nguyễn Đức Mậu
b) Ghi chép và trang trí Nhật kí đọc sách như sau:
- Tên bài thơ: Hành trình của bầy ong
- Tác giả: Nguyễn Đức Mậu
- Điều tâm đắc: Sự chăm chỉ, cần cù, chịu khó và kiên trì - nét đẹp lao động tuyệt vời của những chú ong. Cùng với đó là ý nghĩa ngợi ca sự đoàn kết và sức mạnh tập thể của bài thơ.
c+d+e) HS thực hành trao đổi ở lớp dựa vào những gì đã trình bày ở câu a và b
